معماری انتزاعی

صارمی پس از بازگشت به ایران، در دفتر معماری سردار افخمی مشغول به کار شد و در سال 1359 دفتر شخصی خود، مهندسین مشاور تجیر را تأسیس کرد. او علاوه بر تدریس در دانشگاه تهران، مقالاتی نیز در مجلات معماری معتبر دنیا منتشر کرده است. دکتر صارمی یکی از معماران صاحب نام و خوش ذوق که به دنبال خلق آثاری بود که بیانگر معماری ایران باشد، او بعد از انقلاب فرهنگی و در زمان جنگ، زمانی که هیچ خبری در معماری نبود به معماری فکر می کرد و بیشتر آثار وی با ترکیبی از آجر و سیمان سفید ساخته شد.

او کارهای باارزشی را تحت تأثیر استادش لویی کان و با نگاهی به معماری بومی ایران انجام داده است که آثاری ماندگار در معماری معاصر ایران هستند. ازجمله آثار او می توان به خانه افشار، خانه جلفای اصفهان که با همکاری تقی رادمرد انجام داده و ساختمان سفارت ایران در آلبانی اشاره کرد.

از آثار وی همچنین می توان به طرح آمفی تئاتر انستیتو پاستور تهران، تجیر 1367 ، تجیر 1379 ، طرح ساختمان تجاری و اداری برج بلور، تبریز، تجیر 1380 ، طرح مجموعه تجاری و فرهنگی و شورای شهر مشهد، تجیر 1383 ، طرح مجموعه نمایشگاهی و اداری، کیش، تجیر 1384 اشاره کرد.

گرایش او در معماری به پست مدرن نزدیک تر بود و در آثار او می توان ارجاعاتی به نمونه های تاریخی در فرم فضا و مصالح مشاهده کرد. باوجوداین از معماری پوسته ای آن طور که در آثار معماران پست مدرن مرسوم بود فاصله می گیرد و مفاهیم فضایی در درون و بیرون کارهای او مشهود است. او بعدها سعی می کند از این جریان فاصله گرفته و خود را معمار مدرن می خواند. درنهایت صارمی معماری است که نام او در تاریخ معماری معاصر ایران ثبت شده و تأثیر خود را داشته است.

صارمی هم سو با طراحی پروژه های معماری از سال 1354 خورشیدی، پژوهشی مستمر در مورد معماری سنّتی ایران انجام داد. که نتیجه این پژوهش را در قالب کتاب ارزش های پایدار در معماری ایران، سال 1376 به چاپ رساند. صارمی در سحرگاه 2 بهمن 1395 درگذشت.

ساختمان سفارت ایران در آلبانی در نزدیکی میدان اسکندربیگ، در تیرانا پایتخت آلبانی قطعه زمینی به مساحت 850 مترمربع به جمهوری اسلامی ایران تعلق دارد. این قطعه زمین که در میانه رزیدانس سوئیس و رزیدانس انگلستان واقع شده است، در حال حاضر محل قرارگیری ساختمانی با زیربنای 1200 مترمربع به نام سفارتخانه و سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران است. این ساختمان که توسط دکتر علی اکبر صارمی و مهندس جواد بنکدار طراحی شده، بنایی شایان توجه و درخور تحلیل است

گرچه تاکنون همچون بسیاری از آثار شایسته معماری معاصر ایرانی، مورد ارزیابی و تحلیل جدی قرار نگرفته است. ساده ترین تلقی از معماری سفارتخانه ایران در تیرانا انتزاع آن به دو عنصر مکعب و صفحه بتنی است. یک مکعب که در درون آن حجم هایی پر و خالی قرار دارند و صفحه ای بتنی که در جهتی متفاوت با محورهای اصلی مکعب (اضلاع و قطرها) با آن تلاقی می کند. با تلاقی این دو عنصر و پر و خالی های درون مکعب، کلیت معماری سفارتخانه شکل می گیرد.

ورودی اصلی ساختمان را ایوانی بزرگ تشکیل می دهد که در ابتدای آن چند پله قرار دارد. این ترکیب ایوان و پله ها تأکیدی بر ویژگی تشریفاتی بودن این ساختمان دارد، علاوه بر آن امکان جریان باد و نسیم تابستانی را در آب وهوای مدیترانه ای تیرانا فراهم می کند. کناره های این ایوان باز است و باعث ایجاد جریان کوران می شود. کل بنا بر صفحه ای بلند قرارگرفته که با پله های عریض به ایوان منتهی می شود. سقف نهایی مجموعه نیز به صورت صفحه ای است که نورگیرهایی با فرم های خاص آن را قطع می کند، این سقف توسط ستون هایی به کف متصل می شود. کل ساختمان سفارتخانه، همچون یک کوشک در وسط زمین طراحی شده که از چهار طرف نورگیری داشته باشد.