در نشست انجمن مفاخر معماری ایران با موضوع اکسپوی میلان عنوان شد

نمایشگاه مهم و جهانی اکسپو رویدادی است که در آن کشورها دستاوردهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و علمی با دورنمای توسعه و اهداف کلان خود را به نمایش می گذارند. Expo برگرفته از واژه Exposition است و به نمایشگاه های جهانی که میانه های سده نوزدهم (میلادی) بر پا شد گفته می شود. این رویداد هر پنج سال یک بار و هر بار در کشوری متفاوت برگزار می شود. اهمیت این نمایشگاه و پیامدها و برآیندهای آن برای کشورهای جهان آن چنان ارزشمند است که امروزه اکسپوها سومین رویداد مهم دنیا پس از مسابقات جام جهانی فوتبال و بازی های المپیک بوده و نام المپیک فرهنگ ملل را برای آن برگزیده اند. به گزارش خبرنگار پیام ساختمان، تاریخچه اکسپوهای جهانی و آسیب شناسی پاویون ایران موضوعی بود که ندا اکبری معمار و پژوهشگر سخنران در نشست سوم انجمن مفاخر معماری ایران با موضوع اکسپوی میلان، به بررسی و تحلیل پرداخت. اکبری در ابتدا به سابقه حضور ایران در نمایشگاه های اکسپو کرد، ازجمله: حضور ایران در نمایشگاه اکسپو 2010 شانگهای چین، با موضوع شهر بهتر، زندگی بهتر ، نمایشگاه اکسپو آئی چی 2005 ژاپن، با موضوع خرد طبیعت ، نمایشگاه اکسپو 2000 در شهر هانوور آلمان، با موضوع انسان، طبیعت و تکنولوژی ،اکسپو 1998 در شهر لیسبون پرتقال، با موضوع اقیانوس ها میراثی برای آینده ، اکسپو 1993 در شهر تایجون کره، با موضوع تلاش نوین انسان در راه توسعه و اکسپو 1967 در شهر مونترال کانادا, با موضوع محلی برای ایستادن, محلی برای رشد . اکسپوها آیینه تمام قد رویدادهای جهان این معمار و پژوهشگر افزود: مسئله محتوی، ایده ها و کانسپت در طراحی هر اکسپویی مطرح است و متأسفانه ما به قدری در این زمینه و انتخاب طرح با چالش روبه رو هستیم که نهایتاً می توانیم به حل قسمت کالبد معماری برسیم و از این مرحله جلوتر پیش نمی رویم. وی اظهار داشت: اکسپوها همیشه بستری برای ابداعات، اختراعات و پدیده های نو بوده اند، به همین دلیل نقاط عطف مهمی در تاریخ جهان شکل می دهند. چنانکه نتایج جالبی از بررسی تاریخ اکسپو های جهان و ایران وجود دارد مبنی بر اینکه همیشه اکسپوها آیینه تمام قد اتفاقات و رویدادهای جهان بوده اند. اکبری به سه رویکرد اکسپوها؛ دوران صنعتی شدن، مبادلات فرهنگی و بازنمایی نمادهای ملی اشاره و تأکید کرد: اکسپو نماد گفتگوی کشورهاست. این پژوهشگر با تأکید بر نقطه عطف سابقه تاریخی حضور ایران در اکسپوهای جهانی، اظهار داشت: برای نخستین بار ایران امیرکبیر در اکسپوی لندن که در سال 1851 میلادی برگزار شد شرکت کرد و با توجه به اینکه امیرکبیر به توسعه صادرات ایران و رشد صنایع علاقه فراوانی داشت بر طبق اعلانی که در روزنامه وقایع اتفاقیه منتشر کرد از صاحبان صنایع دعوت شد تا کالاهای خود را به نمایش بگذارند. شایسته ترین حضور ایران در اکسپو مؤلف کتاب اکسپو، جهان در پوست معماری افزود: پررنگ ترین و شایسته ترین حضور ایران در اکسپو 1967 مونترال بوده که پاویون آن توسط معمار معاصر ایرانی عبدالعزیز فرمانفرماییان با عنوان هزار و یک چهره از ایران طراحی شد و سه بار