عدالت گازی به کام پرمصرف ها

آخرین قبض های گاز که به دست مردم رسید، دارای بندی بود که نشان می داد در هشت ماه ابتدای سال، قیمت گاز از حالت پلکانی خارج شده و برای همه مشترکان با تعرفه یکسان محاسبه خواهد شد. در این بندآمده است که طبق مصوبه سوم مهر 1395 هیئت وزیران، تعرفه گاز با نرخ 150 تومان محاسبه می شود که این رقم نشان دهنده افزایش حدوداً 30 درصدی قبض گاز برای کم مصرف هاست. تعرفه گاز برای کم مصرف ها پیش ازاین به طور میانگین با تعرفه 115 تومان محاسبه می شد. طی مصوبه هیئت وزیران، یک نرخ میانگین برای تمام مشترکان در نظر گرفته شده است. اجرای این مصوبه به ضرر مشترکان کم مصرف تمام شده است، چراکه قیمت پلکانی حذف شده و هزینه بالاتری که قبلاً به مشترکان پرمصرف تحمیل می شد، اکنون بر دوش مشترکان کم مصرف خواهد بود. این در حالی است که با افزایش پلکانی قیمت، مشترکان انگیزه بیشتری برای کاهش مصرف گاز خود داشتند. در دهه 80 وزارت نفت برای اصلاح الگوی مصرف و تشویق مشترکان به مصرف کمتر، تعرفه های گاز را به صورت پلکانی در نظر گرفت. به این معنا که هر مشترک اگر مصرف بالاتری داشت، قیمت گاز برای وی به صورت تصاعدی محاسبه می شد و باید مبلغ بالاتری را می پرداخت. همچنین برای مشترکان کم مصرف نیز تعرفه گاز با نرخ پایین تری محاسبه می شد تا مردم به مصرف کم تشویق شوند. بعلاوه این وزارتخانه مناطق مختلف کشور را در جریان تعرفه گذاری گاز بر اساس تفاوت های آب و هوایی ایران به چهار اقلیم مصرفی تقسیم کرده است. میزان تعرفه هر پله گاز به ازای هر مترمکعب به صورت پلکانی و متناسب با افزایش میزان مصرف گاز افزایش می یابد و روش محاسبه هزینه گاز هم به این صورت است که مازاد مصرف در هر پله نسبت به پله قبل با تعرفه پله بالاتر محاسبه می شود. اما یک باره در سال جاری شاهد برداشته شدن پلکانی کردن تعرفه قیمت گاز در بخش خانگی بودیم. این اقدام خلاف عدالت و اصول تعرفه گذاری انرژی در دنیاست؛ چراکه همه مردم به جای مشترکان پرمصرف در کانون افزایش قیمت قرار می گیرند. رقم 150 تومان برای هر مترمکعب معادل 25 درصد هزینه گاز صادرات گاز به کشور ترکیه است و برای هر مترمکعب گاز مصرفی مازاد برای مشترکان پرمصرف 450 تومان یارانه پنهان پرداخت می شود. خلاف عدالت است حسن بهرام نیا، عضو کمیسیون انرژی مجلس درباره یکسان سازی تعرفه گاز در هشت ماه ابتدایی سال افزود: این کار بدون عدالت محوری انجام شده و قطعاً مجلس این موضوع را از طریق کمیسیون انرژی پیگیری می کند تا به حالت پلکانی برگردد. وی با اشاره به این که در حالت فعلی پرمصرف ها یارانه بیشتری دریافت می کنند، تصریح کرد: در بخش گاز قرار بود افرادی که کم مصرف هستند، از یارانه بیشتری در این بخش بهره مند شوند و پرمصرف ها نیز یارانه کمتری دریافت کنند، اما با محاسبه روش فعلی این پرمصرف ها هستند که از یارانه بیشتر برخوردار می شوند. بهرام نیا تأکید کرد: اصلاح الگوی مصرف و انرژی یکی از اهداف ماست، اما با پیاده سازی این روش همه به مصرف بیشتر ترغیب می شوند که این جریان برخلاف سیاست های تعیین شده خواهد بود. وی گفت: ما نمی دانیم چرا شرکت گاز این موضوع را به شرکت های گاز استانی ابلاغ کرده، اما هرچه هست باید به حالت قبل برگردد. به این دلیل که اجرای چنین کاری پشتوانه علمی در کشور ندارد. از حق کم مصرف ها کوتاه نمی آییم غلامرضا شرفی، عضو کمیسیون انرژی مجلس دراین باره توضیح داد: مجلس در خصوص تغییر تعرفه قیمت گاز قطعاً ورود خواهد کرد و باید قیمت ها به صورت پلکانی برگردد تا حقی از کم مصرف ها ضایع نشود. وی افزود: در کمیسیون