خودباوری مهندسی در شاهکار مهندسی ساسانیان

آبشارهای شوشتر(سیکاها)در استان خوزستان واقع است. سازه های آبی شوشتر در دوران ساسانیان، جهت بهره گیری از نیروی آب به عنوان محرک آسیاب های صنعتی ساخته شده است. محوطه آبشارهای شوشتر در جنوب پل بند گرگر و خیابان شریعتی واقع شده است. دقیقاً مشخص نیست که این محوطه در چه زمانی به وجود آمده ولی شواهد موجود نشان می دهد که احتمالاً در دوره ساسانی، خصوصاً در زمان سلطنت شاپور اول بناشده است. طبق نوشته کتاب تذکره شوشتر، در زمان اردشیر بابکان (بنیان گذار سلسله ساسانی در سال 224میلادی) به خاطر اینکه آب را به شرق و جنوب شوشتر رسانده و کشاورزی منطقه را رونق دهند، ساخت رود گرگر شروع و تا سلطنت شاپور،فرزند اردشیر، ادامه یافت. بر روی این نهر، پل بند گرگر ساخته شد، که نه تنها از طغیان آبهای اضافی جلوگیری می کرد، بلکه شهر شوشتر را با شرق آن ( مسجد سلیمان و اهواز) مرتبط می ساخت. به طوری که درگذشته نزدیک این پل بند، دروازه گرگر وجود داشت. درون محوطه آبشارها، حدود 40 آسیاب وجود داشت که این آسیاب ها در بخش شمالی، شرقی و غربی قرار داشتند. از آسیاب ها برای تهیه آرد استفاده می شد.به مرور زمان بر اثر حوادث طبیعی (سیل و زلزله) وعوامل انسانی اکثر این آسیاب ها رو به تخریب نهادند.در حال حاضر آسیاب رضا گلاب توسط پایگاه میراث فرهنگی سازه های آبی تاریخی شوشتر، مرمت و در حال فعالیت می باشد. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب ها، آبشارها، کانال ها و تونل های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا قرار دارد که دسترسی به فضای درون آن از طریق چند پله دست کند میسر است.درون این فضا یک حوض 8 ضلعی با کانال های کوچک به چشم می خورد. آب این حوض از طریق یک جوی که از دیواره سیکا خارج می شود تأمین و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه هدایت می شود. این مجموعه جزئی از کانال های آب رسانی به آسیاب ها بوده که بعدها در دوره قاجار و در زمان حکومت محتشم (از حکام محلی) سدی در این مکان زده شده و در این مکان آب از یک قسمت داخل و وارد یک 8 ضلعی گود شده و سپس از این 8 ضلعی وارد دو کانال و ازآنجا وارد رودخانه می شود.