پس لرزه مصرف برق در بازار بورس

ایران در حالی رتبه چهاردهم تولید برق دنیا را در اختیار دارد که بر اساس گفته های عالی ترین مقام وزارت نیرو در تابستان امسال با کمبود 2 هزار مگاواتی برق مواجه خواهیم بود. کمبود برقی که بخش اعظم آن مصارف خانگی است و با توجه به رکود اقتصادی سال های گذشته هنوز مصارف اقتصادی کشور پس از برجام در مدار مصرف برق قرار نگرفته اند. هرچند صنعت برق کشورمان هرساله در فصل گرم سال با چالش پیک مصرف برق روبه رو است و همچنان برای رفع آن چاره اندیشی ها ادامه دارد تا از این بحران عبور کنند. در فصل تابستان با توجه به افزایش نیاز مصرف، میزان تولید برق در بعضی از ساعت ها تا حد زیادی به میزان مصرف نزدیک شده و همین امر باعث می شود تا در بازار عمده فروشی در برخی ساعت ها قیمت ها به قیمت های سقف بسیار نزدیک شود. کمبود برق در ساعات پیک مصرف به گزارش پیام ساختمان، در بین کشورهای منطقه نیز ایران جزو قوی ترین کشورها و پیشرو در تولید برق است و به گفته کارشناسان این صنعت در کشور ما با توجه به رفع تحریم ها صنعت روبه پیشرفتی است و با ورود شرکت ها و نیروگاه های تولید برق به بازار سرمایه از سه سال گذشته تاکنون، فضای بسیار بهتری بر این صنعت حاکم خواهد شد. طبق گزارش ها، در حال حاضر بخشی از فروش برق در بورس انرژی ایران و بخشی نیز در بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران معامله می شود و در این بازارها ازیک طرف تولیدکنندگان که نیروگاه های تولید برق هستند و از سوی دیگر خریداران که شرکت های توزیع برق هستند، حضور دارند. بر این اساس، در شرایط عادی عرضه و تقاضای برق در اکثر ساعات سال متعادل است اما مشکل اصلی در تأمین برق در ساعات پیک مصرف و به ویژه در فصل تابستان، است. مشکل کمبود برق در ساعات پیک مصرف، موضوع اصلی است. این کمبود در حالی است که در سال های اخیر با رکود اقتصادی به ویژه در بخش صنعت مواجه بوده ایم و بخش زیادی از مصرف برق کشور به مصارف خانگی اختصاص یافته است و ادامه این روند این احتمال وجود دارد که در سال های آتی با مشکلات قابل توجهی در بخش تولید برق مواجه باشیم. تأثیر اوج مصرف برق بر معامله های بورس اما اهمیت این مسئله به همین جا ختم نمی شود. حبیب قراگوزلو، معاون بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران درباره تأثیر پیک بر معامله های بورس و بازار برق معتقد است: متوسط قیمت ها در فصل پیک در مقایسه با سایر فصل ها در بازار برق افزایش می یابد. او بابیان اینکه در فصل تابستان با توجه به افزایش نیاز مصرف، میزان تولید در بعضی از ساعت ها تا حد زیادی به میزان مصرف نزدیک شده و همین امر باعث می شود تا در بازار عمده فروشی در برخی ساعت ها قیمت ها به قیمت های سقف بسیار نزدیک شود، اظهار کرد: پیک برق می تواند در معاملات بورس تأثیرگذار باشد. معاون بازار برق، با اشاره به بالا بودن ضرایب بهای آمادگی در تابستان گفت: با توجه به اینکه این ضرایب مستقیماً روی قیمت خرید برق از نیروگاه ها تأثیر دارند، در بورس انرژی نیز نیروگاه ها برق خود را در تابستان باقیمت بالاتری عرضه می کنند و ازآنجایی که می دانند به برقی که تولید می شود نیاز است، تعمیراتشان را در دیگر فصل ها انجام می دهند تا برای تابستان بیشترین میزان آمادگی را داشته باشند. درواقع نیروگاه ها تلاش می کنند تا بیشترین سود سالیانه خود را در تابستان به دست آورند. با این تفاسیر هرساله در تابستان شاهد یک پیک قیمتی چه در بازار برق و چه در بورس انرژی هستیم. نقدینگی بیشتری به بورس تزریق شود به گفته وی در بورس هم متأثر از تزریق نقدینگی، شاهد افزایش و یا کاهش حجم معامله ها هستیم که امیدواریم با تصمیم گیری صحیح دولت و مجلس شورای اسلامی در مورد تعرفه های برق و نحوه تعامل سازمان هدفمندی یارانه ها با وزارت نیرو، نقدینگی بیشتری به بورس تزریق شود. قراگوزلو توضیح داد: در سال 95 مقررشده بود تا سازمان هدفمندی یارانه ها هزینه ای را از وزارت نیرو برای پرداخت یارانه ها کم نکند که این رقم بیش از 2 هزار میلیارد تومان است. در صورت کم نشدن این مبلغ، نقدینگی بسیار زیادی باقی خواهد ماند که می تواند به بورس تزریق شده و حجم معامله ها را به مقدار زیادی افزایش دهد. البته این تصمیم گیری هنوز در کش وقوس است. یک بحث دیگر نیز اصلاح تعرفه های برق است که اگر اصلاح تعرفه های برق صورت پذیرد می تواند نقدینگی خوبی را به صنعت برق تزریق نماید. البته این امر هم در انتظار تصمیم دولت و مجلس بوده و با مشخص شدن آن، سهم بازار و بورس انرژی در تأمین برق مشترکین در ادامه سال مشخص تر می شود. گفتنی است؛ بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور در برنامه کاری سرمایه ایران قرار دارد. ازجمله بازیگران اصلی این نوع بورس هم شرکت مدیریت شبکه برق، شرکت توانیر، مصرف کنندگان و تولیدکنندگان برق هستند و شرکت توانیر مالکیت شرکت های برق منطقه ای به عنوان بزرگ ترین عرضه کنندگان برق در بورس انرژی و شرکت های توزیع نیروی برق به عنوان اصلی ترین خریداران بورس انرژی را دارد.