90 برابر شدن قیمت مسکن ظرف بیست سال

روزگاری خانوار ها با یک حقوق نه چندان بالا می توانستند پس انداز کنند و پس از چند سال با استفاده از وام، سقفی بالای سرشان داشته باشند. اما هر چه زمان گذشت این نیاز اولیه زندگی تبدیل به رؤیا شد تا جایی که امروز خانه دار شدن مخصوص اقلیتی از جامعه شده و برای طبقات متوسط تا حدود زیادی دست نیافتنی است. از یک طرف خریداران پول لازم را برای خرید خانه ندارند و از طرفی سازنده ها هم حاضر نیستند دارایی شان را ارزان بفروشند. از همه اینها گذشته خبری هم از تسهیلات با سود منطقی و بازپرداخت طولانی مدت نیست. اینجاست که باید پرسید سرنوشت طبقه متوسط و ضعیف جامعه چه خواهد شد؟ آیا باید نیمی از درآمدشان را تا آخر عمر به صاحبخانه ها بدهند و خانه به دوش باشند یا اینکه در آینده ورق برمی گردد؟ حسن محتشم، رئیس انجمن انبوه سازان استان تهران و حسام عقبایی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران در یک برنامه تلویزیونی دراین باره نظرات خودشان را ارائه کردند. دوره انتظار مسکن؛ حداقل 36 سال به گزارش پیام ساختمان رئیس انجمن صنفی انبوه سازان استان تهران گفت: به طور طبیعی باید سطح درآمد ها به گونه ای باشد که مردم بتوانند با پس انداز صاحب خانه شوند اما قیمت ها به گونه ای است که این کار به سختی اتفاق می افتد. الان در طرح جامع مسکن دوره انتظار صاحب خانه شدن 12 سال دیده شده است؛ البته به شرطی که به هیچ وجه از حقوق و درآمد در طول این مدت برداشت نشود که البته امکان پذیر نیست. اگر هم یک سوم حقوق موردنظر پس انداز شود، دوره انتظار 36 ساله خواهد شد. حسن محتشم ادامه داد: در کشور های توسعه یافته دولت ها تا 90 درصد قیمت مسکن را تسهیلات می دهند اما در کشور ما به خاطر اینکه سیستم بانکی منابع کافی ندارد، این شرایط فراهم نیست. این در حالی است که بیش از 30 درصد درآمد یک خانواده صرف اجاره می شود که چنانچه این هزینه به عنوان قسط خرید مسکن پرداخت شود، خانواده ها رضایت بیشتری دارند چون در نهایت صاحب خانه می شوند. طرح ها کافی نیست وی با بیان اینکه اقداماتی در خصوص صندوق پس انداز مسکن جوانان و همچنین وام خانه اولی ها اخیرا با هماهنگی دولت و سیستم بانکی به عمل آمده اما کفایت نمی کند، افزود: معتقدم اگر دولت و بانک ها، با همکاری مجموعه انبوه سازان برنامه و طرحی را پیاده کنند که انبوه سازان واحد های آماده شان را به طور نسیه بفروشند، بسیار مفید خواهد بود. اگر این مشکل حل نشود، تولید مسکن دچار وقفه طولانی مدت شده و در آینده با بحران مسکن و در نتیجه افزایش بی رویه قیمت ها مواجه خواهیم شد. سازنده نمی تواند ضرر کند رئیس انجمن صنفی انبوه سازان استان تهران در ادامه به آیتم های تأثیرگذار بر قیمت مسکن اشاره کرد و اظهار داشت: آیتم های تأثیرگذار در قیمت مسکن عبارتند از: زمین، مصالح ساختمانی، نیروی انسانی و عوارض شهرداری. همین امسال عوارض شهرداری ها 25 تا 35 درصد گران شده است. در بخش نیروی انسانی هم افزایش 17 درصدی دستمزد ها را شاهد بوده ایم. در بخش مصالح هم می توان گفت ارزان تر نشده است. به این هزینه ها سود انبوه ساز را هم اضافه کنید؛ بنابراین سازنده نمی تواند واحدهایش را به قیمتی بفروشد که ضرر کند. تسهیلات در گذشته بهتر بود محتشم با بیان اینکه رویه ارائه تسهیلات باید اصلاح شود، خاطرنشان کرد: در حدود 10 سال پیش بانک های خصوصی تا 70 درصد قیمت آپارتمان را وام می دادند و اتفاقا سود خودشان را هم