اجاره ها افزایش می یابد؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند سیستم بانکی ناکارآمد یکی از مهم ترین عوامل زمین گیر شدن بخش تولید بوده است. دریافت بهره های بالا از متقاضیان تسهیلات و به دنبال آن پرداخت بهره های بالا به سپرده گذاران باعث شده تا عملا بانک ها از نقش اصلی خود که تسهیل فعالیت های تولیدی است، فاصله بگیرند و خود تبدیل به یک بنگاه اقتصادی قوی حتی در شرایط رکود باشند. حتی در وضعیتی که نرخ تورم کاهش پیدا کرد، بانک ها نرخ سود را تغییر ندادند و مستقل از وضعیت اقتصادی کشور فعالیتشان را ادامه دادند. سیل انتقادات از بانک ها در نهایت باعث شد تا چندی پیش طیب نیا، وزیر اقتصاد و دارایی از کاهش مجدد نرخ سود بانکی خبر دهد. خبری که نویدبخش شرایط بهتر تولید در آینده به شمار رفته و بر بخش های مختلف اقتصادی از جمله بازار مسکن تأثیرگذار است. اجاره به جای رهن فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه سازان در خصوص تأثیر کاهش نرخ بانکی بر بازار مسکن می گوید: طی چند سال اخیر هزینه پول برای اقتصاد کشور گران تمام شده و سود تسهیلاتی که به بخش صنعت داده می شد بسیار بالا بوده است. درواقع بانک مرکزی با این کار خود اقتصاد کشور را به سوی تنبلی سوق داد. سودهای بالا باعث شد تا تولیدکنندگان توان رقابت با سود بانکی را نداشته باشند و از سوی دیگر مردم به سپرده گذاری در بانک ها علاقه مند شوند. وی در پاسخ به اینکه کاهش نرخ سود بانکی منجر به افزایش قیمت مسکن می شود یا خیر؛ تصریح می کند: بازار مسکن تابعی از اقتصاد کلان کشور است و چنانچه اقتصاد کل کشور در ثبات به سر ببرد، بازار مسکن نیز ثبات را تجربه خواهد کرد. کاهش نرخ سود بانکی باعث رونق بازار مسکن می شود اما افزایش قیمت را در پی ندارد. پورحاجت در خصوص تأثیر این موضوع بر بازار رهن و اجاره نیز اظهار می دارد: با کاهش نرخ سود بانکی صاحب خانه ها بیشتر به اخذ اجاره بها روی می آورند و کمتر خواهان رهن خواهند شد. تأثیری ندارد عباس زینعلی، کارشناس بازار مسکن در این خصوص نظر متفاوتی دارد. به اعتقاد وی کاهش نرخ سود بانکی تأثیر چندانی بر بازار مسکن ندارد و می افزاید: با کاهش نرخ سود بانکی مردم به دنبال بازارهایی می روند که سود بیشتری در اختیار آنها قرار دهد اما کاهش 2 درصدی نرخ سود تأثیر زیادی بر اقتصاد نخواهد داشت. وی دراین باره ادامه می دهد: در مجموع به نظر نمی رسد در این شرایط شاهد اتفاق خاصی در بازار مسکن باشیم زیرا درصد کاهش قابل ملاحظه نیست و اکنون نیز بازاری نداریم که سودی معادل سود بانک ها را به متقاضی ارائه کند. وی در پاسخ به اینکه این موضوع در بخش رهن و اجاره تأثیرگذار است یا خیر؛ عنوان می کند: در این بازار هم شاهد تغییر خاصی نخواهیم بود. رهن و اجاره معمولا با افت معاملات مسکن رونق می گیرد و همان طور که گفتم کاهش نرخ سود بانکی تأثیری بر این بخش ندارد. در درازمدت تأثیرگذار است ایرج رهبر، از کارشناسان مسکن و رئیس سابق انجمن انبوه سازان نیز می گوید: میزان کاهش سود به اندازه ای نیست که باعث خروج سرمایه ها از بانک ها شود. کار ساخت وساز توأم با ریسک است و کاهش 2 درصدی نرخ سود بانکی آنقدر نیست که سرمایه گذار این ریسک را بپذیرد و پول خود را از بانک خارج کند. در مجموع می توان گفت کاهش نرخ سود بانکی در کوتاه مدت تأثیر چندانی بر بازارهای مختلف از جمله مسکن ندارد. سخن پایانی هرچند که خریدوفروش مسکن در حال رکود است اما هرساله بازار اجاره متأثر از نرخ تورم و شرایط اقتصادی کشور تغییر می کند که امسال هم با توجه به تغییر نرخ سود بانکی، احتمال تغییر در بخش اجاره وجود دارد. در واقع اجاره بها در سال های اخیر برخلاف نرخ خریدوفروش، با رشد زیادی همراه بوده و همیشه گام به گام با تورم پیش رفته و گاهی از آن جلو زده است و همین امر موجب ایجاد مشکلاتی برای مستأجران شده به طوری که هرساله مستأجران به محله های ارزان تر کوچ می کنند. امسال هم با توجه به سیاستی که شورای پول و اعتبار در تعیین نرخ سود بانکی داشته است، به نظر می رسد تمایل مالکان را به دریافت اجاره بیشتر به جای دریافت رهن افزایش دهد. صرف خبر کاهش نرخ سود بانکی خواه یک درصد و خواه 10 درصد تأثیر روانی بر بسیاری از مؤجران خواهد گذاشت. هرچند که فصل اجاره بها از خردادماه شروع می شود و تأثیر دقیق کاهش نرخ سود سپرده را می توان در آن زمان دید اما به نظر می رسد از هم اکنون مالکان به دنبال دریافت اجاره بها به جای رهن باشند. .