رأی دیوان علیه شهرداری

سرانجام پس از ماه ها کشمکش، تجمع و دوندگی اهالی شهرک اکباتان در مراجع قضایی برای جلوگیری از ساخت و ساز و تغییر کاربری فضای سبز این محله، دیوان عدالت اداری صورت جلسه واگذاری فضای سبز اکباتان برای عملیات ساخت و ساز را در این شهرک ابطال کرد. سال گذشته خبرنگار پیام ساختمان گزارشاتی از تجمع ساکنان اکباتان مقابل ساختمان شهرداری مبنی بر اعتراض به تجاوز به مشاعات فضای سبز این شهرک تهیه کرد. بنا به گفته معترضان افرادی در فضای سبز منطقه عمومی فاز 2 اکباتان، دست به احداث یک دارالقرآن زده بودند، محلی هم که برای احداث آن پیش بینی شده بود در مکان نامناسبی قرار داشت. زیر این زمین، تأسیسات و شاهرگ حیاتی شهرک اکباتان وجود داشته و فاضلاب اصلی و مجاری جمع آوری آب باران و لوله های گاز و سیم برق فشار قوی از زیر این سازه می گذشت و حتی اگر کاربری این زمین به جای فضای سبز، مسکونی بود نیز نباید اجازه ساخت و ساز به آن داده می شد. با این حال، این ساختمان نیمه شب تعطیلات عید فطر سال گذشته به صورت شبانه کلنگ زنی شد، با این استدلال که قرار است به فضای فرهنگی تبدیل شود، اما مدت زیادی نگذشته بود که به گفته اهالی، پروژه فرهنگی تبدیل به پروژه تجاری شد! شهروندان این شهرک علاوه بر اعتراض به شهرداری و شورای شهر، از آیت الله صافی گلپایگانی نیز در این باره استفتاء کردند. آیت الله صافی در پاسخ به استفتایی درباره بنای مسجد یا هر مکان مذهبی در محلی مشاع و غصبی نوشتند: ساخت مسجد یا هر مکان مذهبی دیگری بدون رضایت صاحب زمین غصب است. پس از آن اعضای هیأت مدیره مجتمع های اکباتان شکایت خود را از طریق مجامع قضایی به دیوان عدالت اداری بردند که سرانجام پس از پیگیری ها و در پی اعتراضات اهالی شهرک اکباتان، سال گذشته دیوان عدالت اداری دستور توقف ساخت و ساز و عملیات اجرایی آن را داد. و حالا بعد از گذشت نزدیک به یک سال، دیوان، حکم تازه ای صادر و صورت جلسه تنظیمی بین شهرداری منطقه5 و هیأت عشاق المهدی در واگذاری قطعه زمین سبز مشاعات مردم شهرک اکباتان برای احداث سازه موسوم به دارالقرآن را لغو کرد، به این ترتیب صورتجلسه واگذاری فضای سبز اکباتان برای ساخت دارالقرآن ابطال شد. زمین باید فضای سبز شود صدور این حکم نشان دهنده تخطی آشکار شهرداری از قوانین و کوتاهی در انجام وظیفه در حراست از حقوق عمومی است، حسین ساعتچی یزدی، وکیل اهالی اکباتان به خبرنگار پیام ساختمان با تأیید این مطلب گفت: نتیجه ابطال صورت جلسه واگذاری این زمین، این است که باید این زمین به حالت اولیه خود یعنی به شکل فضای سبز بازگردد و شهرداری اشتباه خود را جبران کند. ساعتچی گفت: اهالی اکباتان شکایت دیگری هم در رابطه با تصرف عدوانی و تخریب فضای سبز از شهرداری کرده اند و این شکایت در حال پیگیری است. وی با اشاره به اقدام خلاف قانون شهرداری منطقه 5 در واگذاری بخشی از فضای سبز مشاعی فاز 2 اکباتان به هیأت مذهبی و فرهنگی، افزود: ضوابط و قوانین شهرسازی ما کفایت می کند، اما مهم اجرای آن است که به دست مجریان آن باید عمل شود. متأسفانه عمل نکردن به قانون از سوی یک نهاد عمومی منجر به تخطی و تخلف می شود. ساعتچی با تأکید بر سخنان مقام معظم