رونمایی از کتاب اطلس تهران قدیم

مراسم رونمایی از کتاب اطلس تهران قدیم اثر رضا شیرازیان، روز یکشنبه 29 فروردین به مناسبت بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه های تاریخی و با حضور جمعی از چهره های فرهنگی از جمله عبدالله انوار، احمد مسجدجامعی، نصرالله حدادی، ابراهیم تیموری و حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. کتابی ماندگار به گزارش خبرنگار پیام ساختمان، در این مراسم ناصر تکمیل همایون، تهران پژوه و نویسنده با بیان اینکه چندین رونمایی کتاب رفته ام که راضی نبودم، افزود: با خواندن این کتاب شب ها در کوچه پس کوچه ها، از زمان محمدخان قاجار تابه حال سفر می کنم. او افزود: تا پیش از انقلاب کتاب های زیادی به چاپ رسید اما کمتر کار دقیقی را دیدیم که به تهران توجه می شد تا اینکه مرحوم کریمان، مطالعه دقیق تری در زمینه تهران پژوهی انجام داد. تکمیل همایون با بیان اینکه تا امروز چندصد کتاب درباره تهران به چاپ رسیده است، اظهار داشت: در هر موضوعی از تهران مانند مباحث اجتماعی، تاریخی، سیاسی و فرهنگی که فعالیت کنید، بدون نقشه پایتخت، کارتان ضعیف است. گاهی شاهد هستیم که برای یافتن یک نقشه، باید آرشیوهای مختلفی را جستجو کرد اما رضا شیرازیان این مشکل را حل کرده و با توجه به مقدمه ای که دکتر سیروس علایی برای این کتاب نوشته، اطلس تهران قدیم ماندگار خواهد شد. از زمان قاجار تا پهلوی رضا شیرازیان، نویسنده کتاب اطلس تهران قدیم در سخنانی درباره این کتاب گفت: سال 90 ایده ابتدایی این کار شروع شد. سپس فهرستی از نقشه های قابل دسترس را تهیه کردم که به راحتی می شد روی آن کار کرد. حاصل این فعالیت با راهنمایی نقشه های تاریخی تهران از زمان قاجار و پهلوی تا به امروز ختم شد. او با بیان اینکه یک خلأ دسترسی بین نقشه های تهران در دوره های تاریخی وجود دارد، خاطرنشان کرد: 275 نقشه یا مجموعه نقشه داریم که 207 نقشه با تاریخ، 46 مورد بدون تاریخ و 22 نقشه در فهرست نقشه های ناپیدا قرار دارد. همچنین نقشه های ارائه شده 65 عدد در متن و 66 نقشه در پیوست که 2 مورد از آنها مربوط به دوره صفوی است. شیرازیان در پایان با تأکید بر اینکه بیش از 50 کتابخانه و آرشیو در این روش بررسی شده و چند سند ارزشمند در این کتاب به چاپ رسیده است، گفت: نقشه ای مربوط به سال 1275 هجری قمری به زبان آلمانی و نقشه دیگری مربوط به سال 1309 و زمانی است که قانون بلدیه در زمان رضاخان به تصویب رسید و نقشه ای که مربوط به سال 1351 که سازمان نقشه برداری آن را تهیه کرده و تمام جزئیات تهران که نزدیک به 3 هزار عنوان است، روی آن دیده می شود. حاصل پژوهش 5 ساله بر اساس این گزارش کتاب اطلس تهران قدیم حاصل پژوهش 5 ساله ای است که به معرفی بیش از 270 مورد نقشه از تهران و اطراف آن می پردازد. محدوده زمانی این اسناد از 1205 (دوره فتحعلی شاه قاجار) تا 1357 (پایان حکومت پهلوی) است و در قطع رحلی و در 392 صفحه، توسط انتشارات دستان منتشر شده است. نقشه ها و اسناد موجود در این کتاب از بیش از 25 مجموعه داخلی و بین المللی گردآوری شده و در انتشار آن سازمان زیباسازی و سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و سازمان نقشه برداری کشور مشارکت داشته اند. همچنین این پروژه از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تهران، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران، مؤسسه اطلاعات سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، شرکت چاپ دایره سفید و شرکت مهندسین سومه موردحمایت قرارگرفته است.