مشکلات مالی عراق مانع صادرات گاز است

مدتی است که قرارداد صادرات گاز ایران به عراق (بغداد) امضاشده اما اجرای آن درگیر شفاف سازی نحوه پرداخت پول گاز صادراتی است. مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در این خصوص گفت: ماه هاست که عراقی ها پرداخت پول را به تأخیر انداخته اند و ازآنجایی که مجری این طرح صادرات گاز پیمانکار بخش خصوصی است، نمی توانیم بدون مشخص شدن شیوه پرداخت و دریافت پول گاز را صادر کنیم. حمیدرضا عراقی بابیان اینکه در مراود ه های بین المللی تعارف نداریم، افزود: ایران برای صادرات گاز به بغداد آمادگی کامل دارد و منتظر اعلام آمادگی دولت عراق است. وی تصریح کرد: در خصوص صادرات گاز به بصره هم تلاش می کنیم و تا پایان سال صادرات گاز ایران شروع می شود. برای صادرات گاز به عراق دو قرارداد امضاشده است. صادرات گاز به منطقه بغداد سال 2013 امضا و سال 2016 الحاقیه ای در زمینه افزایش حجم و مدت زمان قرارداد نیز امضا شد. بر اساس این قرارداد، صادرات گاز از هفت میلیون مترمکعب در روز آغاز و پس از 21 ماه به سقف قرارداد خواهد رسید. در فصول گرم 35 و در فصول سرد 25 میلیون مترمکعب و درمجموع سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز به منطقه بغداد صادر خواهد شد. قرارداد صادرات گاز به منطقه بصره نیز سال 2015 امضا و بر اساس آن، در فصول گرم 35 و در فصول سرد 20 میلیون مترمکعب و درمجموع سالانه 9 میلیارد مترمکعب گاز به این منطقه ارسال خواهد شد. از سال گذشته دولت بارها اعلام کرده است که به زودی صادرات گاز ایران به بغداد آغاز خواهد شد اما بدقولی عراق در تعیین نحوه پرداخت پول گاز مانع از اجرای این قرارداد شده است. اما به گفته معاون وزیر نفت به زودی این مشکل برطرف و صادرات شروع خواهد شد. به گفته مسئولان و مدیران نیروگاه بغداد، کار عملیات لوله گذاری و تست خط لوله واردات گاز از ایران با موفقیت به انجام رسیده و در حال حاضر این نیروگاه منتظر دریافت گاز از ایران است. در همین رابطه یکی از مسئولان صنعت نفت عراق گفت: مذاکرات برای دریافت گاز از ایران به اتمام رسیده است و مسائل مربوط به قیمت نیز حل وفصل شده و هم اکنون منتظر تأیید وزارت نفت عراق و ایران هستیم تا گاز را از ایران دریافت کنیم. بر اساس آخرین اطلاعات ارائه شده از سوی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، ایران برای صادرات گاز به عراق دو قرارداد دارد که یکی قرارداد مربوط به صادرات گاز به بصره و دیگری قرارداد صادرات گاز به بغداد است که هدف از قرارداد صادرات گاز به بغداد استفاده در نیروگاه های المنصوره و بغداد خواهد بود که منازلی که در اطراف خط لوله گاز صادراتی هستند نیز از این گاز استفاده خواهند کرد. در حال حاضر بخشی از مردم بغداد از گاز ال پی جی استفاده می کنند به طوری که این گاز در مخازن بزرگ ذخیره سازی شده و از طریق لوله کشی به منازل مردم عراق ارسال می شود که با ارسال گاز ایران به بغداد استفاده از گاز ال پی جی کاهش خواهد یافت. بر اساس گفته های مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران هم اکنون گاز ایران به منطقه نفت شهر رسیده است و با اعلام آمادگی مسئولان عراقی گاز ایران به بغداد ارسال خواهد شد. بر اساس تفاهم نامه امضاشده بین ایران و عراق قرار است در 9 ماه اول صادرات گاز، روزانه 7 میلیون مترمکعب گاز به این همسایه غربی بدهیم که به مرورزمان و طی تقریباً 2 سال بعد به روزانه 25 میلیون مترمکعب می رسد. هدف گذاری 40 میلیارد مترمکعبی ایران قرار است در برنامه ششم توسعه 68 تا 80 میلیارد مترمکعب گاز تولیدی کشور به بخش صادرات اختصاص یابد که از این مقدار 50 تا 60 میلیارد مترمکعب آن به کشورهای همسایه اختصاص می یابد.هم اکنون از 15 کشور همسایه ایران، 10 کشور ظرفیت دریافت گازدارند و ارسال گاز به کشورهای هند و چین نیز در دستور کار است. صادرات گاز به کشورهای ژاپن و کره جنوبی نیز از دیگر برنامه های این شرکت به شمار می رود که پس از تکمیل طرح ال ان جی امکان پذیر است. در حال حاضر ایران چند قرارداد صادرات گاز به کشورهای همسایه دارد. برای مثال قرارداد 25 ساله صادرات گاز به ترکیه سال 1996 امضا و ارسال گاز از سال 2001 آغاز شد و تا سال 2026 ادامه خواهد داشت. بر اساس این قرارداد، روزانه 30 میلیون مترمکعب و سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه صادر می شود.اکنون این قرارداد در نیمه راه است. یکی دیگر از این قرارداد ها، قرارداد صادرات گاز به پاکستان است که سال 2009 امضاشده و باید از اواخر سال 2014 ارسال گاز آغاز می شد اما تاکنون عملیاتی نشده است. در این مورد قرار بود که خطوط لوله در دو طرف تکمیل و صادرات آغاز شود که متأسفانه طرف پاکستانی خط لوله را آماده نکرد و هم اکنون امکان تحویل گاز وجود ندارد.خط لوله هفتم سراسری به طول 900 کیلومتر از عسلویه تا ایرانشهر در مرحله نخست برای صادرات گاز به پاکستان اجرا شد و مابقی نیز موکول به اعلام آمادگی طرف پاکستانی شد. البته هم اکنون مذاکره با امارات، عمان و کویت در حال انجام است و پیش بینی می شود پتانسیل امضای قرارداد صادرات 20 میلیارد مترمکعب گاز به این کشورها وجود داشته باشد. صادرات گاز به اروپا نیز یکی از اهداف ایران در 5 سال آینده است اما در حال حاضر اولویت اول ایران صادرات گاز به کشورهای همسایه است.