تاسیسات ایمن به شرط استانداردسازی

فرسودگی و عمر کم سازه های ساختمانی یکی از مشکلاتی است که گریبان صنعت ساختمان کشور را گرفته است. اما سهم تجهیزات و تأسیسات داخلی ساختمان از این استهلاک چقدر است؟ بارها از زبان مسئولان و مدیران شنیده ایم، درحالی که امروزه ساختمان ها در کشورهای پیشرفته بیش از 100 سال عمر می کنند، در کشور ما عمر مفید ساختمان ها کاهش یافته و به طور متوسط 25 تا 30 سال است. به گفته کارشناسان، یکی از آیتم های مهم در افزایش عمر مفید ساختمان ها، استفاده صحیح از قطعات اتصالی است، این اهمیت زمانی که اتصال ها درراه های آبی ساختمان هستند، بیشتر نمایان می شود. درصورتی که اتصال جریان های آبی و لوله ها در ساختمان کیفیت پایینی داشته باشند، ممکن است آب در ساختمان به هدر برود که نتیجه آن شایع ترین اتفاق در ساختمان های کشور، یعنی نشست است! بر این اساس، نقش اتصال ها و شیرآلات در ساختمان ها انکار نشدنی است و اگر تولیدکنندگان داخلی بتوانند این محصولات را مطابق با استانداردهای جهانی تولید کنند، همین طور نحوه نصب اتصالات به درستی و اصولی انجام شود، این دغدغه رفع خواهد شد. مهم ترین مسئله ای که بعد از هر خرابی و یا مشکلات نشتی در ساختمان ها خود را نشان می دهد، جوش و اتصالات نامناسب شیرآلات ساختمانی است. تبله کردن دیوار و سقف تبله کردن دیوار و سقف در ساختمان ها یکی از اتفاق های شایع است که یکی از دلایل ایجاد آن، استفاده از شیرآلات اتصالی است که به شیوه جوشکاری تولیدشده اند. استفاده از این اتصالات باعث می شود آب به لایه های دیگر نفوذ کند و باعث تبله کردن دیوار یا سقف طبقه پایین شود. به این ترتیب هدر رفت آب در جداره های داخلی ساختمان باعث نفوذ آب به لایه های پایین می شود، در این حالت ساختمان خطر نشست پیدا می کند. اگر آب به لایه های پایین نفوذ کند در سطح زیرین ساختمان مشکلات جدی ایجاد می شود و نهایتاً ساختمان نشست کرده و مقاومت آن تا حد قابل توجهی کاهش می یابد. اگر هم اتصال از بین برود منجر به خروج آب با فشار بالا و به طور ناگهانی می شود. در این حالت سقف یا دیوار ساختمان در طبقه پایین تبله می کند و مشخص می شود که آب از جایی خارج شده است. در برخی موارد کارشناسان بدون اینکه دلیل هدر رفت آب را در نظر بگیرند فقط شیر را عوض می کنند! جانمایی نامناسب روشنایی و انفجار از دیگر تجهیزات و تأسیسات ساختمانی مهم، نحوه استفاده از روشنایی گازی است که برای مواقعی که جریان برق در ساختمان ها قطع می شود پیش بینی شده است. این روشنایی موقتی و تا زمان وصل مجدد برق است، بنابراین نصب چراغ روشنایی در قسمت های مختلف منازل ( به دلیل عدم خروج گازهای حاصل از احتراق) کاری غیرمنطقی و خطرناک است. در هر آپارتمان نصب یک عدد چراغ روشنایی گازی در محل ایمن منطقی است. عدم رعایت نکات ایمنی در این نوع اتصالات نیز خطر انفجار را به دنبال دارد. نصب روشنایی در کنار پرده و یا هر مورد قابل اشتعال دیگر، مقابل دریچه کولر، در راهرو و محل های روباز که در معرض کوران هوا قرار دارد نیز مطابق با ضوابط ایمنی نیست. برای نصب چراغ روشنایی به شیر مربوطه، به دلیل تأثیر حرارت بر لوله و اتصالات، از لوله های مسی و اتصالات برنجی استفاده شود، بنابراین نحوه نصب آن بسیار مهم است. چراکه هر چراغ روشنایی گازی بایستی دارای یک شیر قطع کننده مجزا باشد و از اتصال آن به شیرهای اجاق گاز، بخاری و یا آبگرمکن خودداری شود. پکیج شوفاژ دیواری مبحث 17 مقررات ملی ساختمان استفاده از پکیج شوفاژ دیواری را برای واحدهای کوچک با رعایت تأمین هوای تازه توصیه می کند. لوازم گازسوز را به دودسته برون سوز و درون سوز تقسیم بندی می کنند. پکیج برون سوز به دستگاه گازسوزی گفته می شود که هوای لازم برای احتراق را از محیط بیرون از ساختمان تأمین می کند. یک پکیج درون سوز دستگاه گازسوزی است که هوای لازم برای احتراق را از محیط داخل ساختمان تأمین می کند. یک پکیج برون سوز دارای محفظه احتراقی بسته است و پس از ایجاد احتراق در محفظه، گازهای حاصل از احتراق در آن برخلاف یک بخاری به واسطه یک فن دمنده، با توانی معادل 35 تا 55 وات ( بسته به توان حرارتی پکیج گازسوز) به فضای بیرون منتقل می شود. در اثر این دمش و نیز اختلاف فشار هوای موجود ، هوای تازه و موردنیاز برای احتراق باید با استفاده از یک دودکش دوجداره به داخل محفظه احتراق هدایت شود. این امر نیاز به در نظر گرفتن فضایی از ساختمان برای داکت و نیز استفاده از دودکش مشترک را برطرف کرده و ضمن صرفه جویی در فضای اختصاصی راهی ایمن در انتقال مستقیم گازهای حاصل از احتراق به بیرون است. مشکلات تأمین هوا و دما از طرفی امکان تهویه هوا در ساختمان با امکان انتقال گاز حاصل از احتراق به بیرون هم دو مورد متفاوت اند. در ساختمان های جدید امکان تأمین هوا از بیرون و تهویه با توجه به رعایت مبحث 19 ساختمان به دشواری میسر است که این امر به خودی خود مشکلات عدیده ناشی از آن را پدید خواهد آورد. اما می توان هوای لازم برای احتراق وسیله گازسوزی همچون پکیج را به دو روش استفاده از دودکش دوجداره و یا دو دودکش مجزا برای آن تأمین کرد. پکیج خود یک موتورخانه هوشمند است اما در ابعادی بسیار کوچک تر و امکاناتی بسیار پیشرفته تر . امکان کنترل دمای اتاق، امکان قرائت دمای محیط بیرون، قابلیت برنامه ریزی روزانه دمایی و کارکرد توسط مصرف کننده بدون نیاز به کسب تخصص، کارکرد املا هوشمند و تأمین آب گرم بهداشتی آنی و هم زمان با درخواست مصرف کننده ازجمله حداقل قابلیت های یک پکیج است. علاوه بر آن پکیج حداقل دارای هشت سیستم ایمنی خودکار شامل ایمنی کنترل خروج صحیح دود، ایمنی شناخت کمترین نشتی در مدار هیدرولیک، ایمنی حفاظت مدار الکترونیکی، ایمنی کنترل کارکرد صحیح فن، ایمنی ایجاد جرقه ، ایمنی تشکیل شعله ، کنترل دقیق دمای رفت وبرگشت مدار گرمایشی، کنترل ایمن در برابر افزایش ناگهانی و کاهش ناگهانی دما و... است. بااین وجود الزامات زیست محیطی در فضای موتورخانه به ندرت رعایت می شود که از آن جمله مشاهده نشت گازوییل یا گاز و آب را می توان پس مدتی در اکثر موتورخانه هاست بنابراین باید تلاش کرد تا حداقل با به روزرسانی دانش فنی این تجهیزات را متناسب با ساختمان تعبیه کرد.