اوراق رهنی، ناجی بلند مدت مسکن

موافقت با انتشار مبلغ 300 میلیارد تومان اوراق رهنی به پشتوانه تسهیلات رهنی مسکن از سوی بانک مسکن به عنوان یکی از 15 ابزار پولی و بانکی عاملی شد تا بانک مسکن و بازار سرمایه بتوانند در شرایط رکود صنعت ساختمان در قالب ناجی بخش مسکن خودنمایی کنند. ;به گزارش پیام ساختمان، مراسم رونمایی از اوراق رهنی مسکن با حضور وزیر راه و شهرسازی، مدیرعامل بانک مسکن، دبیر شورای فقهی بورس، وزیر اقتصاد و دارایی، رئیس بانک مرکزی، رئیس سازمان بورس و دیگر مدعوین، پذیره نویسی مرحله اول اوراق تسهیلات رهنی بانک مسکن در ساختمان وزارت اقتصاد و دارایی انجام شد. ;بخش مسکن که چهارمین سال رکود خود را پشت سر می گذراند و انواع پیشنهادها، تسهیلات و برنامه های دولتی و ... نتوانست هیچ راهکاری پیش روی این بخش قرار دهد، بانک مسکن و بازار سرمایه را بر آن داشت تا دست به دست هم داده و سعی در به حرکت در آوردن چرخ مسکن کنند. در این راستا با اینکه اوراق رهنی در اولین روز انتشار با استقبال عمومی مواجه شد اما باید دید این طرح در کوتاه مدت دردی از بخش مسکن دوا می کند یا کسادی بازار همچنان ادامه می یابد. ;مراسم در حالی طی می شد که با وجود اعلام فروش 3 هزار میلیارد ریال اوراق رهنی مسکن در مرحله اول و در کسری از ثانیه از سوی رئیس بانک مرکزی، برخی کارشناسان پیش بینی می کنند اوراق رهنی با وجود اینکه می تواند قدرت نقدینگی و تامین مالی را در بازار مسکن افزایش دهد اما تاثیرش در بلند مدت ظاهر خواهد شد. ;اما طرح ها و پیشنهادها در راستای خروج مسکن از رکود همچنان ادامه دارد تا شاید بالاخره یکی از آن ها کارساز شود و پیشنهادهای وزیر راه و شهرسازی در این مراسم نیز از این دست محسوب می شود، او که هیچ وقت دست از ارائه طرح ها برنداشته و همچنان در تفکر خروج مسکن از رکود است این بار هم با ارائه چهار پیشنهاد مدیریت دارایی های عمومی، احیای صندوق های پس انداز و تسهیلات مسکن، ایجاد نهاد تضمین کننده پیش خرید و تشکیل صندوق های بهسازی بافت های فرسوده نشان داد که چندان اعتقادی به تاثیرگذاری اوراق رهنی بر بازار مسکن در کوتاه مدت ندارد. اندیشه پس انداز نهادینه می شود ;وزیرراه و شهرسازی در مورد تاثیر اوراق رهنی بر بازار و قیمت مسکن به خبرنگار ما گفت: اوراق رهنی در مرحله ابتدایی می تواند برای تجهیز منابع برای ارائه تسهیلات موثر واقع شود و در بخش اول چیزی در حدود 300 میلیارد تومان پیش بینی شده بود ولی پیش بینی خود من این بوده که با توجه به استقبال خوبی که شده ارائه تسهیلات را به تدریج تا سقف 10 هزار میلیارد تومان افزایش دهیم. ;آخوندی از تاثیر ارائه تسهیلات در بحث عرضه و تقاضای مسکن گفت: تسهیلات ساخت و خرید در بحث عرضه و تقاضای مسکن با رشد مناسبی مواجه شده است و با وجود حساسیتی که فکر می کردیم، بحث پس انداز در بازار، شوک ایجاد کند، منابع را به سمت ارائه تسهیلات سوق دادیم و اینک خوشبختانه از یک سو اوراق رهنی نشان داد