چرا آمایش سرزمین ضرورت دارد؟

افزایش بی رویه جمعیت مادر شهرها در دهه های اخیر و مهاجرت(دائمی وموقت) مردم از شهرها وروستاها به منظوراشتغال، تحصیل، خرید، درمان و... نشان دهنده عدم توجه کافی به ابعاد کیفی زندگی انسان ها می باشد. اگر به این تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ که ناشی از تلاش مردم برای تامین نیازهای خود و استفاده از امکانات موجود در کلان شهرها می باشد، توجهی نشود رشدی تصاعدی یافته وسبب آسیب های جدی ومتعدد اقتصادی، اجتماعی در مناطق شهری خواهد شد. این آسیب ها که شامل رشد نامتوازن جمعیت در کلان شهر، مشکلات زیست محیطی همانند آلودگی هوا، تخریب منابع زیستی، مشکلات حمل ونقل، ترافیک سنگین، افزایش جرم وجنایت وبزهکاری، حاشیه نشینی، زاغه نشینی و... می باشد؛ نمونه ای ازصدماتی است که بارشد جمعیت، به کلان شهرها وارد می شود. حال سوال اینجاست که چگونه می توان ازسرازیری جمعیت به کلان شهرها جلوگیری کرد؟ برای دستیابی به این مهم نیاز است تا ابتدا مشکلات موجود را شناسایی و ریشه یابی کرد و پس از آن با ارزیابی و بررسی این مشکلات در جهت اقدامات موثر برنامه ای هدفمند را دنبال نمود. مشکلاتی که سبب سرازیری جمعیت به کلان شهرها شده است عبارتند از عدم توجه به نیاز ها و اولویت های مردم هرمنطقه، نبودفرصت های شغلی، ضعف امکانات فضاهای عمومی،درمانی، آموزشی، رفاهی، نبوداستاندارد مساکن، درمانی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی وعدم توجه به زیرساخت های هرمنطقه منطبق بر شرایط اقتصادی اش و... توضیح موارد مذکور دراین مختصر نمی گنجد که برای تبیین بهتر مطلب به شرح مورد آخر اکتفا می شود. اکثر روستا ها وشهرک ها توانایی داشتن زیرساختی مطابق با ظرفیت اقتصادی خود را دارا می باشند که اگر به آن توجه شود سبب به وجود آمدن فرصت های شغلی می شود ولی این مکان ها از نظر زیربنایی اصلا مورد توجه قرار نگرفتند و یا اگردارای زیرساختی باشند، به قدری ضعیف است که سرمایه گذار رغبتی برای سرمایه گذاری در آن مناطق نداشته و افرادآن منطقه مایلند تا برای یافتن شغل مناسب به کلان شهرها سرازیر شوند. یکی از دلایل اصلی زیرساخت های ضعیف جابجایی دولت ها با کارفرمایان بخش خصوصی است درواقع دولت در یک کشور موظف است به وسیله مدیران شهری ظرفیت های موجود در شهر را شناسایی نموده، دراین قسمت سیاست گذاری کرده و به ایجاد زیر ساخت مشغول باشد، هنگامی که این زیر ساخت آماده شد، سرمایه گذار بخش خصوصی به آن سمت رفته ،سرمایه گذاری کرده وبه تولید اشتغال بپردازد. البته که این زیرساخت های آماده شده نیازمند مشوقین ، مبلغین وراهنمایانی است تا این زیربناها را به سرمایه گذار معرفی کند . این مطلب را با یک مثال می توان بیان داشت: شهرهای شمالی ایران که مستعد در بخش کشاورزی هستند به راحتی می توانند محصولات باغی، زراعی، شیلاتی و دامی خود را تولید و به کشورهای مختلف صادر نمایند ولی این امر مستلزم داشتن تاسیسات زیربنایی تا سرزمین های کشاورزی از جمله:1. آب کافی(سد)جهت تولید دربخش( کشاورزی ،باغداری،شیلات،)2.وسایل ارتباطی تا سرزمین کشاورزی (جاده ،ریل،فرودگاه) 3.ارتباطات، بانکداری(به صورتی که صادر کننده بتواند به راحتی تولیداتش را به کشورهای دیگر صادر و وجه خود را بدون دغدغه دریافت نماید.)است. البته این زیرساخت ها در شهرهای کویری ایران با شهرها ی شمالی تفاوت داشته وبه تاسیسات زیربنایی دیگری نیازمند است. باتوجه به موارد ذکر شده به منظور رفع مشکل موجود وارتقای کیفیت فضاهای شهری نیاز است تا مدیران شهری در طرح ها وبرنامه ریزی های خود ظرفیت های هر منطقه را شناسایی کرده و مطابق با آن به نحوی هدفمند به اجرا وایجاد زیرساخت ها اقدام نمایند تا علاوه بر ایجاد فرصت های شغلی از سرازیری جمعیت به کلان شهرها نیز جلوگیری شود.