ملات پاش

شاتکریت یا ملات پاش سیمان و بتن دستگاهی است که ملات را از طریق شیلنگ های لاستیکی حمل کرده و با استفاده از هوای فشرده و با سرعت زیاد به سطوح مختلف می پاشد. ابتدا این دستگاه برای پوشش سطوح سنگ ها و حفاظت آنها در برابر هوازدگی و گاه به عنوان سیستم نگهداری موقتی به کار گرفته می شد، اما از زمانی که از شاتکریت برای پوشاندن سطوح ناهموار حفره های زیرزمینی هم استفاده شد و شکل یک سطح نسبتا صاف را درآورد، کم کم موردتوجه قرار گرفت. این در حالی است که شاتکریت همراه با پیچ سنگ، به عنوان سیستم نگهداری بسیاری از تونل ها نیز به کار گرفته شد. این هفته سری به بازار ملات پاش زده ایم تا با کیفیت و کارایی آنها بیشتر آشنا شویم. در ادامه سلسله مطالب پیام ساختمان تحت عنوان کالای برتر در این شماره از نشریه به بررسی بازار شاتکریت یا ملات پاش پرداخته ایم، با این توضیح که مطالب عنوان شده اظهارات مصاحبه شوندگان است و پیام ساختمان از نظرات موافق و مخالف برای چاپ در نشریه استقبال می کند. کاربرد شاتکریت ها در سال های اخیر کاربرد شاتکریت بیشتر در معادن زیرزمینی، نگهداری حفره های دائمی از قبیل جاده های مورب، راهروهای اصلی حمل ونقل، ایستگاه های چاه و حجره های زیرزمینی سنگ شکن بوده است. بازسازی پیچ سنگ ها و توری های متداول در سیستم نگهداری ممکن است مشکل ساز و گران باشد. تعداد حفره های زیرزمینی که بلافاصله بعد از حفاری شاتکریت می شوند روبه افزایش است و مسلح ساختن شاتکریت با الیاف فولادی یکی از مهم ترین عوامل در گسترش کاربرد شاتکریت به شمار می رود زیرا کار طاقت فرسای نصب توری را کاهش می دهد. آزمایشات و تجربیات اخیر نشان داده است که شاتکریت در شرایط ترکش سنگ ملایم بسیار مؤثر است. اگرچه نتایج این مطالعات برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه هنوز زود است ولی علائم موجود بیانگر آن است که در آینده در مورد کاربرد شاتکریت توجه جدی تری خواهد شد. به طورکلی شاتکریت نوعی بتن مرکب از سیمان، ماسه و خرده سنگ را به کمک هوای فشرده بر روی سطوح پاشیده و در اثر سرعت زیاد به صورت دینامیکی فشرده می شود. انواع شاتکریت از نظر روش پاشش کاوه جمشیدی، یکی از فروشندگان شاتکریت است که آنها را به دو نوع شاتکریت مخلوط خشکDry Mix Shot Crete و شاتکریت مخلوط تر Wet Mix Shot Crete تقسیم کرد و هرکدام را اینگونه توضیح داد: شاتکریت مخلوط خشک ( DMS )- در این روش، آب موردنیاز شاتکریت در مرحله آخر و در حین خروج مواد از سر نازل به آن اضافه می شود. از این روش برای کارهای تعمیراتی و روکش به ضخامت کمتر از 10 سانتیمتر استفاده می شود. ازآنجایی که در این روش از مصالح سنگی درشت دانه استفاده نمی شود؛ لذا بتن به دست آمده معمولا دارای مقاومت مکانیکی بالایی نیست. از معایب شاتکریت مخلوط خشک می توان به گردوغبار زیاد ناشی از پراکنده شدن دانه سیمان در محل کارگاه، هیدراته نشدن بعضی قسمت ها به علت نرسیدن آب به همه دانه ها و هدر رفتن و نچسبیدن ملات به دلیل هیدراته شدن اشاره کرد. شاتکریت مخلوط تر ( WMS )- در این روش، بتن آماده به داخل پمپ شاتکریت ریخته شده و پس از انتقال توسط لوله، به سطح کار پاشیده می شود. از مخلوط تر، در مکان هایی که مقاومت فشاری بالایی مدنظر است، استفاده می شود. در این روش امکان اجرایدیوار بتنی با ضخامت 50 سانتی متر و سقف به ضخامت 20 سانتی متر در یک مرحله امکان پذیر است. مزایای شاتکریت مخلوط تر (WMS) را می توان چنین برشمرد: به طورمعمول، نیاز به قالب بندی ندارد و بدین ترتیب هزینه های قالب بندی و تجهیزات نیروی انسانی