تعطیلی فعالیت های تولیدی با ادامه رکود توّرمی

صنعت سنگ ایران دارای ظرفیت بالایی از انواع معادن سنگ های ساختمانی و تزئینی است. مدیر فروش گروه تولیدی بنیاد سنگ ایران می گوید، با وجود بیش از 1300 معدن سنگ های ساختمانی و تقریباً 5 هزار کارخانه سنگبری در ایران و با توجه به تنوع بالا و حجم این مقدار معادن و تولید این سنگ ها در مجموعه های تولیدی داخلی، انتقال آن بر عرصه صادرات در بازارهای جهانی در مقابل کشورهای دیگر به میزان صادرات سنگ فرآوری شده نداریم. به گفته حبیب مختاری بیشتر صادرات سنگ ایران مواد اولیه خام است (به صورت کوپ) زیرا هزینه فرآوری و نوع فرآوری سنگ از معادن تا کارخانه و هزینه های تولید و نوع فرآوری با نوع تولیدات کشورهای دیگر چه از لحاظ کیفیت و چه از لحاظ قیمت مطلوب خریداران خارجی نیست. در بسیاری از موارد سنگ خام (کوپ) از معادن سنگ ایران به کشورهای دیگر صادر می شود که پس از فرآوری و تولید این سنگ ها معمولاً مورد مصرف در کشور خودمان قرار می گیرد و به دلیل نوع فرآوری مطلوب مصرف کنندگان داخلی مورد استفاده و خریداری قرار می گیرد که این مهمترین دلیل پائین بودن صادرات سنگ فرآوری شده ایران در بازار جهانی است. این فعال ساختمانی با بیان این که حدود یک دهه است که بر تولید و توزیع انواع سنگ های ساختمانی می پردازد می گوید حدود یک سال و نیم است که ما در رکود تورمی به سر می بریم که همین دلیل رکود کامل بازار مسکن و ساخت و ساز شده است و هم چنین به دلیل محقق نشدن برنامه ریزی های مجلس و دولت برای خروج بازار از این رکود، کارخانه های تولیدی سنگ به انبارهای سنگ تبدیل شده و بیکاری نیروی انسانی و هم چنین در مواردی تعطیلی کارخانه های تولیدی را در برداشته است. شرایط قبل از تحریم نسبت به زمان فعلی بهتر بود مختاری با بیان اینکه فروردین سال گذشته شرایط بازار مسکن و ساخت و ساز به نسبت فرودین ماه سال جاری بهتر بود و مشتریان بیشتری برای خرید سنگ مراجعه می کردند می افزاید؛ به دلیل کاهش متقاضی و ناهمگونی عرضه شرایط بازار و تحریم ها و لغو آن هیچ تاثیر مثبتی بر این روند بازار نداشته است و از یک سو نا همخوانی تسهیلات بانکی با شرایط خریدار و سازنده برابری نمی کند و همچنین نوع ساخت مسکن با خواسته های خریداران آن از لحاظ نوع مصالح ساختمانی به کار گرفته شده یا سیستم های تاسیساتی و تجهیزاتی و گرمایشی و ... همخوانی ندارد و به همین دلیل و دلیل دیگر اقتصادی و میزان خرید و تقاضای مسکن را از عهده متقاضی خارج کرده است. وی می گوید در پی رکود بازار مسکن تولیدات آنها نسبت به میزان نصف) متوقف شده، چرا که طبیعتاً ادامه تولید با توجه به هزنیه های بالا و عدم تقاضای مصرف کننده (سازنده)، برابری نمی کند و عرضه محصول توسط تولید کننده به زیر قیمت تمام شده به ضرر تولید کننده است و در نتیجه با وجود دلالانی که در این نوع بازار داخلی وجود دارد و محصول خود را زیر قیمت تمام شده می فروشند موجب شده است که کارخانه های سنگبری به انبارهای سنگ تبدیل شود. مختاری ادامه می دهد: بیشتر فعالیت های ما