انرژی این موضوع موردبحث قرار خواهد گرفت و قطعاً از حق افرادی که کم مصرف هستند، کوتاه نمی آییم. اعتراض به شیوه قیمت گذاری در همین حال سید حمیدرضا قریشی، کارشناس انرژی گفت: درواقع یک عقب گردی بیش از گذشته اتفاق افتاده و این بار افزایش قیمت برای مشترکان پرمصرف صورت نگرفته و بیشتر مشترکان کم مصرف متضرر شدند. به بیان بهتر هزینه برای مشترکان پرمصرف، کاهش پیداکرده است. این کارشناس انرژی تأکید کرد: در مصرف پلکانی قیمت از 105 تا 430 تومان محاسبه می شد که دو دهک کم مصرف بیشترین مشترک شرکت گاز هستند. این نوع تغییر در قیمت گاز و ثابت کردن قیمت 150تومان به نوعی افزایش درآمد و اعطای یارانه پنهان به پرمصرف هاست. وی اضافه کرد: تابستان بهترین زمان برای مشخص شدن پرمصرف هاست و برخی افراد با گاز ارزان یارانه ای، استخر خود را گرم می کنند، اما هزینه آن را افراد کم مصرف باید بپردازند که این خلاف عدالت اجتماعی است. برگرداندن اضافه پرداخت مردم از سوی دیگر اسدالله قره خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، ضمن اشاره به این که حذف قیمت گذاری پلکانی و تک نرخی کردن قبوض گاز به ضرر مشترکان کم مصرف است، خاطرنشان کرد: این کار هیچ مصوبه ای در مجلس نداشته و کمیسیون انرژی در حال بررسی است که شرکت ملی گاز به چه دلیلی این کار را انجام داده است. این نماینده مجلس افزود: در روزهای گذشته مطرح شده بود که این تغییر قیمت گذاری بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی است. به همین دلیل در کمیسیون انرژی این مسئله را بررسی کردیم و مشخص شد که نه در بودجه سال 95 تصویب شده و نه در پیوست آن چنین چیزی بوده و دولت به عنوان یکی از مصوبات خودش این کار را انجام داده است. قره خانی با اشاره به این که از طرف کمیسیون انرژی، نسبت به این مسئله اعتراض کردیم، اظهار کرد: پس از قرائت بررسی برنامه ششم، حتماً این سؤال را مطرح خواهیم کرد که دلیل این کار چیست و با استناد به چه قانونی این کار را انجام داده اند؟ وی تأکید کرد: آنچه مسلم است این است که در قانون بودجه و از سوی مجلس چنین چیزی تصویب نشده است. این نماینده مجلس ضمن اشاره به این که مسئولان باید پاسخگوی این مسئله باشند، گفت: ما در مجلس و کمیسیون انرژی پیگیر این موضوع هستیم و درصورتی که به جواب مشخصی نرسیم، از طریق نهادهای نظارتی عمل خواهیم کرد. در همین رابطه مجید بوجار زاده سخنگوی شرکت ملی گاز ایران با حمایت از این قانون و اجرای آن گفته که این تصمیم ابلاغی از سوی هیئت دولت است و ما مجری آن هستیم. نامه رئیس کمیسیون انرژی مجلس به زنگنه رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در نامه ای به وزیر نفت خواستار بازگشت نحوه تعرفه گذاری بهای گاز مصرفی به حالت سابق و به صورت پلکانی برای همه ماه های سال شد. فریدون حسن وند خطاب به زنگنه نوشته است: همان گونه که مستحضرید در سال های اخیر تعرفه گاز خانگی و صنایع کوچک به صورت پلکانی محاسبه می شد که هم به عدالت نزدیک تر بوده و هم باعث تشویق مردم به صرفه جویی در مصرف گاز می شد، اما به تازگی به پیشنهاد وزارت نفت و بر اساس مصوبه مورخ سوم مهرماه 1395 هیئت محترم وزیران این تعرفه برای هشت ماه گرم سال به صورت ثابت برای هر مترمکعب 1500 ریال محاسبه می شود که این موضوع باعث افزایش شدید بهای گاز برای پله های اول و دوم مصرف و کاهش برای پله های چهارم به بالا شده است. با توجه به اعتراضات گسترده مردمی مستدعی است دستور فرمایید نحوه تعرفه گذاری بهای گاز مصرفی به حالت سابق و به صورت پلکانی برای همه ماه های سال محاسبه شود.