شیب صعودی سرمایه گذاری خارجی در پسابرجام

سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران در سه ماهه اول سال جاری میلادی به 4.5 میلیارد دلار افزایش یافته است. به گزارش پیام ساختمان، مدیرکل سیاسی و امنیت بین الملل وزارت امور خارجه ایران، روند کند سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران پسابرجام را معکوس خواند. حمید بعیدی نژاد گفت: در سه ماهه بعد از اجرای برجام، سرمایه گذاری مستقیم خارجی به حدود 3.5 میلیارد دلار رسیده است. روند سرمایه گذاری خارجی معکوس شده است جدیدترین گزارش آنکتاد کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل از سرمایه گذاری های مستقیم خارجی نشان می دهد سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال 2015 کاهش داشته است. بر اساس برآوردهای کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل 2 میلیارد و 50 میلیون دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال 2015 انجام شده است که این رقم نسبت به سال قبل از آن 2.6 درصد کاهش داشته است. چنانچه به آمارهای آنکتاد در چند سال گذشته که همه به سال های قبل از دستیابی برجام است توجه شود، روند تحمیل تحریم ها بر اقتصاد ایران روشن می شود. بر اساس آمارها میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران از سال 2012 روندی کاهشی داشته و به صورت زیر بوده است: سال 2012 ............ مبلغ 4 میلیارد و 662 میلیون دلار سال 2013 ............ مبلغ 3 میلیارد و 50 میلیون دلار سال 2014 ............. مبلغ 2 میلیارد و 105 میلیون دلار سال 2015 ............. مبلغ 2 میلیارد و 50 میلیون دلار جهش سرمایه گذاری خارجی در ایران در یادداشت هفته گذشته بلومبرگ حول محور نتایج اقتصادی برجام در اواخر دوره دولت یازدهم، افزایش بهای نفت، قراردادهای تجاری منعقدشده با شرکت های بین المللی و کاهش تورم، مهم ترین نتایج برجام بعد از یک سال شمرده شده است. این در حالی است که موضوع نگرانی برخی بانک های خارجی از احیای مبادلات با ایران به دلیل واهمه بازگشت تحریم های آمریکایی، هنوز از مباحث حل نشده محسوب می شود. در متن این گزارش آمده است: کنگره به تحریم مجدد ایران تهدید می کند و ایران هنوز نتوانسته به میلیاردها دلار از دارایی های خود دسترسی پیدا کند. رابرت پاول، مدیر خاورمیانه و آفریقای موسسه اکونومیست اینتلیجننس یونیت معتقد است: در مورد نتایج اقتصادی برجام خوش بینی بیش ازحدی به وجود آمده است و احتمالاً بسیاری در ایران انتظار داشتند منافع زیادی از این توافق در زمان کوتاه حاصل شود. موقعیت درخشان نفت بررسی تغییرات قیمت نفت در پسابرجام نیز با تیتر موقعیت درخشان نفت در این گزارش آورده شده است. تحریم های نفتی به عنوان ابزاری برای متقاعد کردن طرف ایرانی به مذاکرات هسته ای استفاده شده است. افزایش تولید روزانه ایران به 3.8 میلیون بشکه نفت 6 ماه پس از اجرای برجام محقق شد که 2 میلیون بشکه از آن صرف صادرات می شود. در این گزارش از محسن قمصری، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت نقل شده که ایران توانسته در این مدت، 80 درصد سهم ازدست رفته خود از بازار نفت را پس بگیرد. بنابر گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز:گرچه رشد درآمدهای نفتی در پسابرجام میزان قابل توجهی بوده است اما این میزان تا رسیدن به سطح درآمدها در سال 2011 فاصله زیادی دارد. بر اساس گزارش بلومبرگ درامد نفتی ایران طبق برآوردهای اکونومیست اینتلیجنس یونیت در سال 2016 حدود 50 میلیارد دلار است، درحالی که این رقم 5 سال قبل به 119 میلیارد دلار رسیده بود. در بخشی از گزارش تحلیل نرخ تورم و بیکاری ایران در پسابرجام نیز آمده است: تک رقمی شدن تورم و حرکت کند قیمت ها یک روند بی سابقه طی 25 سال اخیر عنوان شده است. از پاول نقل شده است: هرچند مقامات انتظار دارند که اقتصاد ایران در یک سال منتهی به ماه مارس 4.5 درصد رشد کند، اما محقق شدن رشد سالانه 8 درصدی که از سوی دولت هدف گذاری شده، مستلزم تغییرات عمده ای است. سرعت بخشیدن به برنامه خصوصی سازی تسلط مقامات دولتی بر اقتصاد کشور را کاهش خواهد داد و موجب پیدا شدن شرکای شفاف برای سرمایه گذاران خواهد شد. واقعی شدن شاخص بورس در این گزارش به ارزش سهام در بورس اوراق بهادار تهران نیز اشاره شده و حاکی از آن است که پس ازاین جهش، شاخص ها افت داشته است. شاخص اصلی بورس بهادار تهران در ماه ژوئن 2.8 درصد کاهش یافت. به گفته فلورنس اید اوکدن اقتصاددان ارشد عربیا مونیتور: کالاهای مختلف بیش از 50 درصد تأمین سرمایه بازار را بر عهده دارند، بنابراین کاهش قیمت نفت و فلزات موجب آسیب دیدن شاخص های بورس تهران شده است. پایان روند نزولی سرمایه گذاری خارجی در ایران بنابراین روند سرمایه گذاری از سال 2012 تا 2015 به سال های اوج تشدید تحریم ها در دوره قبل از برجام برمی گردد و می توان نتیجه گرفت که در صورت تحقق نیافتن برجام، به طور طبیعی این روند کاهشی ادامه می یافت. مدیرکل سیاسی و امنیت بین الملل وزارت امور خارجه ایران افزود: با حصول برجام روند کاهشی سرمایه گذاری خارجی معکوس شده است و بنا به اظهارات رسمی مقامات اقتصادی کشور فقط در سه ماهه بعد از اجرای برجام، میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران به میزان حدود 3.5 میلیارد دلار رسیده است. طبیعی است آخرین تغییرات سطح سرمایه گذاری در اولین دوره پسابرجام در گزارش سال 2016 آنکتاد خواهد آمد.