دریافت می کردند که بسیاری از مردم را خانه دار کرد. متأسفانه با ورود مسکن مهر این تسهیلات قطع شد و طرحی که قرار بود بر اساس آن سالانه یک میلیون واحد مسکونی تولید شود، بعد از 8 سال کمتر از دو میلیون واحد خروجی داشته است. راهی به نام مسکن استیجاری وی با بیان این نکته که در شرایط حاضر دولت باید زمین و اراضی را در اختیار بخش خصوصی قرار داده و برای مردم مسکن استیجاری فراهم کند ، گفت: نباید اجازه بدهیم که هر ساله انباشت متقاضی را شاهد باشیم. طبق طرح جامع مسکن در 10 سال آینده باید 10 میلیون واحد مسکونی تولید کنیم؛ بنابراین معتقدم باید تمهیداتی بیندیشند که تا 70 درصد قیمت خانه را وام بدهند. اقدام دیگر اینکه دولت با همکاری شرکت های خصوصی شرکت های لیزینگ را با پشتوانه صندوق توسعه ملی به وجود بیاورد که البته شبیه شرکت های لیزینگ کنونی نباشد. خطر ورشکستگی حسام عقبایی، رئیس اتحادیه مشاوران ملاک استان تهران نیز در رابطه با مشکلات مسکن و راه های خانه دار شدن مردم گفت: ما در رکودی به سر می بریم که در 30 سال گذشته بی سابقه بوده است و الان در وضعیت بحران هستیم و خطر ورشکستگی ما را تهدید می کند؛ بنابراین تغییراتی باید در بخش سیاست های پولی و بانکی صورت بگیرد. وی با بیان اینکه سیاست ها از مسیر و ریل خودش خارج شده است، اظهار داشت: آقای رئیس جمهور بار ها فرمودند که بانک ها بنگاه داری نکنند اما می بینیم که همچنان این وضعیت ادامه دارد و مسیر ارائه تسهیلات که باید به سمت صنایع مادر و پیش برنده از جمله تأمین مسکن حرکت کند، به سمت وسوی دیگری می رود. حتی متأسفانه خود بانک ها هولدینگ ساختمانی ایجاد می کنند. موضوع دیگر اینکه باید در این بازار مالیات ها را برای پویایی اقتصاد کاهش دهیم اما متأسفانه شاهد افزایش مالیات ها هستیم. تأکید بر مسکن استیجاری رئیس اتحادیه مشاوران ملاک استان تهران در ادامه با اشاره به سیاست خانه دار کردن گام به گام مردم، اظهار داشت: هم اکنون زیرساخت ها و نقدینگی برای تسهیلات معادل 90 درصد ارزش ملک وجود ندارد؛ بنابراین باید به سمت تولید مسکن استیجاری و رایگان کردن زمین حرکت کنیم و گروه ها را طبقه بندی کنیم. در این طرح خانه ها چند سال در اختیار طبقات ضعیف و متوسط قرار می گیرند تا پس از چند سال با هر عنوان دیگری اعم از مسکن مهر، اجتماعی و کارگری خانه دار شوند. بانک ها مایل به ارائه تسهیلات نیستند عقبایی با بیان اینکه باید موانع و بروکراسی اداری اخذ تسهیلات را از پیش پای مردم برداریم، خاطرنشان کرد: بانک ها حاضرند تسهیلات را برای خرید اتومبیل به دلیل زودبازده بودن بدهند اما به دلیل اینکه بازدهی مسکن 12 تا 15 سال با سود 18 درصد است مایل به همکاری در این بخش نیستند و این به معنای بخشی نگری است. یعنی شهرداری، بانک، دولت و ... هرکدام به فکر منافع خودشان هستند و دهک های ضعیف و متوسط جامعه که آسیب پذیرند، دچار مشکل می شوند. رشد 9هزار درصدی مسکن وی در پایان با اشاره به سرمایه ای بودن مسکن اظهار داشت: در کشور ما به دلیل اینکه تناسبی بین عرضه و تقاضا وجود ندارد، مسکن کالایی سرمایه ای است. در کشور های دیگر خانه پس از چند سال استهلاک، روند نزولی پیدا می کند اما در کشور ما افزایش می یابد. جالب است بدانید رشد قیمت مسکن در کشور ما از سال 71 تا 91، در شهر تهران 9هزار درصد بوده است. یعنی قیمت مسکن در طول این 20 سال، 90 برابر شده است؛ بنابراین طبیعی است که همه به دنبال سرمایه گذاری در این بخش باشند.