اگر فیلمسازان معمار بودند

پاسخ به این پرسش می تواند جالب باشد که: یک سینماگر یا فیلمساز با توجه به دیدگاه هنری خود و برآمده از نگاه هنری که دارد، چگونه معماری می تواند باشد؟ یا به زبانی ساده تر، اگر قرار بود یک سینماگر با توجه به سبک کار هنری خود، سازنده یک بنا یا ساختمان باشد چگونه بنایی می ساخت؟ هرچند در عالم واقع شاید نتوان به چنین ساختمانی برخورد کرد که یک فیلمساز آن را ساخته باشد اما در دنیای هنر رد پای دیدگاه هنری فیلمساز را در اجزای معماری چنین ساختمانی می توان پیدا کرد. فدریکو بابینا معمار و هنرمند ایتالیایی چندی پیش مجموعه ای از آثار خود را منتشر کرد که در آن به این پرسش ما پاسخ تصویری داده بود. بابینا این مجموعه خود را Archidirector (معمار کارگردان) نامگذاری کرد و بر این واقعیت تأکید می کند که کارگردانان در حقیقت معماران سینما هستند. در مجموعه تصویری این هنرمند، 27 اثر خلق شده است از چارلی چاپلین و هیچکاک تا جیم جارموش و ویم وندرس... او مؤلفه های فیلمسازی هر یک از این هنرمندان را ابزار خلق معماری فرضی خود قرار داده است. در این کار، او هیچ ترتیب یا اولویت خاصی را مدنظر قرار نداده است. اگر کیارستمی معمار بود هنرمند در طرح خود بر مبنای شناختی که از آثار سینمایی عباس کیارستمی دارد مؤلفه هایی را خلق کرده است. او نمایی مشهور از فیلم خانه دوست کجاست را که در آن پسربچه در حال بالا رفتن از تپه است به عنوان راه پله خانه تصویر کرده است. همچنین طراحی خانه ای ساده و روستایی به سبک خانه های شمال کشورمان دستمایه او در خلق این اثر است و ما فضای بیرونی خانه های روستایی شمال (ستون های بلند چوبی و ...) را حس می کنیم. اگر هیچکاک معمار بود هیچکاک فیلمی به نام سی وسه پله دارد که از این نماد در طراحی پلکان های متعدد طرح استفاده شده است. خانه ای با آجرهای قهوه ای و نورپردازی تند و تخت که از پنجره ها می بینیم فضای دلهره آور فیلم های هیچکاک را در ذهن بیننده آشنا به فیلم های او تداعی می کند. در تصویر، طناب اعدام را می بینیم که برگرفته از سکانسی مشهور در یکی از فیلم های هیچکاک است. همچنین صحنه آویزان شدن فرد از پلکان در فیلم هایی چون سرگیجه دیده می شود. اگر چاپلین معمار بود یکی از آثار چارلی چاپلین فیلم مشهور عصر جدید است. چرخ دندانه های کارخانه در این فیلم، الهام بخش طراح در طراحی زیربنای این ساختمان است. همچنین جنس خانه را چوبی می بینیم که مانند آن را در فیلم جویندگان طلا چاپلین دیده بودیم. اگر جرج لوکاس معمار بود جرج لوکاس خالق فیلم جنگ ستارگان است که فیلم های علمی تخیلی بسیار محبوبی در سینما ساخت. در طراحی خانه خیالی او، سازه به کاررفته با استفاده از نمادهای فضایی، حس فلزی بودن طرح را به بیننده انتقال می دهد. استفاده از پنل های خورشیدی در بام ساختمان و مدور بودن پنجره اصلی درست همانطور که در سفینه های فضایی کاربرد دارد و استفاده از رنگ های سرد که فضای وهم آلود فضایی را ایجاد می کند از دیگر مشخصات خانه خیالی لوکاس است!