کمیسیون عمران، از تخصص تا کارآیی

نهمین دوره مجلس شورای اسلامی پایان گرفت و دهمین دوره مجلس کار خود را آغاز کرد، اما سؤال اینجاست که نقش مجلس شورای اسلامی در رفع مشکلات چیست و ازآنجاکه بنا داریم در خصوص مسکن نگاه ویژه ای داشته باشیم، باید بدانیم نمایندگان دوره نهم مجلس تا چه اندازه دغدغه مسکن داشته اند و آیا تخصص لازم را در این زمینه داشته اند و مهم تر اینکه نمایندگان دوره دهم باید تا چه حد در این زمینه متخصص باشند. بی شک مجلس شورای اسلامی اگر به درستی به وظیفه خود عمل کند، باعث تحرک وزارت راه و شهرسازی می شود و می تواند مسئولان مربوطه را بازخواست کند. اکنون از 23 نماینده کمیسیون عمران در مجلس نهم، تنها هفت نفر به دوره دهم راه یافته اند که چهار نفر از آنان هیچ تخصصی در زمینه عمران ندارند. البته اگر مدارک بقیه نمایندگان کمیسیون عمران مجلس نهم را نیز نگاه کنیم، از این موارد بسیار مشاهده می شود. با توجه به آنچه گفتیم اکنون باید به این مهم پاسخ داد که عملکرد کمیسیون عمران با این همه افراد غیرمتخصص در مجلس نهم چه بوده و چه انتظاری از مجلس دهم می رود. در این رابطه با دو تن از نمایندگان مجلس نهم به گفتگو نشسته ایم که در ادامه آن را می خوانید: نماینده آشوری ها و کلدانی ها، یوناتن بت کلیا در خصوص عملکرد مجلس نهم در بخش مسکن به خبرنگار پیام ساختمان گفت: قبل از هر چیز باید پاسخ دهیم تحول در حوزه مسکن چگونه باید رخ بدهد. ما باید بدانیم که ایجاد تحول بر عهده دولت است و قانون محدوده آن را مشخص کرده یا آنکه متولی خاصی ندارد و مانند بسیاری از موارد دیگر به هم افزایی همه دستگاه ها نیاز دارد. وی با ابراز تأسف از اینکه در بسیاری از موارد مشکلات را بر دوش مجلس می گذارند، افزود: باید مشخص شود که شرح وظایف دولت و مجلس چیست. نماینده آشوری ها و کلدانی ها با انتقاد به کسانی که کمیسیون عمران را متهم به کم کاری می کنند، افزود: مگر کمیسیون عمران چقدر قدرت دارد؟ با وجود این، ما در شرایطی که می دانستیم عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی کار خودش را به خوبی انجام داده است، وزیر را استیضاح کردیم تا در قالب آن شرایط را به مردم توضیح بدهیم و ثابت کنیم که اشکال کار در کجاست؟ وی با اشاره به مکاتباتی که آقای آخوندی با رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی انجام داده بود تاکید کرد: جواب نامه های وزیر از دولت همانی بود که در صحن علنی مطرح شد. دولت با مشکل تحریم و نقدینگی روبه رو است و اشکال کار هم درست همین جاست. عضو کمیسیون عمران مجلس نهم با تأکید بر اینکه باید بپذیریم که اقتصاد کشور در اثر تحریم ها قفل شده بود، گفت: دولت نمی توانست بیش از این نقدینگی به بازار تزریق کند زیرا دیگر نمی توانست آن را کنترل کند از سوی دیگر مردم هم به اندازه ای نقدینگی نداشتند که با دارایی خودشان خانه بخرند؛ بنابراین بازار مسکن در یک رکود باقی ماند. بت کلیا در پاسخ به اینکه چرا اعضای کمیسیون در زمینه عمران تخصص ندارند و آیا این مسأله بر عملکرد کمیسیون تأثیرات نامناسبی نمی