مهندسی، یک شغل و هزار دغدغه

تعداد اعضای سازمان های نظام مهندسی یا بهتر بگوییم تعداد مهندسان فارغ التحصیل در شهرها روزبه روز در حال افزایش است؛ اما آیا سازمان های نظام مهندسی به عنوان نهادهایی که می بایست در خدمت مهندس باشند و شرایط ارائه خدمت صحیح او را فراهم آورند، به اهداف خود رسیده اند یا خیر؟ به گزارش خبرنگار پیام ساختمان، برخی مهندسان معتقدند، عدم توجه به اهداف عالیه نظام مهندسی، قوانین و دستورالعمل ها باعث بروز مشکلات متعددی در بخش ساخت وساز و ایجاد چالش های معیشتی و فنی برای مهندسان شده است. صنف مهندسی خصوصی است یا دولتی نایب رئیس سازمان نظام مهندسی استان گلستان معتقد است: صنف مهندسان به جایگاه واقعی خود دست نیافته است. رضا آلوستانی در خصوص دلایل آن به خبرنگار پیام ساختمان گفت: متولیان بخش دولتی کمتر به جایگاه مهندسان بها می دهند، ما متعهد به الزام رعایت مباحث 22 گانه مقررات ملی ساختمان شده ایم اما متأسفانه در اجرای و تحقق یافتن آن هیچ حرکتی نمی شود. وی با بیان اینکه در هر صنفی افرادی وجود دارند که خواسته یا ناخواسته مشکلاتی ایجاد می کنند، اظهار داشت: اگر سازمان را 20 سال پیش به عنوان تنها ارگانی که می تواند به صنعت ساختمان کمک کند تعریف کردیم، این نهاد را باور کنیم و در همین راستا گام برداریم. نایب رئیس سازمان نظام مهندسی استان گلستان گفت: لازم است ایرادات و نقص مدیریتی آن رفع شود و نه آنکه موجودیت آن را زیر سؤال ببریم. آلوستانی با بیان اینکه مرز میان خصوصی یا دولتی بودن این صنف مشخص نیست، افزود: اگرچه این صنف بزرگ ترین تشکل کشوری است که بر اساس قوانین مجلس شورای اسلامی حرکت می کند اما معتقدم هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است. وی اظهار داشت: بی انصافی است که بگوییم در این 20 ساله در عرصه ساخت وسازها به لحاظ توان و دانش مهندسی و فنی هیچ کاری انجام نشده و مهندسان را زیر سؤال ببریم، اغلب وزارتخانه های ما 50 سال و بیشتر سابقه دارند اما این سازمان تقریبا هم سطح آنها کار می کند و تأثیر خود را نشان داده است. نایب رئیس سازمان نظام مهندسی استان گلستان همچنین گفت: کیفیت ساختمان های 20 سال گذشته تاکنون تغییرات زیادی داشته، اگر ایراداتی هم وجود دارد به دلیل ضعف های انباشته شده ناشی از عدم بازنگری در قانون بوده است که خود را نشان می دهد، بااین حال امیدوارم در این بازنگری ها واقعی تر ضعف ها را ببینند تا نظام مهندسی خدمات مطلوب تری ارائه کند. چندشغله ها آسیبی بر چهره مهندسی نائب رئیس اول سازمان نظام مهندسی استان سمنان نیز دراین باره گفت: به دلیل عملکرد نامناسب برخی از همکاران دوشغله به حرفه مهندسی و نظارت به عنوان شغل دوم و سوم، متأسفانه آسیب های زیادی به چهره این حرفه وارد شده است. علیرضا میری با بیان اینکه بازخورد منفی این موضوع باید در قانون اصلاح شود، افزود: اگرچه در قانون تأکید شده است که ناظر باید به صورت تمام وقت باشد اما در عمل این اتفاق نمی افتد، نظارت امری پاره وقت نیست و مشاهده می شود که فرد ناظر حتی از نشانی پروژه موردنظر مطلع نیست. وی گفت: از طرف دیگر شهرداری ها نیز به دلیل تأمین مالی خود، تنها به دریافت جریمه بابت تخلف ها بسنده می کنند و خیلی هم بی تمایل نیستند تا بعد از پیشرفت پروژه و بروز تخلف به اخذ جریمه از مالک بپردازند. نائب رئیس اول سازمان نظام مهندسی استان سمنان تأکید کرد: این نوع