تاسیسات خانه را مدیریت کنیم

موتورخانه بخشی از ساختمان است که به عنوان قلب سیستم تأسیساتی خانه شناخته می شود. این فضا به عنوان کنترل کننده سیستم ها گرمایشی و سرمایشی و وسایل و تجهیزات الکتریکی ساختمان مورداستفاده قرار می گیرد. طراحی این فضا به علت تجهیزات و وسایلی که در آن قرار می گیرد بسیار مهم است و باید نکاتی را در طراحی آن موردتوجه قرارداد. اما در یک موتورخانه به چه نکاتی باید توجه داشت، برای انتخاب سیستم گرمایشی و سرمایشی مناسب چه معیارهایی وجود دارد، عایق کاری مناسب چه نوع عایق کاری است. این ها نکاتی هستند که ازنظر کسانی که با تأسیساتی ساختمانی آشنایی ندارند کمتر موردتوجه قرار می گیرند، بنابراین بررسی این موضوع به دانش شهروندان کمک می کند. خصوصیات موتورخانه بدون شک موتورخانه یکی از مهم ترین بخش های هر ساختمانی است که به دلایل متعددی ازجمله بالا رفتن قیمت زمین و آپارتمان مورد بی توجهی سازندگان قرار می گیرد. در محل قرارگیری و طول و اندازه های آن معیارهایی می باید منظور شود. محل موتورخانه نزدیک ترین نقطه به محل مصرف ساختمان است. به عبارت دیگر باید مکان موتورخانه کوتاه ترین فاصله را با ساختمان مصرف کننده داشته باشد و دسترسی به تجهیزات آن ساده باشد. ارتفاع موتورخانه باید امکان نصب مرتفع ترین تجهیزات را هم بدهد؛ برخی از استانداردها حداقل فضای مرتفع ترین دستگاه در موتورخانه تا سقف آن را 2 متر پیشنهاد می کنند. چنین فضایی امکان عبور جرثقیل برای نصب تجهیزات و همچنین هوای کافی برای موتورخانه را به همراه دارد. دریچه های ورودی هوا به موتورخانه باید در سطح پایین و نزدیک کف کارشده و دریچه های لازم جهت خروج هوای تهویه و اگزوز آن ها باید در نزدیکی سقف موتورخانه نصب شوند. انتخاب نوع سیستم گرمایشی و سرمایشی دستگاه های مختلفی برای گرمایش ساختمان ها وجود دارند. برخی مانند بخاری گازی و شومینه توسط کارشناسان به دلایل متعدد ازجمله خطرات بالقوه و مصرف بسیار بالا موردانتقاد واقع شده اند. اما در میان دستگاه های گرمایشی مرکزی که مورد تأیید کارشناسان است نیز تفاوت وجود دارد. حتی با افزایش قیمت حامل های انرژی گاز همچنان ارزان ترین منبع گرمایش است و تبلیغات بخاری های گازسوز در رأس تبلیغات سیستم های گرمایشی قرار دارد. ولی این سیستم لزوماً بهینه ترین وسیله گرمایشی نیست. به گفته کارشناسان انتخاب گرمایش مرکزی مانند رادیاتور نیز لزوماً بهترین انتخاب نخواهد بود چراکه برحسب تعداد واحدهای ساختمان، بزرگی واحدها و ملاحظات اقتصادی می توان از دستگاه های مختلفی بهره برد. در تأسیسات ساختمانی 9 معیار برای انتخاب هر سیستم گرمایشی و یا سرمایشی باید منظور شود. نخست سطح آسایش موردنظر: کشورمان اقلیم های آب و هوایی گوناگونی دارد، در بعضی از فصول سال اختلاف دمایی به 40 درجه سانتی گراد هم می رسد. طبیعتاً اقلیم های مختلف و در فصول سال و در بناهای مختلف دمای آسایش مختلف خواهد بود درنتیجه باید از وسایل گرمایشی و سرمایشی متفاوتی بهره برد. برای تنظیم دمای آسایش بهترین ابزار موتورخانه مرکزی است. معیار دوم سهولت نصب است. سوم هزینه اولیه خرید تجهیزات است. هزینه-فایده خریداری و نصب هر سیستم گرمایشی و یا سرمایشی برای هر بنا و ساختمان متفاوت خواهد بود. معیارهای دیگر به این ترتیب هستند: هزینه نگهداری و تعمیرات، سهولت نگهداری و تعمیرات، استقلال واحدها و امکانات کنترل منطقه ای، طول عمر، ایمنی و آلودگی، محدودیت اقلیمی. عایق کاری ساختمان عایق کاری نقش بسیار مهمی در گرم نگه داشتن ساختمان در فصل زمستان و خنک نگه داشتن آن در فصل تابستان دارد. به کمک عایق کاری می توان یک خانه را در زمستان 5 درجه گرم تر و در تابستان 10 درجه خنک تر نگه داشت . فاکتور مهم در انتخاب عایق ها، میزان مقاومت حرارتی آن هاست .هرقدر n مقاومت بالاتر باشد ، عایق حرارت را کمتر از خود عبور می دهد و صرفه جویی که به همراه دارد افزایش می یابد، پس به جای ضخامت عایق ها ،باید مقاومت حرارتی آن ها باهم مقایسه شوند. عایق های گوناگون با مقاومت های حرارتی برابر ، ازنظر میزان صرفه جویی در انرژی همانند هستند و تنها اختلاف آن ها در قیمت و محل کاربرد است با عایق کاری سقف مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان 35% تا 45% کاهش می یابد. عایق کاری دیوارهای خارجی مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان را حدود 15% کاهش می دهد و با عایق کاری کف مصرف انرژی در زمستان را 5% کاهش می دهد . برای عایق کاری لوله های آبگرم می توان از عایق های پتویی یا عایق هایی که به طور ویژه برای لوله ها ساخته شده و به راحتی قابل نصب هستند استفاده کرد .بر اساس مقررات ملی ساختمان، تمامی ساختمان هایی که ساخته می شوند باید به اندازه کافی عایق کاری شوند . میزان عایق موردنیاز در همین مقررات تعیین شده است.