و زمان انجام عملیات به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. امکان اجرای سازه های بتنی با اشکال منحنی، مدور و غیرمنظم (مثل استخر و آبگیر) را امکان پذیر می کند. امکان تثبیت کوه ها و صخره ها با پوشاندن آنها با یک شبکه مش و پاشیدن بتن روی آنها نیز وجود دارد. از شاتکریت تر برای روکش پایه پل ها، لاینینگ تونل ها و ... نیز استفاده می شود. شاتکریت پیستونی جمشیدی ادامه داد: شاتکریت های نوع پیستونی توان اجرایی بیشتری را در مقایسه با نوع ماردونی دارند و همین طور پاشش اینگونه دستگاه ها در ارتفاع های بالا بسیار بیشتر از انواع ترپاش ماردونی است. مکانیزم عمل این دستگاه ها شبیه پمپ های بتن بوده و پاشش ملات روی سطوح توسط هوا با فشار زیاد است. دانه بندی ماسه مصرفی در این دستگاه ها 8 و10 میلی متر بوده و بیشتر از دستگاه های ماردونی است. این شاتکریت ها با انواع ملات و دوغاب سیمان تقریبا تمامی انواع پلاستر و ملات آماده جهت مصارف داخلی یا خارجی پاشش و اسپری ملات سیمان جهت پوشش شکاف و ترک ها و نیز بازسازی ساختمان های قدیمی، پل ها و تونل ها بکار می رود. سیمان پاشی روی دیوارهای 3DPANEL، اجرای بتن کف و ملات سیمان طبقات، تزریق گروت و حمل مصالح بنایی جهت اجرای عملیات بنایی نیز از دیگر کارایی های شاتکریت های تر محسوب می شوند. شاتکریت ماردونی جمشیدی افزود: شاتکریت ماردونی دستگاهی است که برای عمل شاتکریت ملات یا اسپری کردن ملات-پمپ ملات-عملیات تزریق گروت یا ملات مصالح بنایی و به طورکلی کلیه مصالح بنایی با اندازه دانه بندی 06 مورداستفاده قرار می گیرد. حمل مصالح در ارتفاع بیش از50 متر و خروجی معادل 8 لیتر در دقیقه را با یک موتور قدرتمند 14 اسب بخار با قابلیت دسترسی به برق جهت استفاده برای دستگاه های برقی انجام می دهد. این شاتکریت می تواند برای تغذیه از انواع میکسر سرخود -میکسر افقی- سیلو یا انواع خلاطه ها استفاده کند. مکانیزم عمل این دسته از شاتکریت ها به طریقه حمل ملات به توسط روتر و استاتور یا حرکت چرخشی غلتک حلزونی است، به این گونه که غلتک مارپیچ (حلزونی) حرکت دورانی خود را از طریق انتقال حرکت از موتور الکتریکی یا بنزینی دستگاه گرفته و باعث انتقال ملات از داخل باکت مخروطی دستگاه به داخل استاتور می رود و از آنجا به شیلنگ و سر نازل انتقال داده می رود. در این حین هوا با فشار زیاد معادل 6 برابر توسط شیلنگ هوا که به نازل متصل گردیده باعث پاشش ملات روی سطوح می گردد. تأثیر برجام فوری نیست علی خدایار، مدیرعامل شرکت ایرانیان تندیس تونل تولیدکننده انواع شاتکریت در ایران است که پس از تقسیم تولیدات خود به شاتکریت پیستونی، ماردونی، خشک پاش با کاربردهای ساختمانی، راه سازی، سد و تونل سازی، مقاوم سازی و ... از بازار تولیدات خود گفت: صنف ما نیز مانند دیگر اصناف اقتصادی کشور چاله هایی دارد که پر کردن آنها کار آسانی نیست. خدایار از تأثیر لغو تحریم ها بر بازار تولیدی خود گفت و افزود: به این زودی ها بازار بهبود نخواهد یافت، بر فرض که تحریم ها لغو شود، تا پول ها بازگردد، بدهی ها پرداخت شود، کارمندها به کارخانه بازگردند، تبلیغات آغاز شود و کاسبی بر روال عادی بیفتد مدتی طول خواهد کشید. قیمت شاتکریت در کل قیمت شاتکریت ها از 15 میلیون تومان شروع می شود تا 52 میلیون تومان. گفتنی است انواع شاتکریت ها با مدل ها و کارایی های متفاوت در بازار موجودند و قیمت ها نیز با توجه به انواع مدل،کارایی، لوازم جانبی و ... متغیر هستند. این محصولات با گارانتی یک ساله و 10 سال خدمات پس از فروش در معرض فروش گذاشته شده است.