نکات با اهمیت در سازه های چوبی

محصولات چوبی که به طور صحیح و برای هدف خاص با مواد حفاظتی تیمار شده و به طرز صحیحی نصب شده اند ، در مقابل پوسیدگی و حمله حشرات و موجودات چوب خوار دریایی برای دوره طولانی تری مقاومت می کنند . علاوه بر موجودات زنده ، چوبی که در تماس با محیط باشد ، در معرض هوازدگی نیز می باشد .

هوازدگی هنگامی رخ می دهد که چوب در معرض اشعه مستقیم خوشید بوده و به دلیل بارندگی ، به طور مداوم مرطوب و خشک می شود . در اثر این نیروها ، شکاف های کوچک موجود در هر دو سمت و مقطع انتهای تخته ، بزرگ شده و تبدیل به ترک می شوند . رطوبت به سرعت در این فضاها و الیاف انتهایی تجمع حاصل کرده و این فرایند (ترک خوردن) با سرعت بیشتری ادامه می یابد . اگر ترک ها به اندازه های عمیق شوند که از پوسته حفاظتی عبور کنند ، ممکن است پوسیدگی و حمله حشرات در قسمت های داخلی و تیمار نشده محصولات چوبی رخ دهد .

به علاوه چوب به قهوه ای تغیر رنگ داده یا ممکن است کپک زده و تیره رنگ شود . پدیده هوازدگی مخصوصاً در تولیدات چوبی که با مواد محافظتی محلول در آب مانند CCA و ACZA تیمار شده اند یا در چوب های تیمار نشده که دارای دوام طبیعی می باشند ، ایجاد مشکل می کند .

عملاً تمام تخته ها ، تخته لایی ها ، تیرهای چوبی، تیرک ها و الوارهای چوبی که در بازارهای چوب فروشان وجود دارند ، با مواد محافظتی محلول در آب تیمار شده اند و اگر در تماس با محیط باشند، هوازده خواهند شد . برخی از کپک ها قادرند در سطوح الوارهای تیمار شده با مواد حفاظتی محلول در آب توسعه یابند . بنابراین اگر نمای ظاهری و زیبایی چوب مهم است باید سطح چوب پوشانده و پرداخت گردد.

مواد حفاظتی محلول در آب

به دلیل شرایط محیطی که اکثر چوب های تیمار شده با مواد حفاظتی محلول در آب با آن مواجه می باشند و خصوصیات خاص الیاف گونه هایی که استفاده از آن ها رایج تر است ، اقدامات احتیاطی ویژه ای به هنگام انتخاب ، استفاده و نگهداری از پرداخت یک چوب باید مدنظر قرار بگیرد. برای چوب های تیمار شده ای که شدیداً در تماس با محیط هستند یا چوب های که دارای دوام طبیعی می باشند، استفاده از یک ماده ضد آب یا یکرنگ محلول در حلال آلی نیمه شفاف نفوذکننده در چوب که حاوی قارچ کش باشد، می تواند بهترین راه حل برای پرداخت باشد.

برخی از مواد حفاظتی تیمار چوب به همراه مواد ضد آب و حتی مواد رنگی ساخته می شوند که این مواد رنگی ، عموماً قهوه ای بوده و در هنگام تیمار به محلول اضافه می شوند. پرداخت های لایه ای(به صورت ورقه یا فیلم ) مانند رنگ کردن ممکن است برای محافظت سطوح چوب استفاده شوند اما برای سطوحی که در معرض نوسانات مداوم هستند، توصیه نمی شوند.

مواد حفاظتی ضد آب

یک ماده حفاظتی ضد آب مانند یک پرداخت طبیعی عمل می کند . تیمار باعث کاهش کج ومعوج شدن و ترک خوردن چوب شده ، از تغییر رنگ چوب به وسیله آب جلوگیری کرده و رشد کپک ها را کنترل می کند . مواد حفاظتی ضد آب ، حاوی نوعی قارچ کش، مقدار کمی موم به عنوان ماده دافع آب ، رزین یا روغن خشک شونده و یک محلول مانند ترپنتین ، مواد فرار معدنی و روغن پارافین می باشند

پایدارکننده از تخریب آرام سطح چوب به وسیله خورشید جلوگیری می کند وگرنه نور خورشید باعث جدا شدن الیاف چوب به طور تک تک یا گروهی می شود

موم باعث کاهش جذب آب مایع به وسیله چوب می شود ، ماده حفاظتی نیز باعث جلوگیری از تیره رنگ شدن (خاکستری شدن) و رشد کپک ها می شوند. این گونه پرداخت ها باید هرساله تکرار شوند. معمولاً بهار برای این عمل بهترین زمان است . برخی از فرمول های مواد محلول در آب در دسترس می باشند .

