مسکن در یازده ماه آخر دولت یازدهم

پس از مراسم تنفیذ و تحلیف ریاست جمهوری حجه الاسلام و المسلمین حسن روحانی توسط رهبر معظم انقلاب و مجلس شورای اسلامی، در 27 مرداد 92 با حضور حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهور، محمدرضا صادق، مشاور رئیس جمهور و همچنین 15 وزیری که توانسته بودند از مجلس رأی اعتماد بگیرند و سرپرستان وزارتخانه های آموزش وپرورش، علوم و ورزش و جوانان اولین جلسه هیئت دولت یازدهم برگزار شد تا مردم چشم انتظار تحقق وعده های انتخاباتی باشند. تلاش های زیادی از سوی دولت در بخش های مختلف صورت گرفت که در برخی زمینه ها دستاورد های چشم گیری حاصل شد و در مورد برخی عملکرد های دولت ازجمله سیاست های بخش مسکن انتقادات مختلفی مطرح می شود. انتقاداتی که شاید با توجه به رکود شدید صنعت ساختمان، ورشکستگی بسیاری از تولیدکنندگان و همچنین میزان تولید مسکن بیراه نباشد. اکنون که حدود 3 سال و 1 ماه از عمر دولت یازدهم گذشته است، پیام ساختمان به سراغ کارشناسان صنعت ساختمان رفته و از آن ها پرسیده که وضعیت مسکن در یازده ماه باقی مانده از عمر دولت یازدهم چگونه خواهد بود. دولت برنامه جدیدی ندارد عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان استان تهران به خبرنگار پیام ساختمان می گوید: دولت برنامه جدیدی برای سال آخر ندارد. دولت عنوان کرد که مسکن اجتماعی را پس از اتمام مسکن مهر اجرایی خواهد کرد اما به نظر نمی رسد مسکن مهر در دولت یازدهم به اتمام برسد. ایرج رهبر ادامه می دهد: به هرحال وزارت راه و شهرسازی عنوان کرد که ما اعتقادی به این طرح نداریم اما تعهدات دولت را اجرایی می کنیم. بالا رفتن قیمت پروژه ها و .... باعث شد تا طرح با سرعت گذشته پیش نرود. به نظرم اگر دولت تدبیر بهتری به کار می گرفت، می توانست با ابزار هایی مانند تهاتر زمین با سازندگان هم مانع افزایش فشار بر مردم شود و هم سازنده ها با سرعت بیشتری پروژه هایشان را پیش ببرند. وی می افزاید: دولت نیاز به تولید مسکن را درک می کند اما موانعی باعث این رکود شده که شاید توانایی رفع آن را ندارد. تأثیر وام های صندوق یکم هم با توجه به تزریق تدریجی به بازار و محدود بودن تعداد وام ها نمی تواند تأثیر مشهودی در بازار ایجاد کند. آمار هایی در رابطه بارونق معاملات در تهران مطرح می شود اما این اتفاقات به نظر می رسد مقطعی و بیشتر به واسطه ایجاد جو روانی باشد. وی در پاسخ به این سؤال که اصلاح قانون پیش فروش چقدر می تواند در 11 ماه آخر دولت یازدهم مؤثر باشد، می گوید: باوجوداینکه هفته گذشته وزیر راه و شهرسازی دستورالعمل صدور شناسنامه فنی برای ساختمان های مشمول قانون پیش فروش را صادر کرد، اما بعید است که این اصلاحات به طور کامل انجام و باعث روان سازی بازار شود. مسکن مهر تمام نمی شود نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم معتقد است: دولت از روز های نخست آغاز به کار مسکن مهر را زیر سؤال برد و به جای آن مسکن اجتماعی را مطرح کرد اما واقعیت این است که این طرح جایگزین فقط در چند مصاحبه با مطبوعات مطرح شد و کار ملموسی مشاهده نشد. ضمن اینکه در بخش رونق مسکن هم اقدام قابل توجهی انجام نشده تا شرکت های تولیدکننده ملزومات ساختمان و سازندگان دچار مشکلات عدیده ای شوند؛ به نظر نمی رسد در 11 ماه آخر هم کاری انجام شود. حجه الاسلام و المسلمین سید ناصر موسوی لارگانی می افزاید: بار ها از مسئولان وزارت راه و شهرسازی شنیده ایم که ظرف چند ماه آینده، پایان سال یا اوایل سال آینده مسکن مهر را تحویل متقاضیان می دهیم اما هر بار باوجود پرداخت پول های بیشتر، شاهد بودیم که کار ها به تعویق افتاد. با توجه به اینکه برخی از مسکن های مهر هیچ زیرساختی ندارند و برخی از پروژه ها تا 70 درصد تکمیل شده اند، بعید می دانم تمام مسکن مهر به سرانجام برسد. وی خاطرنشان می کند: اگر طرح مسکن مهر که از دولت گذشته شروع شد را از کارنامه دولت یازدهم حذف کنیم، نمره قابل قبولی را نمی توان برای این دولت در نظر گرفت. متأسفانه دولت یازدهم کماکان به جای اجرای طرح های جدید به دنبال زیر سؤال بردن طرح مسکن مهر است. درحالی که این طرح چرخ بسیاری از صنایع را به حرکت درآورد. طرح صندوق پس انداز مسکن یکم هم دردی از صنعت ساختمان دوا نمی کند. عدم رونق خریدوفروش؛ کاهش اجاره بها یک کارشناس مسکن نیز در رابطه با وضعیت مسکن در یازده ماه آخر دولت یازدهم به پیام ساختمان می گوید: دولت تمام تلاش خود را برای خروج بازار از رکود کرد اما کارنامه موفقی در این بخش برجا نگذاشت و قرار نیست از این به بعد هم اتفاق جدیدی بیفتد چراکه شرایط اقتصادی دولت و بازار تغییری نکرده است، بنابراین اتفاق خاصی نخواهد افتاد. احمدرضا سرحدی معتقد است: در ماه های اخیر به دلیل فصل جابه جایی، حرکتی در بازار مشاهده شد که به صورت مقطعی خواهد بود و به سرعت فروکش می کند. درواقع علل اصلی رکود یعنی فزونی عرضه بر تقاضا و کاهش توان خرید مردم و این موارد کماکان به قوت خود باقی هستند. دولت، سیاست های جدیدی ازجمله کاهش سود تسهیلات را اعلام کرده اما متأسفانه بانک ها تاکنون به آن عمل نکرده اند. وی معتقد است: در بخش اجاره وضعیت معاملات مطلوب است و به نظر می رسد اجاره ها در آینده به دلیل فروش نرفتن ساختمان های سازندگان و درنتیجه عرضه در بازار اجاره، کاهش خواهد یافت. سرحدی بابیان اینکه قطعاً طرح مسکن مهر در دولت یازدهم به اتمام نخواهد رسید، خاطرنشان می کند: مسکن اجتماعی از حرف هم فراتر نخواهد رفت و به نظر می رسد بیان این طرح از طرف دولت بدین خاطر انجام شد که اولاً دولت نشان بدهد که به فکر مسکن کم درآمدهاست و دوم اینکه مسکن مهر را تحت شعاع قرار دهد.