تسهیل گری یا انحصار طلبی

مدتی است برای خروج از رکود مسکن و تحریک بازارِ آن، کارشناسان و مسئولان دست به کار شده و برنامه های مختلفی را به کار گرفته اند. تلاش در جهت تأمین مالی و افزایش قدرت خرید مردم از طریق بانک ها، ابتدا با افزایش مبلغ وام مسکن و سپس تغییر در شرایط اعطای تسهیلات انجام شد. دیری نپایید که صدای اعتراض و انتقاد از سوی انبوه سازان، سازندگان و کارشناسان اقتصاد و مسکن بلند شد و همه متفق القول شدند تا مسئولان را مجاب کنند قیمت هر مترمربع خانه در هر محله ای از تهران هیچ تناسبی با میزان وامی که بانک ها پرداخت می کنند نداشته و برای خانه دار شدن مردم باید به فکر چاره دیگری بود. زمزمه اصلاح نظام بانکی و به دنبال آن کاهش سود تسهیلات و سپرده های مالی، قدم دیگری به سوی رونق بازار مسکن و همچنین جهت دادن به سرمایه های در گردش و سپرده های سرگردان بود. در این میان عدم تسهیل گری بانک ها بیش ازپیش نمود پیدا کرد و ضرورت تأثیر نقش آن ها در چرخه اقتصادی شفاف تر از گذشته، موجب شد تا کارشناسان خواهان فرآیندی منطقی در این زمینه باشند. با توجه به این موارد، در کشوری که حوزه صنعت و تولید از کمبود نقدینگی رنج می برد، تولیدکنندگان در صنایع مختلف نیروی کار خود را تعدیل کرده و کارخانه ها و کارگاه های تولیدی یا به سوی تعطیلی هدایت شده یا با یک سوم ظرفیت واقعی خود فعالیت دارند، دیدن تعداد بی شمار بانک و موسسه مالی و اعتباری در هر خیابان و کوچه و محله معنای خاصی خواهد داشت. آنچه در اقتصاد سالم و کشورهای توسعه یافته مطلوب به نظر می رسد هدایت سرمایه های راکد به بخش تولید و چرخش صنعت است؛ اینکه در کشور ما بانک ها اعتبارات خود را در اختیار چه کسانی یا چه مجموعه هایی قرار می دهند و چرخش مالی آن ها منطقی است یا خیر؛ به کنار، مهم ترین مسئله سوددهی و مقرون به صرفه بودن فعالیت بانک هاست که اگر بیلان سالانه آن ها مثبت نباشد فلسفه پیدایش و تأسیس قارچ گونه آن ها در کشور نامعلوم و مبهم است. از سوی دیگر ورود برخی بانک ها به تجاری سازی و حوزه ساخت وساز است و همان طور که می بینید دست کم در تهران و کلان شهرهای دیگر موج بلندمرتبه سازی و مال های بی مصرف تا حدود زیادی جزر و مد در بین سازندگان ایجاد کرده است و از این رهگذر سودی عاید مردم نشده و فقط لباس بی قواره و بی تناسبی بر اندام شهر می نشیند بانام برندهای مختلف بانکی که به آسمان و زمین شهر و رهگذران دهن کجی می کنند. به راستی ساخت وساز هم در ردیف خدمات رسانی بانک تعریف شده یا صرفاً راهکار مناسبی برای جبران کاهش سود تسهیلات به نظر می رسد و از نگاه بانکداری ایرانی تسهیل گری جای خود را به انحصارطلبی در صنعت ساختمان و حضور مستقیم در برج سازی و اجرای پروژه های عظیم داده، به عبارتی راهی برای خروج از ورشکستگی یافته اند؟!!