در روز اول توانسته در تجهیز منابع موثر واقع شود و از سوی دیگر میزان پس اندازکننده ها نیز در ماه رمضان زیاد بوده و چیزی در حدود 400 نفر روزانه ثبت نام کرده اند و این نشان دهنده این است که اندیشه پس انداز در حال نهادینه شدن است. ;او ادامه داد: در دهه های گذشته ما چندین صندوق در شهرهای متفاوت داشتیم ولی مدت هاست که این صندوق های متکی به پروژه ها، فعال نیستند، در حالیکه اگر بخواهیم طرف عرضه را سازماندهی کنیم حتما نیاز به صندوق پس انداز و تسهیلات خواهیم داشت. نهادها کمک کننده ثبات و توسعه بلند مدت بخش مسکن ;وقتی عباس آخوندی با آرامش همیشگی پشت تریبون قرار گرفت و کمینه سرمایه بانک ها را چیزی در حدود 100 میلیون دلار بیان کرد، از وزارت اقتصاد و بانک مرکزی درخواست کرد افزایش کمینه سرمایه بانک ها را به یک میلیارد دلار در دستور کار خود قرار دهند. ;این در حالی است که آخوندی برای گردش چرخ مسکن دست به دامن نهادهای پر پول دولتی مانند شرکت عمران شهرهای جدید، سازمان ملی زمین و مسکن، سازمان مجری تاسیسات دولتی و... شد تا با در دست داشتن ابزارهایی با قابلیت نقدشوندگی که می توانند اقتصاد را فعال کنند، مدیریت دارایی های عمومی نهادهایی مانند مسکن را نیز بدست بگیرند. ;وزیر راه و شهر سازی با بیان اینکه مسکن بحث پیچیده ای است و نیاز به انواع نهادهای فعال دارد به پیشنهاد خود مبنی بر اضافه کردن 18 نهاد اشاره و تاکید کرد تعدادی از این 18 نهاد در شورای پول و اعتبار تشکیل شده و یکی از آنها مدیریت دارایی های عمومی است که از طریق آن مطالبات اوراق رهنی می تواند قابل نقد شود. ;اما عباس آخوندی در بین سخنانش به انتقاد از طرح اوراق رهنی نیز پرداخت و افزود: در حال حاضر امکان تنظیم اوراق رهنی توسط تسهیلات گیرنده وجود ندارد و باید راهی برای آن پیدا کرد. ;در ادامه آخوندی راهکارهای تقویت بازار مسکن را بازگو کرد و با اشاره به صندوق های پس انداز و تسهیلات مسکن برای شهر یا پروژه های مشخص بیان کرد: برای تقویت طرف عرضه نیازمند صندوق های پس انداز هستیم که خوشبختانه مراحل کارشناسی این موضوع در بانک مرکزی در حال طی شدن است. ;سخنرانی در حالی ادامه پیدا کرد که وزیر راه و شهرسازی خطاب به وزیر اقتصاد تاکید کرد: در بخش مسکن ریسک سرمایه گذاری در مرحله پیش فروش قرار دارد و از طرف دیگر پیش خریدار هم در معرض ریسک قرار دارد، یکی از ابزارهای نهادی دنیا، صندوق های تضمین پیش خریدار و تولیدکننده است که در ایران فاقد این نهاد هستیم و افراد باید با ریسک خودشان اقدام به خرید مسکن کنند. نهاد بعدی صندوق های خُرد برای بهسازی بافت های فرسوده و میانی است. در ایران اینچنین صندوق هایی نیز نداریم تا دارایی های خرد افراد با ارزش شوند. اگر بتوانیم این نهادها را در بخش مسکن فراهم کنیم حتما در جهت توسعه پایدار مسکن تاثیرگذار خواهد بود. به گفته آخوندی اگر این نهاد ها ایجاد شوند شاید قدم بزرگی در جهت ثبات و توسعه بلند مدت بخش مسکن برداشته شود.