بحران آب به شورای امنیت ملی کشیده شد

وجود بحران 15 ساله آب در ایران باعث شده تا تمام مقامات کشور به این مسئله ورود پیدا کنند؛ تا جایی که بررسی حل بحران آب روی میز شورای امنیت نیز قرار گرفت و قرار است که این موضوع مهم و حیاتی در این شورا نیز بازبینی شود. آمار و ارقام حوزه آب به یک فاجعه بزرگ در ایران تبدیل شده و همین موضوع نیز دستگاه های مختلف را وادار به همکاری برای حل این فاجعه کرده است، البته اگر غیرازاین موضوع حادث شود و همبستگی و یک بسیج همگانی برای حل بحران آب در ایران وجود نداشته باشد بی شک ایران در آینده ای نه چندان دور گریبان گیر خشک سالی عظیم خواهد شد. یکی از آمارهایی که به تازگی در حوزه منابع آبی منتشرشده کاهش 32 درصدی حجم روان آب های کشور در مقایسه با میانگین بلندمدت است که در نوبه خود فاجعه تلقی می شود و این در حالی است که حجم روان آب های کشور در سال آبی گذشته 37 میلیارد و 493 میلیون مترمکعب و در میانگین بلندمدت، 80 میلیارد و 595 میلیون مترمکعب ثبت شده است. از سوی دیگر وضعیت منابع آب های زیرزمینی نیز شرایط بدتری نسبت به این اوصاف دارند و بر اساس مطالعات سازمان ملل اگر مردم به اندازه 40 درصد از منابع تجدیدشونده از آب استفاده کنند آن منطقه در مرحله تعادل و اگر بیشتر از 40 درصد استفاده شود در مرحله تنش آبی و اگر بیش از 60 درصد از منابع تجدیدشونده مورداستفاده قرار بگیرد آن منطقه در مرحله بحران قرارگرفته و این در شرایطی است که در حال حاضر 86 درصد از منابع آب تجدیدشونده در ایران مصرف می شود. با توجه به این تفاسیر میزان مصرف آب تجدیدشونده در کشور باید به 60 درصد کاهش یابد که نصب ابزارهای اندازه گیری روی چاه ها و جلوگیری از برداشت چاه های غیرمجاز آب های زیرزمینی که جز برنامه های اصلی وزارت نیرو درآمده می تواند تأثیر بسیاری در حل این بحران داشته باشد اما منطقی است که خشک سالی 15 ساله طی مدت زمان کوتاه قابل جبران نباشد اما بااین وجود تدوین و اجرایی شدن این گونه برنامه ها می تواند از سرعت افزایش خشک سالی بکاهد. علاوه بر این در سال های گذشته 130 میلیارد مترمکعب آب استحصالی در کشور وجود داشته اما در شرایط فعلی این رقم به 88 میلیارد مترمکعب کاهش یافته که این موضوع بیانگر کاهش 25 درصدی میزان آب استحصالی کشوراست. به علت تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و فرسایش خاک و از بین رفتن مراتع، کاهش روان آب در کشور رخ داده که در این شرایط سهم بخش کشاورزی از 88 میلیارد مترمکعب روان آب موجود در کشور 64 میلیارد مترمکعب است. باید گفت در حال حاضر 120 میلیارد مترمکعب کسری مخزن در کشور وجود دارد که قرار است طی برنامه 20 ساله این عدد به صفر برسد که انسداد چاه های غیرمجاز، نصب کنتورهای هوشمند در چاه های کشاورزی و کاهش دبی خروجی آب چاه های مجاز ازجمله اقدامات در راستای جبران کسری مخزن آب تدوین شده است. این موضوع که ایران در بین 180 کشور دنیا ازلحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه 50 و در بین این کشورها ازلحاظ سرانه منابع آب در جایگاه 112 دنیا قرار دارد، بیانگر این است که وضعیت کشور در حوزه منابع آبی خوب نیست و باید فکر اساسی برای این بحران کرد.