مواد رنگی نافذ نیمه شفاف

رنگ های نیمه شفاف محلول در حلال های آلی که در چوب نفوذ می کنند، درواقع مواد ضد آب یا به عبارت بهتر مواد حفاظتی ضدآبی هستند که حاوی رنگ دانه می باشند . این مواد تا حدودی در سطح چوب نفوذ می کنند، متخلخل هستند و مانند رنگ یک لایه سطحی ایجاد نمی کنند . بنابراین ، این مواد الیاف چوب را به طور کامل پوشش نمی دهند . درنتیجه حتی اگر رطوبت به چوب نفوذ کند رنگ آن طبله نکرده و پوسته پوسته نمی شوند.

رنگ های نافذ نیمه شفاف که برای لمبه کاربرد دارند باید حاوی قارچ کش، یک ماده دافع آب و اغلب یک ماده پایدارکننده در مقابل اشعه ماورای بنفش خورشید نیز باشند. اطمینان حاصل کنید که برچسب روی لمبه ها نشان دهنده این مسئله است که محصول موردنظر دارای پرداختی مقاوم در مقابل کپک ها بوده یا اینکه محصول حاوی قارچ کش مخصوصی می باشد . تمام قارچ کش ها در برابر کپک ها مؤثر نیستند

رنگ های نفوذکننده روشن

در سطوح افقی که در معرض رفت وآمد هستند، مدت دوام بیشتری نسبت به تیره رنگ ها دارند چون پس از فرسایش سطحی الیاف آن ها ازلحاظ رنگ تضاد کمتری با مناطق دیگر نشان می دهند. از سویی دیگر رنگ تیره می تواند حالت سبزرنگی که برخی از مواد حفاظتی محلول در آب ایجاد می کند را کاهش داده یا به کلی محو کند . مواد رنگی نیمه شفاف که برای لمبه استفاده شده اند، می توانند تا 4 سال باقی بمانند .

نگ های شیرابه ای (محلول در آب) نیز در دسترس می باشند اما آن ها به خوبی انواع محلول در حلال های آلی خود در سطح چوب نفوذ نمی کنند. فرمول های جدیدتر رنگ های شیرابه ای که خصوصیات نفوذ بهتری دارند، درحال توسعه می باشند .

برای پرداخت مجدد چوب با ماده حفاظتی ضد آب یا رنگ ها نیمه شفاف ، معمولاً پاک سازی ساده چوب با یک بُرس کفایت می کند .

رنگ ها

رنگ ها ، لاک الکل ها و رنگ دانه های جامد اگر در سطوحی که در معرض تماس مداوم هستند، استفاده شوند ، مثلاً لمبه ها ، مستعد پوسته پوسته شدن هستند . از این پرداخت ها نباید در سطوح لمبه ها که در معرض رفت وآمد هستند استفاده شود . معمولاً قبل از پرداخت مجدد چنین رنگ هایی ، تراشیدن و سمباده زنی زیادی بر روی سطوح لازم است. البته استفاده از رنگ در کف ایوانگاه های سرپوشیده ، سطوح عمودی مانند دیوارهای کناری ، دکورهای مورداستفاده در محل ایوان ، تخته لایی ، پی و نرده های چوبی ممکن است کاملاً نتیجه بخش باشد.

بهترین روش این است که ابتدا چوب را با استفاده از یک ماده حفاظتی ضد آب که قابلیت جذب رنگ را نیز دارد، تیمار کرد . پس از خشک شدن ماده حفاظتی ، باید یک آستری و سپس دو پوشش نهایی روی آن به کار برد .