تعارض در شعار اخلاق حرفه ای

ششمین همایش جامعه مهندسی و مدیریت اخلاق حرفه ای یکشنبه 2 اسفند با حضور عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی؛ پیروز حناچی، معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی و حبیب الله بیطرف، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در ساختمان جامعه مهندسان مشاور برگزار شد تا بار دیگر نسبت به حساسیت اخیر جامعه مهندسی یعنی رعایت اخلاق حرفه ای تأکید شود. به گزارش پیام ساختمان، وزیر راه و شهرسازی در سخنرانی خود در این همایش عدم تعارض منافع را اصل بزرگ اخلاق حرفه ای دانسته و گفت: پذیرش تعارض منافع، اولین نقطه لغزش اخلاق حرفه ای است. عباس آخوندی با بیان اینکه در حوزه اخلاق عمومی با پدیده قدرت مواجهیم، افزود: اصلی ترین مأموریت این حوزه کنترل قدرت است. به گفته وی، امروز ساخت ساختمان های بدقواره را روی کوه های اطراف تهران شاهدیم که مهندسان ساخته اند، اما سیستمی وجود نداشته است که اعمال قدرت آنان را در این حوزه کنترل کند. این مقام مسئول ادامه داد: هر حرفه مندی هر کاری که انجام می دهد باید براساس اخلاق حرفه ای سودمند باشد، در غیر این صورت اتلاف مال دیگران است. وزیر راه و شهرسازی همچنین با اشاره به تدوین منشور اخلاقی توسط جامعه مهندسان مشاور، افزود: اقدام ارزنده ای است اما باید سیستم انتظامی هم داشته باشیم در غیر این صورت این منشور به اخلاق فردی تنزل پیدا می کند. اساسا در همه نظام های حرفه ای سیستم انتظامی وجود دارد تا اگر حرفه ورز تخلف کرد به دادگاه انتظامی ارجاع داده شود. آخوندی در ادامه با اشاره به مفهوم بازرس مستقل در حرفه مهندسی گفت: بازرس مستقل یعنی فردی که هیچ وابستگی به کارفرما و پیمانکار ندارد. حال آنکه در نظام مهندسی، کل سیستم ارجاع کار بر مبنای تضاد منافع طرح ریزی شده است. خودمان منافع متعارض را ایجاد کردیم بعد به دنبال شعار اخلاق حرفه ای هستیم. باید این تفکیک ها شفاف شود تا بتوانیم الفبای اخلاق حرفه ای را تعریف کنیم. پیشنهاد ایجاد کدهای رفتاری برای حرفه وزران در ادامه رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با انتقاد از نادیده گرفتن عدم رعایت ضوابط مقررات شهرسازی گفت: متأسفانه در حال حاضر دور زدن قوانین امری شایع شده است. حبیب الله بیطرف با تأکید بر ایجاد کدهای رفتاری و اخلاق حرفه ای برای حرفه وزران گفت: در این صورت اگر حرفه ورز از این کدهای رفتاری و اخلاق حرفه ای تخطی کرد به دادگاه انتظامی تخصصی معرفی و بازخواست می شود. وی در ادامه به برخی از کدهای رفتاری میان مهندس با کارفرما اشاره کرد؛ همچون انجام تعهدات اخلاقی و حرفه ای مهندس با کارفرما، خودداری از انجام امور معارض با حقوق کارفرما، حفظ اسرار و اطلاعات کارفرما، جلوگیری از ورود ضرر و زیان به کارفرما، شفافیت در گزارش ارسالی به کارفرما، جلوگیری از ورود ضرر و زیان به کارفرما و اعلام نقایص به کارفرما. رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران بر این اساس، موازین اخلاق حرفه ای را در سه حوزه مهندس با کارفرما، مهندس با سایر مهندسان و تشکل های حرفه ای و صنفی و نهایتا مهندس با عموم مردم و جامعه تقسیم بندی کرد. بیطرف همچنین در انتقاد به کم اثر بودن طرح های توسعه و عمران شهری در ساخت وسازهای شهری گفت: شهرسازان قبل از هر کاری باید طرحی تهیه کنند که با طرح جامع منطبق باشد. وی در اشاره به نمونه ای از بی اخلاقی حرفه ای تصریح کرد: مشاهده می شود که طرح های توسعه و عمران شهری در ساخت وسازهای شهری کارکرد کمی دارد درحالی که شهرسازان قبل از هر کاری باید طرحی تهیه کنند که با طرح جامع منطبق باشد. رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران همچنین با اشاره به تفاوت های دو نظام فنی و اجرایی و نظام مهندسی ساختمان گفت: در ساختمان سازی دولتی، نقش حاکمیتی بر عهده دولت است، در ساختمان سازی خصوصی نیز اگرچه وزارت راه و شهرسازی نقش حاکمیتی دارد، اما در اجرا دست بخش خصوصی باز است. بیطرف افزود: در ساختمان سازی خصوصی روابط پیچیده ای بین افرادی همچون مالک، کارفرما، سازنده، مجری، طراح، سازمان نظام مهندسی، شهرداری وجود دارد که منشأ بی اخلاقی ها و رفتارهای خلاف ضوابط است. بااین حال نباید اخلاق حرفه ای را کنار گذاشت. فرهنگ اخلاق حرفه ای را ترویج دهیم همچنین رئیس جامعه مهندسان مشاور ایران نیز با انتقاد از نهادینه شدن و فراگیری فساد در کشور گفت: این معضل بزرگ ترین آسیب و لطمه را به همه اقشار جامعه وارد می کند. هرمز رامینه با تأکید بر لزوم رعایت اخلاق حرفه ای و برگزاری شش همایش به همت جامعه در این زمینه توضیح داد: منافع مملکت در این جهت نیست؛ بنابراین باید تفکر و فرهنگ رعایت اخلاق حرفه ای را ترویج دهیم با این رویکرد که رعایت آن به نفع همگان است. وی در خصوص پیشنهاد ایجاد کدهای رفتاری برای حرفه وزران گفت: کدهای رفتاری در سطح بین المللی نیز آمده و ما نیز با استقبال از این پیشنهاد در فدراسیون بین المللی مهندسان مشاور این موضوع را دنبال خواهیم کرد. رئیس جامعه مهندسان مشاور ایران ادامه داد: با این حال واقعیت این است که فضا تغییریافته و افراد سالمی همچون دکتر آخوندی، مهندس بیطرف و دکتر زنگنه به عنوان مسئولان این جامعه مدیریت می کنند و این موضوع برای جامعه مهندسی مایه امیدواری است.