خواب بازار یا رونق نامحسوس؟

گروه ساخت وساز: در چهار سال اخیر صنعت ساختمان سنگین ترین رکود تاریخ را تجربه کرده است. صنعتی که با جذب بالای اشتغال پذیرای خیل عظیم بیکاران صنایع دیگر بود، حالا خودش تبدیل به معضل شده و فوج بیکاران صنعت ساختمان به صنایع دیگر هجوم می برند و به نظر می رسد با تداوم این وضعیت باید شرکت هایی که با نصف ظرفیت خود کار می کنند را هم وارد لیست ورشکسته ها کرد. دریکی از روز های پاییزی سراغ چند نفر از مشاوران املاک شهر تهران به عنوان یکی از بزرگ ترین اصناف که معیشتشان با صنعت ساختمان گره خورده، می رویم و از آن ها در مورد وضعیت بازار و چشم اندازهای آینده می پرسیم. رونق نسبی به خاطر فصل جابه جایی بود علیرضا، یکی از مشاوران املاک منطقه 11 می گوید: خبری از خریدوفروش ها نیست. اینکه شما می بینید آمار هایی از بهبود وضعیت خریدوفروش مخابره می شود، قیاس وضعیت حال حاضر با سال گذشته است. اگر وضعیت را با دوران رونق مقایسه کنید، می توان به وضوح دید که رکود کماکان ادامه دارد. درواقع رقم هایی که در مورد افزایش معاملات خریدوفروش بیان می شود، در برابر متوسط معاملات کشور در دوره رونق کمتر از یک، بیستم است. مضاف بر اینکه در چند ماه اخیر به دلیل اینکه فصل جابه جایی و خریدوفروش بود، وضعیت تا حدودی بهتر پیش رفت اما الآن که به اواسط پاییز رسیده ایم، بازار کساد اندر کساد می شود. وی ادامه می دهد: در این شرایط مشاوران املاکی که خودشان مالک مغازه هستند، کج دار و مریز به کارشان ادامه می دهند اما آن هایی که اجاره پرداخت می کنند، عطای کار را به لقایش می بخشند. تنها امید ما قرارداد های اجاره بازار است که البته با قرارداد های اجاره نمی توان کاسبی کرد. فقط می توان گفت این قرارداد ها از هیچ بهتر است. تازه مد شده بسیاری از مردم دیگر قرارداد هایشان را برای تمدید اینجا نمی آورند. بلکه خودشان پشت برگه قرارداد را امضاء کرده و تمدید می کنند. دولت دچار رودربایستی شده است رضایی، مشاور املاکی دیگری است که می گوید با ادامه این وضعیت باید تا یک ماه دیگر کاروکاسبی را جمع کند. باور کنید کرایه مغازه ام هم درنمی آید. سه نفر بودیم که دو نفرمان رفتند درحالی که همین دوستان من حدود سال 90 می گفتند باید تلاش کنیم که این مغازه را خریداری کنیم. نمی دانستیم که قرار است بازار زمین گیر شود وی می افزاید: متأسفانه دولت یازدهم کمر به نابودی مشاوران املاک بسته است. قانون پیش فروش را از ما گرفته و به دفاتر اسناد رسمی داده اند درحالی که مردم به هزار و یک دلیل با مشاوران املاک راحت تر کار می کنند. علاوه بر این پیش فروش مشروط به دارا بودن سند شده است و در این صورت هم دفاتر وضعیتشان بهتر می شود. یعنی اگر دفاتر قانون پیش فروش را می نوشتند خودشان تا این اندازه امتیاز برای خودشان قائل نمی شدند. دولت فقط دچار رودربایستی شده که نمی گوید مشاوران املاک باید شغلشان را جمع کنند و بروند. دلالی شغل شریفی است موسوی، دیگر مشاور املاکی است که می گوید دولت مسبب به وجود آمدن این وضعیت است. دولت یازدهم اعتقادی به تولید مسکن ندارد. کافی است ادبیات وزیر راه و شهرسازی را بررسی کنید که در مورد سازنده ها و مشاوران املاک چگونه اظهارنظر می کند. سازنده ها را از بنیان بسازوبنداز می داند و مشاوران املاک را نه از جنبه مثبت موضوع بلکه از جنبه منفی دلال می خواند. انگار دلالی مساوی است با کلاه برداری؛ درحالی که دلالی شغل شریفی است و در همه جای دنیا پذیرفته شده است. وی ادامه می دهد: من منکر برخی تخلفات مشاوران املاک نیستم همان طور که در تمام اصناف چنین مشکلاتی وجود دارد اما نباید دولت برای حل مشکلات، ریشه این صنف را از اساس بزند. بهترین راه را هم در این می بینند که راه هرگونه کسب درآمد را بر ما ببندند. چطور ما در بخش تهیه مبایعه نامه اجاره صلاحیت داریم اما در بخش پیش فروش باید در دفاتر اسناد انجام شود؟ دلیل این است که کار اجاره در مقایسه با خریدوفروش نان وآبی برای مشاوران املاک ندارد. البته با توجه به اتمام فصل جابه جایی و شروع بارش ها هم ساخت وسازها و همچنین تعداد قرارداد های رهن و اجاره کاهش می یابد. تسهیلات مردم را خانه دار نمی کند محمدی، آخرین مشاور املاکی است که با خبرنگار پیام ساختمان صحبت هایش را مطرح می کند. ازنظر بعد روانی موضوع مسکن مهر و خانه دار شدن با مبلغ 10 میلیون تومان باعث شده تا مردم منتظر طرح های این چنینی از طرف دولت باشند و از طرفی دولت هم تکلیف مردم را روشن نمی کند. به همین دلیل احساس می کنند که به طور مثال هزینه 300 میلیون تومان برای خانه دار شدن در مناطق جنوب شهر تهران منطقی نیست. وی ادامه می دهد: متأسفانه تسهیلاتی که دولت برای بیدار کردن بازار مسکن در نظر گرفته است، به دلیل سود بالا، تعداد تسهیلات و همچنین کوتاه بودن دوره بازپرداخت نتوانسته مردم را ترغیب کند. البته به نظر بنده مشکل بزرگ تر این است که تسهیلات موردنظر منتج به خانه دار شدن مردم نمی شود. یعنی تازه پس از گرفتن تسهیلات باید فکر اساسی برای بقیه پول که حتی در مناطق جنوب تهران از 80 میلیون تسهیلات بیشتر است، بکنند. بنابراین اگر میزان تسهیلات به اندازه ای بود که مردم را از خانه دار شدنشان مطمئن می کرد، حتی باوجود سود تسهیلات و مشکلاتی که ذکر کردم، بازهم استقبال ها متفاوت از امروز بود. وزیر راه و شهرسازی یا رئیس محیط زیست؟! این مشاور املاک باسابقه در پایان گفت: متأسفانه وزارت راه و شهرسازی بیشتر از اینکه به فکر رونق بازار مسکن باشد، مدام حرف از محیط زیست و آلودگی هوا می زند و اتفاقاً همه معضلات را به ساخت وسازهای بی ضابطه وصل می کند. ظاهراً آقای آخوندی باید رئیس سازمان محیط زیست می بود نه وزیر راه و شهرسازی که وظیفه اش رونق اقتصاد و آبادانی است. البته منظور من این نیست که محیط زیست را تخریب کنیم، منظور من این است که ایشان اصولاً دیدگاه مثبتی نسبت به ساختمان سازی ندارد. مثلاً وقتی اشتغال نباشد و مردم بیکار باشند، محیط زیست به چه کارشان می آید؟