چرا مسکن مهر تمام نمی شود؟

شمارش معکوس برای اتمام پروژه مسکن مهر در حالی شروع شده که حدود نیمی از دو میلیون و 215 هزار واحد هدف گذاری شده بر عهده دولت یازدهم قرار گرفت و هم اکنون 300 هزار واحد تا افتتاح کامل باقی مانده است. این در حالی است که دولت قبل در نظر داشت سالیانه دو میلیون واحد مسکن مهر بسازد. عدم تأمین بودجه زیرساخت ها و خدمات روبنایی مسکن مهر که درواقع مهم ترین مشکل این طرح محسوب می شود، روند افتتاح واحدها را با کندی مواجه کرد تا ثابت شود دولت ها سازندگان خوبی نیستند و شاید بهتر است نبض ساخت وساز مجدداً در دست بخش خصوصی قرار گیرد؛ بخشی که در حال حاضر در رکود به سر می برد. 148 هزار واحد درگیر مشکلات زیرساختی اما بر اساس آخرین اعلام قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسکن مهر آمار واحدهای مسکن مهر واگذارشده تاکنون یک میلیون و 920 هزار واحد است. از این تعداد یک میلیون و 772 هزار واحد مورد بهره برداری متقاضیان قرارگرفته و از علت های بهره برداری نشدن از 148 هزار واحد مسکن مهر واگذارشده نبود خدمات زیرساختی مناسب است. احمد اصغری مهرآبادی، تأمین زیرساخت های موردنیاز و متناسب برای بهره برداری را مهم ترین دغدغه و اولویت دولت یازدهم دانست و تأکید کرد که دولت بدون تأمین این زیرساخت ها مسکن مهر را تحویل متقاضیان نمی دهد. لزوم پرهیز از سیاسی کاری در مسکن مهر همچنین مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید طی روزهای اخیر بابیان اینکه رفع مشکلات متقاضیان و شهروندان مسکن مهر شهرهای جدید همیشه در اولویت کاری ما بوده است، بیان کرد: مشکلات مسکن مهر مربوط به این دولت نمی شود که بخواهیم با آن سیاسی برخورد کنیم، مسکن مهر مشکلات زیرساختی دارد که در گزارش کمیسیون اصل نود به صورت کارشناسی و منصفانه تشریح شد و این گونه برخوردها و تحلیل های جناحی، فقط به مشکلات موجود دامن می زند. محسن نریمان افزود: واگذاری اراضی نامناسب برای احداث مسکن مهر، ضعف خدمات زیربنایی و روبنایی لازم ازجمله آب، فاضلاب، بیمارستان، مدرسه و فضای سبز، ضعف فنی و اجرایی در عملکرد پیمانکاران و مجریان طرح مسکن مهر و گاهی پایین بودن کیفیت ساخت وسازها، عدم نصب انشعابات آب برق، گاز و فاضلاب و همچنین عدم توجه به ظرفیت جمعیت پذیری و جمعیت موجود شهرهایی که در آن مسکن مهر پیش بینی شد، ازجمله ایرادها در اجرای این طرح بوده است. قرار بود 18 ماهه تحویل شود مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید تصریح کرد: پروژه مسکن مهر با تعهد ساخت دو میلیون واحد در زمان تصدی دولت گذشته آغاز شد و قبل از این که به سرانجام برسد، تحویل دولت یازدهم شد. آن هم درحالی که بر اساس برنامه و طبق تعهدات و ضوابط باید همه واحدها حداکثر در بازه زمانی 12 تا 18 ماه تحویل صاحبانشان می شدند. به این ترتیب پروژه مسکن مهر در حالی به دست دولت یازدهم رسید که از آغاز عملیات ساخت گروهی از آن ها سال های زیادی می گذشت. دلایل این تأخیر و تعویق را هم می توان عدم برنامه ریزی و کنترل در مرحله آغاز به کار؛ مشکلات تعاونی ها، نبود متقاضی به میزان ساخت وساز صورت گرفته، تأمین تسهیلات بانکی و آورده اندک مردم دانست. نریمان با اشاره به اینکه بر اساس برنامه ریزی های ما تمامی مسکن مهر شهرهای جدید تا پایان سال جاری و 6 ماه اول سال بعد آماده خواهد شد، تأکید کرد: اینکه ما در پروژه مسکن مهر پردیس مشکلاتی داریم کاملاً درست است، اما دلیل اصلی این مشکلات کلنگ زنی دیرهنگام پروژه ها در پردیس بود. کمتر از شش ماه از عمر دولت قبل باقی مانده بود که کار ساخت 80 هزار واحد مسکن مهر را در شهر جدید پردیس شروع کردند. جانمایی اشتباه معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه افزود: مشکلاتی از قبیل انتخاب زمین ها میان کوه و درجایی نامناسب کار را دشوار کرد. این