تعطیل و یا میزان تولید در آن نصف شده است با وجود کاهش ساعت کاری و تعدیل نیرو با حداقل ظرفیت فعالیت می کنیم و در عرصه صادرات هم به دلیل شرایط سخت گمرکی و هزینه های بالا و عدم حمایت مطلوب از تولید کننده تمایلی نداریم. وی معتقد است: شرایط بازار پس از برجام چندان روند مثبتی در ساخت و ساز نداشته است زیرا دلیل اصلی کم شدن ساخت و ساز بیشتر مربوط به رکود تورمی بوده که سازندگان ترجیح داده اند به جای اینکه سرمایه خود را در عرصه فعالیت اصلی خود به کار گیرند در بانک ها سرمایه گذاری کنند که همین امر موجب شده است که نیروی انسانی مرتبط به کار ساخت و ساز بیکار شوند و تعداد افراد بیکار بیشتر شود و هم چنین سازندگان به دلیل این که به قدری واحدهای خالی در دست دارند که مورد تقاضای خریدار نیست دیگر ریسک ساخت و ساز جدید آن هم به قیمت پایین تر از قیمت تمام شده را نمی پذیرند. خام فروشی در صنعت سنگ ایران تا چه زمانی ادامه دارد؟ این تولید کننده در این زمینه می گوید: تا زمانی خام فروشی صنعت سنگ داریم که دولت در این زمینه برنامه هایی برای جلوگیری آنان به کار گیرد. وقتی که ما این قدر تولید کننده در کشور خودمان داریم دیگر نیازی نیست که سنگ خارجی و یا سنگ خام فراوری شده خودمان را از کشورهایی دیگر خریداری کنیم. این به دلیل هزینه های بالای تولید است در صورتی که موفقیت و شرایط که موفقیت تولید آن را داریم. اگر دولت با روند کاهش قیمت ها در هزینه های مربوط به بارگیری از معدن و سنگ خام و هم چنین مزایای به کارگیرد که تولید کننده از تسهیلات بانکی یا بازپرداخت پائین بهرمند گردد و در زمینه گمرکی هزینه های پائین تری از تولید کننده دریافت کنند دیگر نیازی به صادرات سنگ خام نداریم که به مراتب به دلیل تولید این سنگ خام نیروی انسانی بیکار هم کاهش پیدا می کند. در زمینه واردات سنگ های تزئینی نیز می گوید، چون نیروی انسانی در کشور چین و هند زیاد است و ارزان و دستگاه های تولید این سنگ های تزئینی هم به مراتب ساخت کشور خودشان می باشد به همین دلیل بازار سنگ های تزئینی ارزان نیز در دست کشور چین است. او معتقد است عمده مشکلات صنعت سنگ رکود بازار ساخت و ساز است که در این بخش اگر تسهیلات بانکی تقویت شود و میزان وام های پرداختی به خریداران مسکن با باز پرداخت پائین تری قرار گیرد، مقدار تقاضای خرید مستقیماً پیشروی می کند، زیرا خرید مسکن با درآمد اکثریت مردم تناسب ندارد. و در فرآیند ساخت و ساز هم موانع موجود را کاهش داد و با بیشتر برای مزایا قرارداد تا روند ساخت و ساز به حالت اول خود برگرددو یکی از مشکلات دیگر صنعت سنگ را وجود محدودکارگر ماهر دانست، حال با توجه به این که در صنعت سنگ و رشته های مرتبط دیگر فارغ التحصیلان زیادی داریم که بیکار نیز هستند، اگر بتوانیم در کارخانه های تولیدی این نیروها را به کار بگیریم، هم افزایش تولید، هم اشتغال زائی فارغ التحصیلان و هم افزایش آگاهی کارگران را در پی داریم. او تنها راه رونق این صنعت را تغییر شرایط فعلی (رکود تورمی) دانست که به تدبیر دولت و مجلس بستگی دارد.