راهکار اتمام پروژه های عمرانی

پیشرفت پروژه های عمرانی به هیچ وجه قابل قبول نیست. رکود طولانی مدت اقتصاد، تحریم های ظالمانه و کسری بودجه دولت باعث شده که در گوشه و کنار کشور شاهد پروژه های نیمه تمامی باشیم که حتی ممکن است قبل از افتتاح عمر مفیدشان به اتمام برسد. هرچند چالش های مذکور علت عمده تعطیلی پروژه هاست اما نباید از کلنگ زنی گاه وبیگاه دولت نهم و دهم غافل شد؛ پروژه هایی که در بسیاری موارد تنها برای جلب رضایت مردم در کوتاه مدت آغاز و پس از مدت کوتاهی به حال خود رها می شدند و حالا بلای جان دولت، اقتصاد و مردم شده اند. از سوی دیگر دولت بدهی سرسام آوری به پیمانکاران پروژه های عمرانی دارد که تاکنون موفق به تسویه آن نشده است. در چنین شرایطی پیمانکاران هم توانی برای ورود به پروژه ها ندارند. بیکاری 85 درصد پیمانکاران رئیس هیئت مدیره کانون سراسری پیمانکاران عمرانی کشور به خبرنگار پیام ساختمان گفت: در حال حاضر به دلیل نبود بودجه عمرانی بیکاری گسترده ای در بین پیمانکاران به وجود آمده است و در خوش بینانه ترین حالت 15 درصد ظرفیت پیمانکاران مشغول فعالیت هستند. حسن سعادتمند ادامه داد: پیمانکاران سرمایه های ملی هستند و سال ها برای آن ها هزینه شده است. این گروه توانایی فنی بالایی دارند که می توان با استفاده از آن زیرساخت های عمرانی کشور را فراهم کرد اما متأسفانه به علت اعتبارات عمرانی اندک این پتانسیل مورداستفاده قرار نمی گیرد. دولت مقصر نیست سعادتمند خاطرنشان کرد: دولت مقصر نیست چراکه شرایط در طول زمان رقم خورده است. طبیعی است که درآمدهای دولت کاهش پیداکرده از طرفی هزینه های جاری رو به افزایش است و اصولاً در این شرایط پولی برای اجرای پروژه های عمرانی وجود ندارد. وی اضافه کرد: باوجود تلاش های دولت برای پرداخت مطالبات پیمانکاران این اتفاق تاکنون رخ نداده است. روش های مختلفی مانند انتشار اسناد خزانه و اوراق مشارکت در دستور کار قرار دارد که باوجود نقایص نشان دهنده اراده دولت بر پرداخت بدهی ها است و جای تقدیر دارد. آمار دقیقی از بدهی ها نداریم سعادتمند بابیان این که نمی توان در حال حاضر رقم دقیقی از مطالبات پیمانکاران را اعلام کرد، گفت: با توجه به این که بخش هایی از طلب پیمانکاران پرداخت شده است و از طرفی به خاطر حضور برخی پیمانکاران در پروژه های عمرانی بر تعهدات مالی دولت افزوده شده است، نمی توان آمار دقیقی از بدهی دولت به پیمانکاران اعلام کرد. پروژه های عمرانی نیازمند 700 هزار میلیارد رئیس کانون سراسری پیمانکاران عمرانی کشور بابیان این که دولت به دنبال این است که پروژه جدیدی تعریف نکند، افزود: هم اکنون 2906 طرح نیمه تمام داریم که سال 91 اعلام کردند 400 هزار میلیارد برای اتمام این پروژه ها نیاز است که البته هم اکنون این عدد باید به 700 هزار میلیارد تومان رسیده است و دولت سعی در واگذاری این پروژه ها دارد. اما مدل های واگذاری به گونه ای است که مانع عملیاتی شدن آن می شود. مدل ها ارباب محور است وی بابیان این که بر اساس برخی آمارهای غیررسمی یک میلیون میلیارد نقدینگی در بخش هایی از جامعه