در حالی است که باید شبکه های مناسب آب و گازرسانی با هماهنگی دستگاه های متولی انجام گیرد و هدف از مسکن مهر فقط ساخت چند صد هزار واحد ساختمان نبود که باید به مسائل شهرسازی هم توجه می شد که در این زمینه هیچ گونه کارشناسی لازم صورت نگرفته بود. نریمان خاطرنشان کرد: ذکر این نکته خیلی مهم است که بالاترین پیشرفت فیزیکی در سایت های مسکن مهر پردیس اتفاق افتاد. با حدود 35 درصد پیشرفت فیزیکی تحویل گرفتیم و تاکنون بالای 80 درصد پیشرفت داشتیم و در سایت های مسکن مهر شهرهای جدید کارهای بزرگ زیادی انجام شده است و وقتی می گویم پیشرفت 90 درصدی بوده باید توجه کرد که این یک عدد نیست، کار بسیار دشواری را پیش برده ایم. وی بابیان اینکه در کنار ساختمان سازی باید به حقوق شهروندی نیز توجه شود، گفت: این یعنی فراهم کردن نیازهای ساکنین و تأمین خدمات زیربنایی و روبنایی که حق حداقلی ساکنان یک شهر است و ما بارها اعلام کردیم که قبل از تحویل واحدهای مسکن مهر باید آب، برق، گاز، مدرسه امنیت، مراکز درمانی، ورزشی و ... را برای شهروندان تأمین کنیم. مسکن مهر؛ حاشیه نشینی مدرن معاون وزیر راه و شهرسازی بابیان اینکه مسکن مهر تبدیل به حاشیه نشینی مدرن شده و این وضعیت را به لحاظ آسیب شناسی شهری به شدت تهدید می کند، گفت: در شهرسازی برنامه ها فقط فیزیکی نیست و نباید فقط مقاومت پی و فونداسیون را در نظر بگیریم، ما باید برنامه ریزی اجتماعی تدوین کنیم که شهر فقرا درست نکنیم. ما در شهرهای جدید با استفاده از مشاوره اساتید دانشگاه و متخصصان یک شهر را با در نظر گرفتن تمام مسائل فرهنگی و اجتماعی بنا می کنیم که باید همین جا باز تأکید کنم که ما در موضوع مسکن مهر، وارث یک سری اقدامات از پیش انجام شده هستیم و دراین باره کاری که باید انجام دهیم، آسیب شناسی است. محسن نریمان در ادامه افزود: شهرسازی یعنی اینکه مجموعه ای سالم و پویا را بسازیم، نه اینکه فقط ساختمان سازی کنیم. یعنی آسیب های اجتماعی که ممکن است در سایه جمعیت پذیری اتفاق بیفتد را بشناسیم. آسیب شناسی کنیم و استانداردهای یک شهر را به لحاظ فنی و انسانی به طور کامل در نظر بگیریم. حس تعلق و آرامش و امنیت خاطر را برای شهروندان ایجاد کنیم. وی با اشاره به اینکه در سایت های مسکن مهر ساخته شده در دولت قبل هم به نوعی دنبال این هستیم که این مشکلات را با مطالعات جامعه شناسی کم و از حاشیه نشینی مدرن جلوگیری کنیم، یادآور شد: ما یک باره با جمعیتی مواجه می شویم که آسیب شناسی نشدند و ممکن است منطقه را تبدیل به یک منطقه جرم خیز کند؛ البته ما از تجربه های جهانی هم استفاده می کنیم و فاز دوم مطالعات ما در مورد این شهرها روی شهرهای پرند و پردیس است که در حال برطرف کردن مشکلات آن ها در این زمینه هستیم. نریمان با تأکید بر رعایت استانداردهای ساختمان سازی در پروژه های مسکن مهر شهرهای جدید گفت: من در مورد 20 درصد از پروژه های مسکن مهر کشور که مسئول آن هستم صحبت می کنم و تأکید می کنم این واحدها با بخش خصوصی برابری دارد. 80 درصد دیگر را قضاوت نمی کنم؛ البته برای بسیاری از پروژه های کشور مشکلات وجود دارد، اما عمومی نیست. راهکار تهاتر زمین معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: ما برای دریافت اعتباری که دولت جهت تکمیل پروژه های مسکن مهر عنوان کرد، پیگیری می کنیم و دولت هم تلاش می کند از منابع مختلف برای تکمیل این پروژه ها استفاده کند. اگر دولت نتواند اعتبار مستقیم تزریق کند، با استفاده از فروش و تهاتر زمین نسبت به ساخت فضاها و خدمات روبنایی اقدام می کنیم. با بانک مسکن قرارداد بستیم که از روش مدیریت دارایی ها هزار میلیارد تومان برای برطرف کردن نیازهای شهرهای جدید بگیریم. با همین روش و به جای پرداخت پول نقد توانستیم در پرند 21 مدرسه افتتاح کنیم که این مسئله را در دیگر شهرهای جدید کشور هم عملیاتی خواهیم کرد.