ریسک بلند مرتبه ها در پایتخت

چند سالی است با اوج گرفتن رقابت بر سر ساخت انواع بناهای بلند در پایتخت، حاشیه هایی آن ساخت این بناها را تحت تأثیر خود قرار داده است. چنانکه رئیس سازمان هواشناسی در گزارش اخیر خود در شورای عالی مدیریت شهرسازی گزارشی در مورد بلندمرتبه سازی و تأثیر منفی آن در تهویه هوا به موضوعات جالبی اشاره کرده بود ازجمله اینکه نه تنها بلندمرتبه سازی باعث اشکال در تهویه هوا می شود بلکه نوع و جنس ساختمان نیز در تهویه هوا تأثیر می گذارد، بنابراین در این شورا تصمیم گرفته شد به طور موقت بلندمرتبه سازی متوقف شود تا در موقعیت مناسب برای این موضوع تصمیم گیری صورت گیرد. به گزارش پیام ساختمان، در این راستا، پیروز حناچی دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری هم اخیراً نسبت به اشباع بلندمرتبه سازی ها در پایتخت هشدار داده است و حالا وزیر راه و شهرسازی در افتتاحیه سومین کنفرانس بناهای بلند که سه شنبه 21 دی ماه برگزار شد نسبت به ساخت این نوع بناها و نمایش اقتدار در ساخت وسازها ابراز نگرانی می کند. آخوندی با اشاره به هزینه های ناشی از بلندمرتبه سازی های بی ضابطه برای آینده شهر تهران تأکید کرد: مدیریت شهری و سرمایه گذاران ساختمانی این مجوز را ندارند که به بهای سلب آسایش، آرامش و رفاه شهروندان اقدام به صدور پروانه ساخت و بلندمرتبه سازی های بی ضابطه در نقاط مختلف شهر کنند. وزیر راه و شهرسازی بابیان اینکه شهرداری ها به عنوان دولت های محلی باید زمینه هایی برای کاهش هزینه های ناشی از این نوع ساخت وسازها فراهم کنند، اظهار داشت: این هزینه باید توسط خود سرمایه گذاران ساختمانی و سازندگان برج های بلندمرتبه پرداخته شود، درحالی که تمام هزینه های مربوط به این نوع ساخت وسازها در شکل مشکلات زیست محیطی، ترافیکی و... به شهروندان تحمیل می شود. او ادامه داد: شاید این کنفرانس بتواند مفهوم مدرن زندگی معاصر را که بناهای بلند، نماد آ ن است موردتوجه قرار دهد. به بناهای بلند می توان از منظر اقتصادی، سیاسی، معماری، جامعه شناسی، زیست شناسی، ترافیک و سایر علوم توجه کرد. آخوندی با ارائه یک مثال افزود: فرض کنید ساختمانی معمولی دارید و می خواهید آب پشت بام آن را جمع آوری و دفع کنید، ساده ترین روش آن است که ناودانی بزرگ بگذارید و آب را به داخل کوچه بریزید که این روش ارزان ترین روش برای دفع آب های سطحی است. البته این روش برای مردم و عابران منشأ هزینه است. اما اگر قرار باشد این آب از طریق سیستم جمع آوری آب های سطحی جمع آوری و دفع شود نیازمند کانال کشی است تا دفع آب به صورت سیستماتیک انجام شود. طبیعی است روش اول ساده تر و کم هزینه تر است اما به قیمت تحمیل هزینه به مردم، عابران و شهرداری. به این وضعیت می گویند برون ریز هزینه شخصی به جمع. او تأکید کرد: ساخت یک ساختمان بلند و بی ضابطه تمام آسایش و زندگی همسایگان را به خطر خواهد انداخت، بدین معنا یک سوداگر در ساختمان بلند در محله ای که ارتفاع ساختمان ها مشخص است برای اینکه به سود بیشتری برسد از تمام حقوق مردم از خدمات شهری، معابر، ترافیک، آموزش، بهداشت، فضای سبز گرفته تا آفتاب و بهره وری از منابع زیستی با کمک کدخدا که شهرداری است می زند تا به منافع بیشتری برسد. درواقع هزینه های خود را به شهر تحمیل می کند. این همان برون ریز هزینه های یک نفر به دیگران است. وی با تأکید بر اینکه بلندمرتبه سازی از مجرای خریدوفروش شهر از منظر اقتصاد سیاسی هزینه کردن از جیب ملت است، گفت: وظیفه دولت ها درونی کردن هزینه های برون ریز ساخت بناهای بلند است، بدین معنا که باید صاحب خانه را موظف کرد تا ناودان به معبر عمومی نگذارد و هزینه ی خود را بار به ملت نکند و با روش های سیستماتیک آب پشت بام خود را جمع آوری و دفع کند. هر فردی باید تمام هزینه های متعلق به خود را خودش متحمل شود و یا باز به عبارت دیگر، هزینه ها باید درونی شوند. رتبه جهانی ایران در بلندمرتبه سازی همچنین رئیس شورای سیاست گذاری سومین کنفرانس بناهای بلند، بابیان اینکه موضوع بلندمرتبه سازی را می توان از منظرهای مختلف شامل مباحث مربوط به شهر سبز، معماری سبز، اکوسیستم و... موردتوجه قرارداد، گفت: هم اکنون به لحاظ بلندمرتبه سازی رتبه 11 را در دنیاداریم؛ این در حالی است که تاکنون هیچ مطالعه و بررسی کافی برای پاسخ به این سؤال که آیا به درستی در این جایگاه قرارگرفته ایم یا خیر، انجام نشده است. سید محمد بهشتی افزود: باید بررسی های دقیقی دراین باره صورت بگیرد و به این پرسش پاسخ داده شود که آیا این بلندمرتبه سازی ها در جای خود واقع شده اند و یا در مکان های نادرست و به صورت بی ضابطه مشکلات مختلفی را برای کلان شهرها و شهروندان ساکن در آن ایجاد کرده اند. در ادامه این کنفرانس، همچنین کارشناس شهرسازی دفتر هبیتات در تهران-برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد-کارنامه رشد جمعیت شهرنشین دنیا طی چهار دهه اخیر را تشریح کرد. سارا حبیبی گفت: در سال 1976 مصادف با برگزاری اولین کنفرانس اسکان بشر در ونکوور کانادا، نسبت جمعیت شهرنشین جهان به کل جمعیت دنیا 38 درصد بود؛ این میزان در سال 1996 هم زمان با برگزاری اجلاس دوم اسکان بشر در استانبول ترکیه 45 درصد و در سال 2016، مصادف با برگزاری سومین اجلاس اسکان بشر در کیتو اکوادور 54 درصد اعلام شد.