دیگر این پاویون مورداستفاده قرار گرفت. اکبری در بررسی غرفه ایران در اکسپو 2015 با موضوع تغذیه جهانی: انرژی برای حیات ، گفت: غرفه ایران در جدول رتبه بندی پاویون ها نتوانست امتیازی کسب کند و طرح آن به قدری به اوج بی مایگی و کج سلیقگی رسید که حساسیت جامعه معماری را برانگیخت و ازآن پس جامعه معماری به این موضوع حساس شد. این معمار همچنین به نقد نحوه انتخاب طراح پاویون اکسپوی ایران و محدودیت های انتخاب پرداخته و گفت: در اعلام فراخوان مسابقه طراحی پاویون ایران تنها شرکت های تائید صلاحیت شده از سوی دولت حق شرکت در مسابقه طراحی را داشتند و این یعنی اینکه از تمام ظرفیت ملی بهره ای گرفته نشد و دفاتر جوان با این نحوه انتخاب حذف شدند. وی با تأکید بر اینکه باید در این زمینه به خرد جمعی احترام گذاشته شود، ادامه داد: تحت این شرایط طراحان جوان مجبور شدند زیر سایه دفاتر تأیید صلاحیت شده دولتی به قراردادهای دست دوم اکتفا کنند. این در حالی است که در سایر کشورها همانند انگلیس که پاویون موفقی نیز داشت برای انتخاب طراحی در کشور خود، مسابقه ای در سطح بین المللی برگزار کرد. اکبری گفت: خوشبختانه باوجود تمام نواقص موجود و اجرای ضعیف، پاویون ایران توانست در محور اصلی طراحی از بازتولید تاریخ دوران هخامنشی و صفویه عبور کند و برای اولین بار تاق و گنبد و مناره با خود نبرد و این نقطه آغاز خوبی برای پاویون اکسپوی ایران محسوب می شود. فرصت ازدست رفته ایران در اکسپوی دبی این معمار در پایان صحبت های خود، به نمایشگاه اکسپو 2017 در قزاقستان اشاره کرده و اظهار داشت: نمایشگاه آتی با موضوع انرژی آینده برگزار می شود، که برای ایران بسیار جذاب است. محتوای پاویون را سابا از سازمان های زیرمجموعه وزارت نیرو تولید خواهد کرد و طراحی آن هم بر عهده شرکت مهندسی مشاور ره شهر خواهد بود. او با این توضیح که مطابق روال برگزاری اکسپوها سال بعدازآن، میزبان از کشورها برای حضور در رویداد بعدی دعوت می کند، گفت: اما الآن دو ماه از این تاریخ گذاشته و هنوز دعوتی از ایران نشده است و دبی ظاهراً تصمیم دارد در کنار یکسری کشورها همچون اسرائیل، از ایران دعوتی به عمل نیاورد، با توجه به اینکه این اولین بار است که اکسپویی در خاورمیانه برگزار می شود و اهمیت زیادی دارد، عدم حضور کشورمان جای تأسف دارد.. در پایان این نشست ابوالحسن میرعمادی و مسعود نورانی به عنوان کارشناسان معماری در یک جمع بندی به جایگاه ایران و اهمیت برگزاری و حضور در چنین رویدادهای بین المللی پرداختند. علیرضا قهاری رئیس انجمن مفاخر معماری ایران، در پاسخ به این دغدغه مطرح شده، گفت: ایران نزدیک به 2هزار سال به واسطه جاده ابریشم نمایشگاه یا مرکز نمایشگاه های جهانی بوده است، بنابراین زمانی که بخشی از جهان مترقی و پیشرفته امروز در توحش به سر می برده ایران از چنین بستر تاریخی متمدنی برخوردار بوده، بنابراین این موضوع نباید حائز اهمیت باشد هرچند این فرصت ها را نباید از دست داد. مسعود نورانی نیز تأکید کرد: نمایشگاه های ما نمودار وضعیت اجتماعی ماست. باید علاوه بر تاریخ گذشته آینده ای هم برای خودمان تعریف کنیم، بنابراین لازم است اشکالات موجود حل شود.