مازاد مسکن در سرشماری 1395

مازاد مسکن در سرشماری 1395 سوم مهرماه سرآغاز دو آغاز رسمی مهم و به یادماندنی در سال 1395 محسوب می شود؛ اولی، آغاز رسمی گشایش مدرسه ها در سال تحصیلی 96-95 با بیش از 13 میلیون نفر دانش آموز - هرچند جشن کلاس اولی ها و پیش دبستانی ها در روز 31 شهریورماه برگزار شد ـ و بدین وسیله به همه این عزیزان به عنوان آینده سازان ایران عزیز تبریک می گوییم و آغاز رسمی مهم دوم در سوم مهر ماه، سرشماری نفوس و مسکن در سال جاری می باشد. اما غرض از اشاره به مناسبت آغاز رسمی مدارس در نشریه ای ساختمانی، علاوه بر احساس وظیفه تبریک گویی رسانه مطالبه گر تامین سرپناه برای تمام خانوارهای ایرانی به عزیزان دانش آموز که در هر خانواده چه مالک و چه مستأجر حضور دارند، شاهد گرفتن بیش از 13 میلیون خانوار در این روز برای یک پیش بینی ساختمانی و مسکنی به مناسبت تقارن آغاز رسمی سرشماری نفوس و مسکن نیز است که احتمال به خاطر سپاری و عدم فراموشی این پیش بینی به مناسبت تقارن دو اتفاق وآغاز رسمی، شاید برای خانواده دانش آموزان و حداقل خانواده دانش آموزانی که هنوز صاحب خانه نشده و در خانه های استیجاری زندگی می کنند، به یادماندنی تر باشد. چونکه به نظر می رسد اهمیت اطلاع داشتن از وضعیت بازار و آمار مسکن برای مستأجران، کمتر از اهمیت به مدرسه فرستادن فرزندانشان نباشد و شاید حتی برای برخی از آن ها تأمین مسکن و رهایی از شر کرایه خانه های سرسام آور مقدم تر از اعزام اولادشان به تحصیل علم و دانش باشد تا شاید در فرصتی دیگر و پس از تأمین سرپناه، اقدام به فرستادن دلبند های خود به مدرسه بکنند. اما آن پیش بینی مهم چیست و یا کدامست که به بهانه همزمانی آغاز رسمی گشایش مدرسه ها و سرشماری نفوس و مسکن از خانواده های دانش آموزان برای به خاطرسپاری آن شاهد می گیریم؟ چنانکه اشاره گردید چون سوم مهرماه آغاز رسمی سرشماری نفوس و مسکن نیز می باشد پیش از هرگونه اقدام مرکز آمار در کسب و اخذ آمار مسکن و پیش از اعلام نتایج آمار مسکن کشور در سال 1395 که قرار است مبنای برنامه ریزی مدیران و متولیان برنامه ریزی تأمین مسکن باشد قصد داریم با استناد به آمارهای قابل دفاعی - که توسط بانک مرکزی و مسئولان عالی رتبه در مسئولیت های تأمین مسکن ارائه گردیده است- پیش بینی نماییم که وضعیت کمی و تعداد واحدهای مسکونی پس از پایان سرشماری سال 95 چه خواهد بود؟ و آیا آمار مسکن حاصل از سرشماری سال جاری، پاسخگوی نفوس سرشماری شده در همین سال خواهد بود یا نه؟ البته نه فقط سال جاری بلکه سال های آتی نیز متأثر از مستندات آماری سرشماری نفوس و مسکن سال 95 خواهد شد. در صورت یافتن پاسخ دو سؤال فوق، می توان پیش بینی کرد که وضعیت بازار مسکن پس از سرشماری چگونه خواهد بود؛ آیا به علت پایین بودن تعداد واحدهای مسکونی حاصل از سرشماری یعنی همان عدم پاسخگویی عرضه به تقاضای بازار، بازار مسکن رو به افزایش قیمت یا به تعبیر برخی از کارشناسان و مشاوران املاک رو به رونق و بلکه افزایش جهنده خواهد آورد یا نه بالعکس درنتیجه معلوم شدن آمار مسکن، در صورت زیاد بودن عرضه نسبت به تقاضا، متقاضیان واقعی و کم توان مسکن باز به انتظار پایین آمدن قیمت مسکن خواهند نشست و فروشندگان بدهکار به بانک ها و مستاصل در برابر طلبکاران را به مانند 3 سال گذشته وادار به کاهش قیمت فایل های پیشنهادی، روانه بنگاه های املاکی خواهند کرد؟ البته اگر گزینه دوم این پیش بینی اتفاق بیفتد استمرار رکود بازار مسکن خود حکایت دیگری خواهد داشت که باید حدیث مفصل اقتصادی دگرگونه ای را نیز از این مجمل خواند. پیش بینی می شود با استناد به 5 بند ذیل؛ 1ـ با توجه به وجود حدود 21 میلیون و 185 هزار و 647 واحد مسکونی طبق آمار سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 2ـ تکمیل و روانه بازار شدن بین 500 تا 800 هزار واحد مسکونی در هرسال طی 3 سال 91، 92 و 93 طبق آمار بانک مرکزی( با این احتساب، طی سال های 91، 92 و 93 هرسال به طور میانگین 650 هزار واحد مسکن تکمیل و روانه بازار شده که در طول 3 سال در مجموع یک میلیون و 950 هزار واحد مسکن روانه بازار گردیده است.) 3ـ بنا به اعلام متولیان مسکن مهر در همان سال ها باز بیش از یک میلیون واحد مسکونی مهر به متقاضیان واگذارشده است. 4ـ با تعمیم دادن میانگین 3 سال به سال 94 در این سال هم به طور متوسط 650 هزار واحد مسکونی روانه بازار شده است. 5 ـ برای شش ماه اول سال 95 هم- با احتساب و تعمیم تولید مسکن در سال 94 یعنی 650 هزار واحد- می توان تولید 325 هزار واحد مسکن یعنی نصف تولید 94 را متصور شد. با جمع کردن اعداد و ارقام فوق، تعداد واحد مسکونی روانه بازار شده طی سال های 91 تا پایان شش ماه اول سال 95 به 3 میلیون و 925 هزار واحد می رسد که اگر این رقم را به طور تقریبی 4 میلیون واحد در نظر بگیریم (با فرض عرضه 75 هزار واحد مسکونی به بازار طی شش ماه دوم سال 95) در آن صورت، حاصل جمع چهار میلیون واحد مسکونی روانه بازار شده طی سال های 91 تا 95 با 21 میلیون و 185 هزار و 647 واحد مسکونی به دست آمده از سرشماری سال 90 رقم 25 میلیون و 185 هزار و 647 واحد مسکونی خواهد شد که پیش بینی می شود نتیجه حاصل از سرشماری مسکن سال 1395 کمتر از این عدد نباشد و این، یعنی تعداد خانه های در دست خانوارهای ایرانی بیش از 25 میلیون واحد خواهد بود. اگر این رقم را در کنار پیش بینی نرخ رشد خانوار که توسط رئیس مرکز آمار ایران اعلام گردیده است و ایشان با استناد به داده های موثق مرکز تخصصی آمارتعداد خانوارهای ایرانی را تقریباً 25 میلیون خانوار برآورد نموده است، قرار دهیم آن وقت باز، شاهد مازاد بودن تعداد واحدهای مسکونی کشور نسبت به تعداد خانوار خواهیم بود؛ عدد تقریبی مازاد واحد مسکونی طبق این محاسبات 200 هزار واحد مسکن خواهد بود که البته تأکید می شود این عدد تقریبی بوده و پس از سرشماری95 و اعلام رسمی، قطعاً دقیق تر خواهد شد اما آنچه از این محاسبه قابل استخراج است عدم کمبود تعداد واحد مسکونی به ازای تعداد خانوار ایرانی پس از سرشماری 1395 می باشد که با همین تحلیل، می توان وضعیت بازار مسکن را علیرغم دیدگاه برخی از صاحبنظران! این حوزه پیش بینی نمود. قادر نصیری ترزنق