قالب بندی بتن

با توجه به نیاز روزافزون به انبوه سازی سریع، ارزان و ایمن و حرکتی که به سمت صنعتی سازی در صنعت ساختمان شکل گرفته است، استفاده از روش های متناسب با آن غیرقابل اجتناب است. یکی از پراهمیت ترین مراحل و عملیات های اجرای سازه های بتنی، قالب بندی می باشد. قالب بندی می تواند تأثیرگذارترین بخش از فرآیند اجرای سازه بتنی از منظر اقتصادی و زمانی به شمار آید، ازاین رو رعایت نکات اجرایی، نگهداری، کیفیت اجرا، به کارگیری بهترین نوع قالب و هماهنگ با نوع پروژه تأثیر فراوانی بر کل پروژه دارد. امروزه سیستم های قالب بندی گوناگون متناسب با انواع روش های اجرا و سیستم های متفاوت ساز ه های ساختمان بتن مسلح به جامعه مهندسی کشور معرفی شده اند. انواع قالب بندی برای احداث یک سازه بتن مسلح، باید بتن تازه در قالب هایی ریخته شود، تا پس از پر کردن تمام حجم قالب ها و سفت شدن، به شکل لازم درآید. از مهم ترین گام ها در احداث سازه های بتنی، نحوه قالب بندی است. به همین دلیل باید مجری و پیمانکار سازه های بتنی کاملاً در جریان امور مربوط به قالب بندی، از وسایل گرفته، تا مشخصات و ابعاد و روش های اجرا قرار داشته باشند. پس از استقرار قالب ها در محل مربوط، باید آن ها را مورد بازرسی قرارداد و درزهایی که احتمالاً باعث بیرون زدن شیره بتن خواهند شد، پر شوند. همچنین پایداری از مهم ترین خصوصیاتی است که باید در قالب بندی رعایت شود. کافی نبودن مهاربندی پایه های اطمینان و یا مهاربندی افقی سکوها، عدم تنظیم تراز بتن ریزی که منجر به پر شدن یک قسمت از قالب و خالی ماندن قسمت دیگر می شود، تکیه گاه نامناسب زیر پایه های اطمینان، عدم به کارگیری کارگران ماهر، خوب نبستن قطعات قالب به یکدیگر، در نظر نگرفتن بارهای زنده و مرده وارد به قالب ها و لغزش لایه خاک مجاور قالب می تواند باعث خرابی قالب ها گردد. دیگر شرایط قالب بندی * قالب ها باید به نحوی ساخته و نصب شوند تا شکل، اندازه، وضعیت و نمای بتن موردنظر حاصل گردد. * قالب ها باید به اندازه کافی محکم باشند تا فشار یا وزن بتن تازه و دیگربارها را تحمل کنند، بدون آنکه دچار تابیدگی، نشت شیره، گسیختگی یا به مخاطره انداختن کارگران شوند. * قالب ها باید طوری طراحی و ساخته شوند که به آسانی و با سرعت، قابل نصب و باز کردن باشند، تا از اتلاف وقت و سرمایه جلوگیری شود. * قالب ها باید حتی الامکان با وسایل و امکانات موجود قابل حمل و جابجایی باشند. رتبه نخست قالب بندی دنیا محمود خلیلی، مدیرعامل شرکت پری پارس به خبرنگار پیام ساختمان گفت: شرکت ما یکی از شعبه های شرکت پری آلمان می باشد و قالب و داربست را برای پروژه ها تأمین می کنیم. این شرکت سال هاست رتبه اول جهان را در قالب بندی به خودش اختصاص داده است. وی افزود: سعی ما این است که قالب را در طراحی حتی الامکان سبک در نظر بگیریم. عمده قالب های ما چوبی و در درجه های بعد آلومینیومی و فلزی می باشند. بدین معنا که زمانی که نیروهای وارده زیاد باشد، از پشت بند های فلزی استفاده می کنیم و زمانی که نیرو ها کم باشد، از قالب های چوبی سبک استفاده می کنیم. خلیلی اضافه کرد: شرکت پری نوعی پشت بند مشبک چوبی تولید می کند که به دلیل خرپایی بودن می تواند بار زیادی را تحمل کند و طول عمر بسیار بالایی دارد. این پشت بند را تنها ما در دنیا تولید می کنیم و هیچ کجای جهان نتوانسته اند این پشت بند را به صورت انبوه تولید کنند. وی بابیان اینکه ما در زمینه اجرای قالب بندی فعالیتی نمی کنیم، گفت: محصولات ما به دلیل کیفیت بالایی که دارند، تا بیش از 40 بار می توانند مورداستفاده قرار بگیرند. به طور مثال رویه قالب ما، تخته های چندلایه (ply wood) است. ازآنجایی که هراندازه تعداد لایه ها بیشتر شود مقاومت افزایش خواهد یافت، حداقل تخته های 13 لایه به بازار ارائه می کنیم. همچنین ازنظر طول عمر روکش فنولی که روی تخته های چندلایه مورداستفاده قرار می گیرد، از کیفیت بالایی برخوردار است. خلیلی خاطرنشان کرد: تخته های چندلایه چینی و مالزی در بازار وجود دارد که پس از سه بار استفاده باید تعویض شوند اما ما به مشتری گارانتی می دهیم که در صورت استفاده صحیح از این محصول، حداقل تا 40 بار قابل استفاده است. وی در مورد استاندارد قالب بندی هم گفت: تاکنون استانداردی در کشور تدوین نشده است و ما در حال رایزنی با نهاد های ذی ربط بتوانیم استانداردی را تعریف کنیم. انواع قالب قالب آجری: این نوع قالب برای شالوده ها و دیوارهای حائل مجاور خاک مورداستفاده قرار می گیرد. برای اجرا بسته به ارتفاع بتن در قالب و نیز نیروهای وارده، یک دیوار به ضخامت 10 یا 20 سانتیمتری احداث می شود. برای جلوگیری از کرم خوردگی بتن و مکیده شدن آب آن توسط آجر قبل از بتن ریزی باید یک لایه ورق نایلونی روی سطح دیوار نصب کرد، درصورتی که امکان انجام دادن این کار نباشد، باید سطح آجرها را کاملاً آب پاشی نمود. همچنین باید دقت نمود تا آب در قالب ها جمع نشود. قالب چوبی: چوب و تخته چندلایه برای تمام کارهای قالب بندی از درست کردن قاب قالب تا دیواره آن و پایه های اطمینان مورداستفاده قرار می گیرد. برای درست کردن قالب از چهار تراش قطعات الوار، تخته و تخته چندلایه استفاده می شود. قالب فولادی: در مواردی که حجم کار زیاد و تنوع سطوح و ابعاد کم باشد، استفاده از قالب های فولادی کاملاً به صرفه خواهد بود. بهای اولیه این قالب ها نسبتاً زیاد است ولی عمر زیاد آن ها این مسئله را توجیه می نماید. قالب های فولادی به دلیل مقاوم بودن و امکان استفاده از اتصالات خاص می توانند به سهولت و با سرعت زیاد باز و بسته شوند. در هوای سرد و گرم، این قالب ها حتی المقدور باید عایق بندی شده و از تغییرات حرارتی در آن ها جلوگیری شود.