گذارد، بیان داشت: البته بهتر این است که در کمیسیون ها افراد متخصص عضو شوند اما مشکل این است که به اندازه لازم در مجلس تخصص وجود ندارد و آنهایی که متخصص هستند، تمایل دارند در زمینه دلخواه خودشان فعالیت کنند. نتیجه این می شود که در کمیسیون عمران پزشک یا دکترای فقه عضو می شوند که البته بر عملکرد کمیسیون تأثیرات منفی می گذارد. وی پیشنهاد کرد: بهترین روش این است که هنگام ثبت نام در کمیسیون ها، به تخصص آنان توجه شود و ابتدا افراد بنابر تخصصی که دارند، در کمیسیون ها عضو شوند و اگر با کمبود متخصص روبه رو شدیم، افرادی که سابقه کار در این زمینه دارند یا علاقه دارند، عضو کمیسیون شوند. سیداحسن علوی، دیگر نماینده عضو کمیسیون عمران مجلس نهم که به مجلس دهم نیز راه یافته است در پاسخ به این سوال که آیا نمایندگانی که تخصص غیرعمرانی دارند، می توانند در تصمیم گیری های تخصصی مؤثر باشند، گفت: البته اگر اعضای کمیسیون متخصص باشند، مسائل را آسان تر درک می کنند اما وقتی یک نماینده یک دوره چهارساله یا دو دوره هشت ساله در کمیسیون عمران عضو است، مسائل را می شناسد. البته بهتر این است که هنگام بررسی بودجه یا مباحث تخصصی با افراد آگاهی همکار باشیم تا بتوانیم بهتر تصمیم بگیریم. وی همچنین در خصوص عملکرد مجلس نهم در زمینه مسکن گفت: اعضای کمیسیون عمران از تمام توان خود برای تحرک در زمینه ساخت وساز استفاده کردند، اما دست دولت و مجلس بسته است زیرا حرف اول و آخر را پول می زند که دولت به شدت با کسری بودجه روبه رو است. علوی با انتقاد از کسانی که مجلس شورای اسلامی را متولی مسکن می دانند، افزود: مجلس چه ابزارهایی برای ساخت مسکن دارد؟ عضو کمیسیون عمران مجلس نهم با ابراز تأسف از اینکه مردم گمان می کنند هر چیزی را باید از نمایندگان مجلس بخواهند، تصریح کرد: قانونگذاری و نظارت بر اجرای آن وظیفه مجلس است. هرگاه که دولت نیاز به قانونی داشته، آن را در قالب لایحه به مجلس آورده و مجلس نیز آن را بر اساس اولویت بندی و رأی گیری در صحن علنی به تصویب رسانده است. گاهی نیز نمایندگان احساس کرده اند که نیاز به طرحی در زمینه رفع مشکلات مسکن وجود دارد که آن را در کمیسیون عمران بررسی و به صحن علنی ارائه کرده اند؛ بنابراین مجلس نهم کم کاری نداشته است. علوی با تأکید بر اینکه باید بپذیریم که مشکل اساسی در زمینه مسکن، کمبود نقدینگی است، اظهار داشت: از یک سو بودجه های عمرانی به شدت کاهش دارد و آنهایی هم که تصویب می شود، اختصاص داده نمی شود. از سوی دیگر بانک ها نیز توان پرداخت تسهیلات را ندارند زیرا سیاست دولت، توقف پرداخت تسهیلات است؛ بنابراین مشکلات مسکن یک واقعیت انکارناپذیر است که نه دولت و نه مجلس ایرادی در مدیریت ندارند. وی با اشاره به اینکه نمایندگان مجلس همواره از افزایش بودجه عمرانی حمایت کرده اند، گفت: یک بار هم نشده که کمیسیون عمران هنگام بررسی بودجه، بودجه پیشنهادی دولت را کاهش دهد و در اکثر موارد افزایش چشمگیری هم داده است، اما نظر کمیسیون در صحن علنی تأیید نمی شود و اگر هم تأیید شود، بودجه عمرانی تخصیص داده نمی شود.