مسافر هفت شهر عشق

فریدالدین عطار نیشابوری از شاعران نام آور ایران در قرن ششم و هفتم هجری قمری است. وی در روستای کدکن یا شادیاخ از کناره های نیشابور، دیده به جهان گشود. عطار نه تنها یکی از شاعران بلندآوازه ایران به شمار می رود، بنا به نظر عارفان در زمینه عرفانی از مرتبه بالایی برخوردار است. از آثار معروف وی می توان تذکره الاولیا و منطق الطیر را نام برد که حاوی نکات عرفانی والایی هستند. مقام عرفانی و علمی عطار چنان است که مولوی درباره او گفته است: هفت شهر عشق را عطار گشت ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم آرامگاه عطار نیشابوری بنایی است تاریخی که در ابتدا بنایی مختصر و محقر بود و در اواخر دوران تیموریان رو به ویرانی گذاشت تا اینکه در دوره تیموری توسط امیر علیشیر نوایی در سده نهم هجری بر مزار وی ساختمان کنونی آن ساخته شد. در دوره های پهلوی دوم مرمت کامل و دهه 70 نیز مرمت مختصری بر آن انجام شد. این آرامگاه در خیابان عرفان واقع در نیشابور کنونی هر ساله پذیرای علاقه مندان به شعر، ادب و معماری ایرانی است. بنای کنونی آرامگاه دارای گنبدی کاشی کاری شده، مزین به گل وبوته، نقوش هندسی و کتیبه کوفی و معلقی است. بر بدنه خارجی این بنا چهار ایوان ورودی ایجاد شده، فضای داخلی آرامگاه نیز هشت ضلعی است. سنگ مزار عطار از نوع افراشته سیاه رنگی است که روی آن اشعاری به خط ثلث نوشته شده است. در وسط بقعه، قبر عطار و یک ستون هشت ترکی به ارتفاع 3 متر وجود دارد. بقعه آرامگاه عطار آجری، ساده و فرسوده بود تا اینکه در سال 1314 انجمن آثار ملی در روند بازسازی اقدام به کاشیکاری و مرمت تزئینات آرامگاه نمود و محوطه ای زیبا در کنار بقعه سازماندهی کرد، تا این فضای سبز بتواند حال و هوایی در شأن او و کمال الملک نقاش مشهور ایرانی بیافریند. آرامگاه کمال الملک که توسط استاد هوشنگ سیحون طراحی شده در فاصله کمی از این بنا در همین محوطه قرار دارد. طراحی این بنا در هماهنگی با آرامگاه عطار نیشابوری نقش مهمی در تأکید بر ارزش های فرهنگ ایرانی در این مکان داشته است. عطار در حمله مغول به نیشابور کشته شد.