انباشت شده که منجر به تولید نمی شود، اظهار داشت: اگر دولت می خواهد پروژه های عمرانی را به اتمام برساند، باید با یک واکنش سریع بخش انباشت سرمایه را به بخش انباشت دانش و تکنولوژی نزدیک کند. پیشنهاد ما این است که با همفکری دولت و بخش خصوصی راهکاری برای جذب این سرمایه ها پیدا کنیم. اگر این اتفاق بیفتد چرخ های صنعت به حرکت درمی آید، این اراده در رده های بالای مدیریتی وجود دارد اما لایحه های میانی نمی خواهد باور کنند وقتی دولت پول ندارد دیگر ارباب نیست؛ بنابراین مدلی که می دهند ارباب محور است. وی بابیان این که باید شرایط به گونه ای پیش رود که برای مردم سودآوری لازم را داشته باشد، گفت: کاهش سودهای بانکی زمینه ای برای اجرای این طرح است. قطعاً در این صورت سرمایه به این سمت می آید و سرمایه همواره به دنبال بهترین محل برای فعالیت است. استفاده از مدل مناطق آزاد رئیس کانون سراسری پیمانکاران ادامه داد: زمانی که مناطق آزاد ایجاد شد اعلام کردند که سرمایه گذاران در این مناطق تا پنج سال از پرداخت مالیات معاف هستند و بلافاصله سرمایه ها به این مناطق سرازیر شد. اقدام مشابه را می توان پروژه های عمرانی انجام داد. ایرادات اسناد خزانه وی در ادامه به انتقاد از اسناد خزانه برای پرداخت طلب پیمانکاران پرداخت و گفت: یکی از اشکالات اسناد خزانه این است که از زمان واگذاری به پیمانکار تا زمان سررسید سودی به آن ها تعلق نمی گیرد؛ بدین معنی که معادل طلب پیمانکار اسناد خزانه تحویل می گیرد و یک تا سه سال آینده همان مبلغی را که در اسناد آمده، دریافت می کند. ضمن این که تا زمان سررسید قابل فروش نیست. تنها راه نقد شدن این اسناد قبل از سررسید این است که آن را در فرابورس با 20 درصد زیر قیمت به فروش برسانیم. سعادتمند اضافه کرد: ما معتقدیم که با توجه به کاهش ارزش پول باید خسارت ها توسط دولت پرداخت شود؛ همان طور که دولت از زمانی که بستانکاری پیمانکار قطعی شده تا زمان دریافت پول سود را پرداخت می کند. قول نوبخت برای حل مشکل ضمانت وی گفت: اشکال دوم این است که در آئین نامه تضامین آمده است که اوراق مشارکت قابلیت ضمانت دارد اما به شرط این که خاصیت بازپرداخت قبل از سررسید را داشته باشد و چون اسناد خزانه قابلیت بازخرید قبل از سررسید را ندارند، دستگاه های اجرایی از پذیرش آن به عنوان ضمانت نامه خودداری می کنند و این مسئله پیمانکاران را برای حضور در پروژه ها دچار مشکل می کند. بنابراین دولت حداقل باید هماهنگی لازم را با دستگاه های اجرایی انجام دهد. این مشکل را با آقای دکتر نوبخت طرح کردیم و عنوان کردند که این مشکل را حل کرده ایم اما این که حل شد یا نه نمی دانیم. رفع تحریم ها تأثیری نداشته است وی در رابطه با موضوع رفع تحریم ها هم گفت: پیمانکارانی که قصد خرید تجهیزات از خارج کشور داشتند، فعالیتشان تسهیل شد اما به طورکلی اتفاق خاصی برای جامعه پیمانکاری نیفتاده است. علاوه بر این هنوز ال سی و سوئیفت عملیاتی نشده است. وی در پایان در خصوص اعتبارات عمرانی گفت: این بودجه بسیار ناچیز است ضمن این که تخصیص کامل آن بعید و دور از ذهن است.