افزایش 19 درصدی معاملات، واقعیت یا خیال؟

تورم افسارگسیخته یکی از عمده ترین مشکلات اقتصادی کشور در بدو روی کار آمدن دولت یازدهم بود و به همین دلیل تیم اقتصادی دولت به این نتیجه رسیدند که باید بیشتر برنامه ها را معطوف به کنترل تورم کنند. دولت به درستی دریافت که انجام این مهم با رونق صنایع سازگار نیست؛ بنابراین تصمیم گرفت ارائه تسهیلات را به حداقل برساند که در نهایت هم توانست تا حدود زیادی به مقصودش نائل آید. اما این پایان ماجرا نبود چرا که تأکید بیش ازاندازه بر مهار تورم به قیمت نابودی بنگاه های تولیدی تمام شد؛ بنابراین پس از حدود 5/2 سال و همزمان با موفقیت در لغو تحریم های ظالمانه، دولت حداقل در مقام طرح و برنامه تصمیم به رونق اقتصاد گرفت. رونق قبل از آمدن وام ها؟! این برنامه ها در صنعت ساختمان هم به شکل ارائه چند نوع وام تجسم پیدا کرد. وام هایی که تاکنون وارد بازار نشده اند و آنچنان که از اظهارات مسئولان وزارت راه و شهرسازی و بانک مسکن پیداست نیمه دوم سال به بازار تزریق می شوند تا سازندگان و تولیدکنندگان امیدوار به بهبود وضعیت بازار با افزایش توان خرید مصرف کننده نهایی باشند. اما قبل از آمدن این وام ها مسئولان وزارت راه و شهرسازی معتقدند همین حالا هم صنعت ساختمان در حال رونق است و تا چند ماه دیگر وضعیت به مراتب بهتر می شود که البته برخی معتقدند این اظهارات با هدف ایجاد فضای روانی برای رونق عنوان می شود و در واقعیت اتفاقی نیفتاده است. آخرین اظهارنظر مربوط به معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی است که ادعا کرده تعداد معاملات مسکن تهران در فروردین ماه امسال در مقایسه با فروردین 94 حدود 19 درصد رشد را نشان می دهد. اظهارنظری که اگر واقعیت داشته باشد، باید به رونق صنعت ساختمان امیدوار بود. به همین منظور سراغ سه نفر از صاحبنظران رفته ایم و نظرشان را در مورد اظهارات حامد مظاهریان جویا شدیم. 19 درصد افزایش واقعیت ندارد عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این باره به خبرنگار پیام ساختمان گفت: چندی پیش آقای عقبایی هم اظهاراتی مشابه معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی داشتند که حاکی از افزایش جزئی در تعداد معاملات مسکن بود اما به نظر نمی رسد تا این اندازه که آقای مظاهریان اشاره کرده اند، معاملات افزایش یافته باشد. خسروی با بیان این مطلب افزود: واقعیت این است که وام های دولت در نیمه دوم سال هم نمی توانند رونق را به بازار بیاورند. چون سود و میزان اقساط این وام ها در توان اقشار متوسط نیست. به طور مثال زوجی که 160 میلیون تومان تسهیلات دریافت می کند، باید ماهانه حداقل 4 میلیون تومان پرداخت کند؛ بنابراین به نظر نمی رسد از این وام ها استقبالی صورت بگیرد. وی اضافه کرد: دولت حرکتی در جهت رونق صنعت ساختمان انجام نمی دهد چراکه کماکان به دنبال مهار قیمت هاست. این در حالی است که بر اساس اعلام دولت، 12 میلیون نفر در سن ازدواج قرار دارند و قطعا در صورت عدم رونق معاملات و افزایش ساخت و ساز، جهش قیمت ها به وجود می آید. عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: دولت باید قانون عرضه و ساماندهی مسکن را اجرایی کند. به طور مثال دولت برای خانه دار کردن طبقات کم توان باید زمین رایگان بدهد. لغو تفاهم نامه عامل افزایش معاملات عضو سابق هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی و عضو انجمن پیمانکاران استان تهران نیز به پیام ساختمان گفت: به نظر من رشدی که آقای مظاهریان به آن اشاره می کنند، ناشی از دور زدن سازمان نظام مهندسی استان تهران توسط شهرداری بود که منجر به صدور پروانه برای بیش از 2 میلیون مترمربع ساختمان شد. سیدباقر زنده دل با بیان اینکه هیچ عقل سلیمی نمی تواند قبول کند که در فروردین ماه افزایش معاملات ملکی داشته باشیم، اظهار داشت: آمار آقای مظاهریان قطعا از مشاوران املاک گرفته نشده و به نظر می رسد منشأ این آمار سازمان نظام مهندسی باشد. وی با بیان اینکه نیمه اول سال اتفاق مثبتی در حوزه رونق صنعت ساختمان نمی افتد، خاطرنشان کرد: پیش بینی من این است که از نیمه دوم سال که تکلیف برجام به طور ملموس مشخص می شود و احتمالا کاهش سود بانکی را شاهد هستیم، سرمایه ها به سمت ساختمان بیاید. 19 درصد صحیح است اما... بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن نیز با بیان اینکه مقایسه تعداد معاملات در فروردین امسال با مدت مشابه سال گذشته قیاس درستی نیست، به خبرنگار ما گفت: در درجه اول باید این نکته را متذکر شوم که در فروردین هیچ زمانی رشد معاملات نداشته ایم. علاوه بر این، بر اساس آمار فروردین سال 94 کمترین معاملات چند سال اخیر صورت گرفت؛ بنابراین اگرچه ممکن است فروردین امسال تعداد معاملات رشد 19 درصدی را نسبت به مدت مشابه تجربه کرده باشد اما مهم افزایش تعداد معاملات است نه درصد معاملات. وی افزود: در دی، بهمن و اسفند 94 رشد خوبی را در معاملات شاهد بودیم اما در فروردین 95 معاملات کاملا متوقف شد. تصور و تحلیل این بود که این رشد ادامه پیدا کند و در تیرماه رونق را در صنعت ساختمان شاهد باشیم اما این اتفاق نیفتاد چراکه رشد روانی ناشی از برجام بود و پس از مدتی فروکش کرد. حالا هم تا زمانیکه نتایج برجام در اقتصاد مشخص نشود، رشدی اتفاق نمی افتد. این استاد دانشگاه در مورد وام های در دستور کار دولت و اینکه چقدر می توانند رونق معاملات را باعث شوند، اظهار داشت: تقاضای چندانی برای وام ها وجود نداشته است. ستاریان در پاسخ به این سؤال که رونق احتمالی آیا افزایش قیمت ها را به همراه خواهد داشت، گفت: چهار اتفاق در دوران رونق اجتناب ناپذیر است؛ افزایش تولید، افزایش معاملات، افزایش سرمایه گذاری و افزایش قیمت. مسکن هم به دلیل اینکه متقاضی بالایی دارد قطعا در دوران رونق با این افزایش قیمت مواجه خواهد شد. مگر اینکه میزان تولید مسکن در کشور بسیار زیاد و به اندازه تقاضا باشد.