اعمال ناعادلانه تعرفه های برق

تعرفه های فعلی برق به گونه ای است که هر مشترکی که برق بیشتری مصرف کند، یارانه بیشتری به او تعلق می گیرد؛ این خلاف عدالت است. تعرفه های برق را می توان با نظامی هوشمندانه تعیین کرد تا مصرف بیشتر با یارانه بیشتری همراه نباشد. به گزارش پیام ساختمان، یکی از حوزه هایی که سالانه، یارانه زیادی به آن تعلق می گیرد صنعت برق است. هزینه تمام شده تولید برق در کشور به ازای هر کیلووات ساعت 400 تومان است که فقط 60 تومان آن از طرف مردم و مابقی به عنوان یارانه از طرف دولت پرداخت می شود. اگر هزینه سوخت فسیلی موردنیاز برای تولید برق را در محاسبات نادیده بگیریم برای تولید، انتقال و توزیع برق به ازای هر کیلووات ساعت حدود 100 تومان هزینه می شود. به عبارتی، به ازای هر کیلووات ساعت برق تولیدی 40 تومان یارانه پرداخت می شود. مصرف برق بیشتر؛ یارانه بیشتر در سال 1393 بیش از 276 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید شده که یارانه ای بالغ بر 11هزار میلیارد تومان را به خود اختصاص داده است. این بدان معناست که اگر مشترکی مصرف برق بیشتری داشته باشد، یارانه بیشتری به او تعلق خواهد گرفت که خلاف عدالت و الگوی مصرف انرژی است. در دنیا، نظامی هوشمندانه برای تعرفه گذاری قیمت حامل های انرژی وضع شده است. این نظام به منظور اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش های مختلف و به خصوص بخش خانگی اعمال شده است. در این روش، هزینه مصرف متناسب با میزان افزایش آن بالا می رود و در این صورت مصرف بیشتر با یارانه بیشتری همراه نمی شود و مشترکین پرمصرف به جای عموم مشترکین در کانون افزایش هزینه قرار می گیرند. این الگو، میزان مشخصی از هر حامل انرژی به عنوان الگوی مصرف مجاز تعریف می کند و هزینه مصرف کمتر از الگو، ارزان تر تعیین می شود. با عبور مصرف از مقدار الگو، قیمت به صورت ناگهانی افزایش می یابد تا مشترکین پرمصرف با پرداخت هزینه واقعی انرژی، رفتار خود را اصلاح کنند و فشار افزایش قیمت نیز از عموم مردم برداشته شود. آسیب به قشر کم مصرف برق دولت یازدهم به منظور جبران فاصله بین قیمت تمام شده تولید برق و هزینه پرداختی از سوی مردم، دوباره اقدام به افزایش تعرفه برق کرده است. در وهله اول در اسفندماه سال 1392 قیمت برق برای تمام مشترکین برق به میزان 24 درصد افزایش یافت و در مرحله دوم در اسفندماه سال 1393 قیمت برق برای تمام پلکان های مصرف به میزان 10 درصد افزایش یافت. این نظام ناعادلانه در افزایش قیمت برق باعث شده است که بیشترین آسیب به قشر کم مصرف برق وارد شود و مشترکین پرمصرف عملا احساسی از افزایش قیمت برق نداشته باشند. این روند نادرست قیمت گذاری برق در حالی صورت گرفته است که می توان با قیمت گذاری های هوشمندانه ای تعرفه های برق را به گونه ای اعمال کرد که مشترکین پرمصرف انگیزه بیشتری برای رعایت الگوی مصرف برق داشته باشند و مشترکین کم مصرف به دلیل رعایت الگوی مصرف هزینه کمتری را پرداخت کنند. این الگوی قیمت گذاری پیش ازاین نیز مورداستفاده وزارت نیرو قرار گرفته است. از ابتدای مهرماه سال 94 بنا بر پیشنهاد وزارت نیرو با الهام از این نظام تعرفه گذاری و با تصویب شورای اقتصاد، پله های بالای مصرف آب با درصد بالاتری نسبت به سایر پله ها افزایش یافت. در نتیجه، مشترکان پرمصرف که تعداد کمی هستند هزینه بیشتری برای مصرف بی رویه آب خود می پردازند و انگیزه بیشتری برای اصلاح الگوی مصرف خود پیدا می کنند. بنابراین با وجود تجربه موفق وزارت نیرو در حوزه آب برای اعمال تعرفه های هوشمندانه لازم است این اقدام برای حوزه برق نیز به صورت بازدارنده تری اعمال شود تا یارانه پنهان پرداختی به مشترکین پرمصرف که عموما از قشر مرفه جامعه هستند حذف شود.