تاثیر معماری بر فضاهای آموزشی

فضاهای آموزشی به نوعی خانه دوم محسوب می شوند و افراد ساعات زیادی از عمر خویش را در آن سپری می کنند بنابراین نیاز است تا برای بالا بردن کارایی این فضاها و رسیدن به هدف مورد نظراز طراحی خوب و مناسبی برخوردار باشند. طراحی خوب و مناسب فضاهای آموزشی سبب می شود تا افراد برای یادگیری، انگیزه ای مضاعف یافته و سطح دانش افراد افزایش یابد٬ همچنین طراحی که مطابق با نیازهای انسان باشد خلاقیت را نیز افزایش می دهد. اگر افراد یک جامعه با انگیزه تحصیل نمایند واز خلاقیت بهره مند باشند در آینده در هرکاری که مشغول شوند افراد موفقی خواهند بود و موفقیت افراد جامعه نیز موفقیت خود جامعه را سبب خواهد شد ؛این چنین جامعه ای هرگز با شکست روبه رو نخواهد شد. فضاهای آموزشی با طراحی مناسب و خلاقانه سبب سلامتی٬ رشد٬ ایجاد انگیزه و تفکر و افزایش یادگیری دانش آموزان و دانشجویان و اجرای مطلوب برنامه های آموزشی و رسیدن به هدف مورد نظر توسط آموزگاران خواهد شد. باتوجه به اهمیت طراحی مناسب فضاهای آموزشی٬ متوجه می شویم که طراحی این فضاها می تواند در شکست و موفقیت افراد یک جامعه تا چه اندازه تاثیر گذارباشد. فضاهای آموزشی شامل تمامی فضاهایی است که درآن افراد آموزش می بینند این فضاها شامل مدارس٬ دانشگاه ها٬ آموزشگاه ها٬ کارگاه ها و... است. یک معمار و طراح موظف است با توجه به طیف گسترده این فضاها٬ کاربری های متفاوت و اینکه افراد متفاوتی از نظر سن٬ جنس٬ نژاد و... این حیطه را در برمی گیرد٬ برای رسیدن به یک طراحی مناسب و درست٬ تمامی این عوامل و نیازها را به درستی بشناسد. همچنین معمار و طراح برای رسیدن به طراحی مطلوب در این فضاها و ساخت مراکز آموزشی متناسب، باید در زمینه روانشناسی افرادی که در آن فضا آموزش می بینند٬ روانشناسی خود محیطی که فضای آموزشی در آن ساخته می شوند٬ جامعه شناسی٬ مسائل اعتقادی و فرهنگی٬ اقلیم٬ زیبایی شناسی و... مطالعات گسترده ای داشته باشد تا به یک شناخت کلی و جزئی در این زمینه رسیده و آنگاه پس از شناخت نیازها و عوامل و در نظر گرفتن تمامی آن ها دست به طراحی بزند. راهکارهای ایجاد فضای مطلوب آموزشی فضای مناسب جهت یادگیری آموزش گیرنده ها فضایی است که: 1. افراد در آن احساس امنیت کرده٬ آرامش بخش و خودمانی باشد. 2. خلاقیت افراد را بالابرده و مشوق آن ها جهت یادگیری و تفکر باشد. 3. دمای مناسب٬ سیستم تهویه٬ گرمایش وسرمایش داشته باشد. 4. موقعیت قرار گیری فضای آموزشی ومکان یابی اش به درستی انتخاب شود و درمکانی ساکت٬ دنج وبه دوراز سروصدا ساخته شود. 5. فضاهایی جهت انجام فعالیت های گروهی داشته باشد تا افرادی اجتماعی پرورش یابند. 6. حتما از فضای سبز و طبیعت بهره مند باشد تا حس پویایی و نشاط را برای افراد به ارمغان آورند. 7. از نظر بصری حس زیبایی را به بیننده القا کنند. 8. فضایی را جهت انجام فعالیت های بدنی و ورزش داشته باشند. 9. فضایی برای استراحت٬ خوردن٬ تفریح٬ مطالعه داشته باشد. 10. استانداردها در طراحی تمامی فضاها رعایت شود. 11. دسترسی تمامی فضاهای طراحی شده آسان باشد. 12. رنگ های شاد وگرم در کلاس ها و رنگ های سرد و آرام در راهروها استفاده شود تا حس پویایی در کلاس ها و آرامش و سکوت در راهروها القا شود. 13. فضای ورودی فضاهای آموزشی از رنگی برخوردار باشد که جاذب افراد وخاصیت دعوت کنندگی داشته باشد. 14. مبلمان٬ میز٬ نیمکت و تمامی وسایل و تجهیزات فضاهای آموزشی ارگونومیک باشد تا کارایی افراد بالا رفته و خستگی و بیماری های جسمی کاهش یابند. 15. فضاهای آموزشی از نورطبیعی روز بهره ببرند که نور طبیعی روز منجر به ارتقای کیفیت یادگیری٬ افزایش تمرکز و سلامتی چشم خواهد شد. 16. فضای باز و حیاط آن از فضای سبز٬ وسایل تفریحی و استراحتی مناسب برخوردار باشد. باتوجه به تمام موارد گفته شده طراحی مناسب فضاهای آموزشی سبب تسهیل یادگیری٬ اشتیاق حضور به موقع افراد در کلاس ها و ایجاد انگیزه برای یادگیری٬ نشاط و شادابی وخلاقیت خواهد شد و شادابی افراد جامعه٬ منجر به سلامتی روحی و روانی شده، ارتقا و رشد جامعه را در پی خواهد داشت و برعکس آن هرچه طراحی فضاهای آموزشی نامناسب باشد منجر به خستگی٬ کسالت٬ افسردگی افراد جامعه شده و چنین جامعه ای هرگز رنگ پیشرفت به خود نمی بیند لذا ضروری است تا معماران وطراحان فضاهای آموزشی این اماکن را با دقت بیشتری طراحی و اجرا کنند چرا که در پیشرفت و پسرفت جامعه اثرگذار هستند. زهراداوری