رهبری که صراحتا تخریب محیط زیست را به هر بهانه ای حتی ساخت حوزه علمیه جایز ندانسته و حجت را تمام کرده اند، افزود: اما متأسفانه تخطئی صورت می گیرد. اصولا مجوز هر گونه تغییر کاربری باید توسط مقامات ذیصلاح از جمله کمیسیون ماده 5 صورت بگیرد اما هیچکدام از این فرایندها در چارچوب قانونی طی نشده، حتی شهرداری واگذاری این فضای سبز مشاعی را بدون ارائه پروانه ساختمانی به استناد یک صورتجلسه انجام داده است. این وکیل پایه یک دادگستری در ادامه گفت: باید دستگاه نظارتی عزم جدی برای نظارت بر عملکرد مجریان داشته باشد تا مر قانون رعایت و تخلفات پیگیری شود. همانگونه که دیوان عدالت اداری به این پرونده که نوعی استفاده ابزاری از گسترش فرهنگ قرآنی بود به درستی رسیدگی کرد. شهردار باید متخصص باشد وی معتقد است: نادیده گرفتن قوانین و عدم برخورد قاطع برخی دستگاه های نظارتی به لحاظ برخی ملاحظات منجر به بروز تخلفات به ویژه در کلانشهری مثل تهران می شود. نمونه آن هم قطعه مورد تصرف در اکباتان، تخریب فضای سبز و ساخت یک سازه در آن است که با توجه به موقعیت آن نباید اجازه ساخت و ساز داده می شد. ساعتچی گفت: حتی یک مدیر شهری تازه فارغ التحصیل رشته معماری و شهرسازی هم به دلیل وجود تأسیسات، فاضلاب اصلی، لوله های گاز و سیم برق فشار قوی از زیر زمین موردنظر، چنین مجوزی را برای ساخت نمی دهد. وکیل پایه یک دادگستری با تاکید بر تخصص و آگاهی کافی مدیران شهری بر استانداردهای شهرسازی و ضوابط معماری شهری، افزود: به عنوان نمونه در همین منطقه 5 سه بازار بزرگ در یک شعاع 5 یا 8 کیلومتر وجود دارد، مگامال در اکباتان، مجتمع تجاری و فرهنگی کورش در بزرگراه شهید ستاری و فروشگاه هایپر استار در بزرگراه شهید باکری که وجود این سه بازار بزرگ در یک شعاع چند کیلومتری باعث ایجاد ترافیک سنگین و سرسام آوری در این منطقه شده است. او افزود: این مسائل نشان دهنده عدم رعایت استانداردهای شهری و صرفا فروش تراکم و کسب درآمد است؛ بنابراین کسانی باید در رأس شهرداری قرار بگیرند که تخصص و مدیریت شهری لازم و کافی را داشته و در تصمیمات خود از مشاوران متخصص شهری استفاده کنند. دست هایی مانع از اقدام جبرانی شهرداری ساعتچی اظهار داشت: دعوا از دو جهت مطرح شده است؛ یکی ابطال تصمیمات شهرداری به موجب صورت جلسه، دوم بحث جرم بودن عمل یعنی تخریب فضای سبز و تصرف عدوانی صورت گرفته که در دادسرای ناحیه 7 مطرح است. همچنین پس از این شکایت، شهردار محترم سابق منطقه 5 تهران به دلیل صدور مجوز و امضای صورت جلسه واگذاری فضای سبز، احضار و با قید ضمانت آزاد شدند، اما پرونده از جنبه حقوقی و جزائی در حال پیگیری است. این وکیل پایه یک دادگستری با بیان اینکه اقدامات شهرداری توجیه قانونی ندارد و امیدواریم اشتباه خود را هرچه زودتر جبران کنند تا حکم به احکام قطعی منتهی نشود، گفت: هرچند در جلسات گذشته دکتر شریفی، قائم مقام محترم شهردار تهران قول رسیدگی داده بودند اما دست هایی مانع از اقدام جبرانی شهرداری می شود. با این حال این موضوع همچنان برای اهالی اکباتان جای سؤال دارد که چرا شهرداری با علم و اطلاع از ضوابط شهرک مجوز تغییر کاربری و تصرف یک ملک مشاعی را ارائه داده است.