عملکردها خدشه زیادی بر این حرفه وارد کرده است. مقررات و قوانین روی کاغذ خوب بوده باید دید در عمل چه اتفاقی افتاده است. میری ادامه داد: در این 20 سالی که از تشکیل سازمان می گذرد تفاوت های زیادی در کیفیت ساخت وسازها مشاهده شده است، مهندسان خوبی هم در حیطه تخصصی خود (محاسبات و اجرا) رشد کردند اما معدل کلی این حرفه هنوز با جایگاه واقعی خود فاصله دارد. شایسته سالاری از این حرفه گرفته شده او اظهار داشت: صنعت ساختمان، در مقایسه با صنایعی همچون نفت، عملا صنعت تک و پیچیده ای نیست که بخواهیم 30 تا 40 سال زمان صرف آموزش کنیم و به راحتی می توان در کوتاه مدت به همه نکات پیچیده آن مسلط شد؛ بنابراین دیگر مهندسان نباید بر سر مسائل فنی، گزارش نویسی و به طورکلی مسئولیت های خود دچار مشکل باشند. نائب رئیس اول سازمان نظام مهندسی استان سمنان گفت: به این ترتیب دغدغه مهندسان باید دستیابی به مسائل روز و تکنولوژی های جدید باشد اما متأسفانه به لحاظ عملی به نسبت مدت زمانی که از تأسیس سازمان می گذرد، رشد مطلوبی در عملکرد مهندسان مشاهده نمی شود. میری افزود: به باور من با راه اندازی سامانه ارجاع کار نظارت عملا شایسته سالاری از این حرفه گرفته شده است. این سیستم بلای بر سر این حرفه درآورده که مهندسان ما بدون در نظر گرفتن توانمندی شان در طراحی و ساخت به ترتیب به آنان پروژه واگذار می شود. وی افزود: از آن طرف افرادی هم که در حرفه دیگری مشغول به کار بودند، به بهانه این سیستم هرازگاهی به نوبت کاری به آنها ارجاع می شود و ناظر کار می شوند؛ بنابراین قطع رابطه مالک و ناظر راه های دیگری هم داشت، این اقدام تنها توهین به حرفه و شخصیت مهندسی شد. نمره 15 به عملکرد سازمان نظام مهندسی عضو هیئت رئیسه گروه تخصصی عمران سازمان نظام مهندسی استان تهران، نیز با اشاره به مطالبات محقق نشده جامعه مهندسی گفت: موارد جامانده از قانون نظام مهندسی مباحثی چون مجری ذیصلاح، شناسنامه فنی ملکی، بیمه تضمین کیفیت و صلاحیت نگهداری ساختمان هنوز اجرایی نشده است. مهدی روانشادنیا افزود: در نتیجه ساختمان ها توسط عوامل حرفه ای ساخته نمی شود و خروجی آن هم وضعیت کنونی ساختمان هایی است که مشاهده می شود، چرخه ساختمان سازی به صورت حرفه ای انجام نمی شود. وی ادامه داد: اگر می خواهیم ساختمان ها مقاوم باشند و طول عمر آنها نیز افزایش یابد، باید این مسائل مهم را در نظر بگیریم این موضوع هم مطالبه عمومی و هم مطالبه مهندسان است. این استاد دانشگاه همچنین بیان داشت: همچنین دغدغه ای بجایی در جامعه مهندسی وجود دارد مبنی بر اینکه مهندسی که تمام زندگی خود را وقف حرفه اش در امر نظارت یا اجرا نموده باید در برابر مهندسی که در سایر سازمان ها مشغول به کار است اولویت بیشتری نسبت به ارجاع کارها و مسائل مالی داشته باشد. روانشادنیا گفت: من منکر قانون نیستم اما باید چارچوبی باشد که مهندسانی که خدمات تمام وقت، مناسب و با کیفیت بهتری ارائه می کنند در اولویت باشند. مهندسی که می خواهد در این صنف فعالیت کند باید کارنامه حرفه ای مهندسی داشته باشد تا بر همان مبنا نیز قضاوت شود. عضو هیئت رئیسه گروه تخصصی عمران سازمان نظام مهندسی استان تهران گفت: با توجه به سال های گذشته که مسیر استقرار سازمان بوده من نمره 15 را به عملکرد سازمان می دهم. چشم انداز و خواسته های مهندسان ارتقای کیفیت خدمات مهندسی و ساخت وسازها و دفاع از حقوق حرفه ای اعضاست.