دولت نباید بازار مسکن را رها کند

باوجود توافقات هسته ای و افزایش فروش نفت، رکود اقتصادی همچنان می تازد و وضعیت نسبت به آغاز فعالیت دولت یازدهم تغییری نکرده است. بسیاری از بنگاه های تولیدی با نصف ظرفیت کار می کنند و صنعت ساختمان که باید نقش پیشران اقتصادی را بازی کند، نمی تواند گلیم خود را از آب بکشد. کارشناسان علل اصلی رکود را فقدان تسهیلات موردنیاز برای تقویت تقاضا عنوان می کنند و معتقدند دولت یازدهم عزمی برای رونق بازار مسکن ندارد. البته مسئله تنها رونق خریدوفروش در صنعت ساختمان نیست. دیرزمانی است که کیفیت ساخت وسازها هم علیرغم وجود نهاد های به ظاهر مسئولی مانند وزارت راه و شهرسازی، شهرداری و سازمان نظام مهندسی هم محل تردید است. در رابطه با مشکلات و معضلات مذکور سراغ محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی رفته ایم و گفتگویی با وی ترتیب داده ایم که در زیر آمده است. پیام ساختمان: عملکرد دولت یازدهم را بعد از حدود سه سال و چند ماه در بخش مسکن چگونه ارزیابی می کنید؟ مسکن در کشور ما سهم بالایی از هزینه سبد خانوار را به خودش اختصاص داده و حل این مشکل هم محدود به یک وزارت خانه نیست بلکه یک اراده و عزم همگانی را در بین دستگاه ها می طلبد. دولت گذشته طرحی مسکن مهر را شروع کرد که بر اساس آن به بانک مرکزی اجازه داده شد تا 45 هزار میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت با سود چهار درصد از طریق بانک مسکن در اختیار مردم قرار دهد. این اقدام جنب وجوش خوبی ایجاد کرد و چرخ بسیاری از صنایع وابسته به حرکت درآمد. البته مشکلات و نواقصی مانند مکان یابی نامناسب هم وجود داشت. متأسفانه دولت حاضر برخلاف دولت دهم عنوان می کند که مسکن باید تابع عرضه و تقاضای بازار باشد و نباید دولت به این بخش اقتصادی ورود کند که ازنظر بنده کاملاً اشتباه است چراکه این گونه رویکرد ها باعث شده که امروز بین قیمت مسکن و قدرت خرید مردم فاصله معناداری اتفاق بیفتد و هم صنعت ساختمان و هم مردم متضرر شوند. در قانون اساسی هم یکی از وظایف دولت تأمین مسکن عنوان شده است و نباید خودش را از این حوزه خارج کند. بسیاری از تولیدکنندگان و انبوه سازان منتظر تصمیمات دولت هستند اما متأسفانه حتی بنده به عنوان رئیس کمیسیون عمران از سیاست های دولت در این بخش اطلاع ندارم. البته به زودی قرار است از وزیر راه و شهرسازی به عنوان متولی مسکن و همچنین مدیرعامل بانک مسکن دعوت کنیم تا در کمیسیون عمران مجلس حضور پیدا کنند و از آن ها بخواهیم که تصمیم و طرح مدونی در خصوص تأمین مسکن ارائه کنند تا حتی چنانچه اجرای طرح به عمر دولت کنونی نمی رسد، دولت آینده آن را پیگیری کند. این را هم یادمان نرود که موضوع مسکن اراده ای بالاتر از وزارت راه و شهرسازی می خواهد و مجموعه دولت به صورت هماهنگ باید طرح خانه دار شدن مردم را پیش ببرد. موضوع دیگر اینکه قطعاً با این بهره های بانکی 18 و 20 درصدی، مسکن را از رکود خارج نمی شود و باید سود تسهیلات کاهش پیدا کند. باید قوانینی تدوین شود که با توان اقتصادی مردم سازگار باشد؛ طبقه ضعیف و متوسط جامعه توانایی پرداخت بالاتر از 300 تا 400 هزار تومان اقساط را ندارند. البته رونق مسکن در حال حاضر به جای شهر های جدید باید در بافت های فرسوده شهری متمرکز شود که هم شهر را ایمن کنیم و هم مسکن را رونق ببخشیم. پیام ساختمان: انتقادات زیادی از سازمان های نظام مهندسی مطرح می شود. چقدر این سازمان در مسیر اهداف خود گام برمی دارد؟ در حال حاضر قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ایرادات جدی دارد و به همین خاطر در مجلس در حال اصلاح است. اعتقاد من این است که در حال حاضر سازمان نظام مهندسی از حالت مردمی بودن فاصله گرفته و در اختیار دستگاه هایی مانند شهرداری و وزارت راه و شهرسازی قرارگرفته است و باید این سازمان را از زیرمجموعه بودن خارج کنیم. علاوه بر این بسیاری از انبوه سازان نسبت به نحوه نظارت ها گلایه دارند و در این رابطه مهندس ناظر باید در صفرتا 100 ساختمان حضور مستمر داشته باشد و البته دستمزد واقعی بگیرد. ضمن اینکه باید این دو تشکل(انبوه سازان و نظام مهندسی) را در کنار هم قرار بدهیم و اختلافات را حل کنیم. موضوع مهم دیگر اینکه سازمان نظام مهندسی 400 هزار عضو دارد که انتظار دارند از طریق سازمان وارد چرخه اشتغال صنعت ساختمان شوند و با توجه به رکود صنعت ساختمان پیشنهاد ما این است که صادرات خدمات فنی - مهندسی در دستور کار قرار گیرد. پیام ساختمان: در حال حاضر ساختمان سازی توسط افراد فاقد تخصص صورت می گیرد. نظر شما به عنوان رئیس کمیسیون عمران در این رابطه چیست؟ ساختمان سازی یک کار تخصصی است و هرکسی به صرف دارا بودن سرمایه به خودش اجازه ساخت وساز می دهد و این یکی از مهم ترین عامل افت کیفیت است. بنابراین در کنار نظارت سازمان های نظام مهندسی باید قوانینی وضع کنیم که ساختمان توسط افراد ذی صلاح ساخته شود. پیام ساختمان: در شرایط کنونی به نظر شما باید مالیات بر خانه های خالی اجرا شود یا خیر؟ به هر صورت فضایی از شهر در اختیار برخی افراد قرارگرفته که بلااستفاده مانده است و همین امر یکی از عوامل مهم تورم در صنعت ساختمان و املاک می باشد. همچنان که در بسیاری از کشور های دنیا این مالیات اخذ می شود. پیام ساختمان: بسیاری از کارشناسان و مردم نسبت به تراکم فروشی های بی رویه و تغییر کاربری ها شهرداری ها معترض هستند. مجلس برنامه ای برای جلوگیری از شهر فروشی ندارد؟ قوانین شهرداری ها مانند ماده 100 که راه تخلف را باز گذاشته نیازمند اصلاح و بازنگری است. شهرداری ها تصمیماتی می گیرند که با اصول شهرسازی در تضاد است اما یادمان باشد که آن ها برای اداره شهر با بحران درآمد مواجه هستند و گاهی تصمیماتی می گیرند که خودشان هم به اشتباه بودنش معترف هستند. به هرحال عمده درآمد شهرداری ها که ناشی از ساخت وساز می باشد، متوقف شده و مجلس و دولت باید به داد شهرداری ها برسند. به طور مثال دولت باید لایحه درآمد های پایدار شهرداری ها را برای بررسی و تصویب به مجلس تحویل دهد. علاوه بر این باید برای حل مشکل مالی شهرداری ها، مدیریت واحد شهری در شهر ها اعمال شود.