تراکم فروشی و فروش نفت خام؛ دو روی یک سکه

گروه ساخت وساز: بعدازاینکه از طرح تفصیلی تهران رونمایی شد، بسیاری از صاحب نظران امیدوار بودند که معماری و شهرسازی تهران پس از مدت ها قانون مدار شود. هرچند برخی تراکم های تعیین شده برای مناطق به بهانه قد کوتاه تهران نشانگر ادامه حاکمیت نگاه درآمدی به شهر بود، بااین وجود ضرب المثل وجود قانون بد بهتر از بی قانونی است ، شهروندان و کارشناسان مدیریت شهری را متقاعد می کرد که آینده تهران قطعاً رو به بهبود خواهد بود. پس از گذشت چند سال از اجرای طرح تفصیلی و تغییرات بسیار زیاد در کاربری برخی زمین ها برخلاف مفاد طرح به بهانه انعطاف طرح تفصیلی، بازهم شاهدیم که در بر همان پاشنه قبل از اجرای طرح می چرخد و میزان درآمدزایی تعیین کننده ساخت وسازهای شهری است. نگرشی که سبب شده تا شاهد تغییر کارهای عجیب وغریب، تراکم های غیرمنطقی و درنهایت نابودی بسیاری از باغ ها و به جای آن درختکاری در اطراف تهران باشیم. در فاصله یک ماه تا پایان سال 95، پیام ساختمان در ادامه تهیه سلسله گزارش هایی از مراجعات مردم به شهرداری، سراغ یکی دیگر از مناطق 22 گانه تهران رفته و از شهروندان در مورد عملکرد شهرداری در سال 95 و بایدها نبایدهای سال آینده پرسیده است. عملکرد قابل قبول در بخش پسماند نخستین ارباب رجوعی که با خبرنگار ما گفتگو کرد، بسازبفروش بود. وی اعتقاد داشت که نباید شهروندان برحسب اینکه یک بار انجام کارشان در شهرداری با تأخیر مواجه شده، سایر زحمات را نادیده بگیرند. معتقدم باید عملکرد شهرداری را در قیاس با کارنامه سایر نهاد های دست اندرکار کشور سنجید. به هرحال کشور ما ازنظر اقتصادی و سیاسی دوران سختی را سپری می کند و با توجه به وسعت و جمعیت تهران، شهرداری عملکرد قابل قبولی داشته است که این عملکرد به ویژه در بخش مدیریت زباله های شهری قابل تقدیر است. از این شهروند در رابطه با عملکرد شهرداری در ساخت وسازها پرسیدم که پاسخ داد: منکر برخی کج روی ها در اجرای طرح تفصیلی نیستم اما یادمان باشد همین که شهرداری به اختیار خودش برای تهران طرحی را به عنوان مبنا تصویب کرده که قابل بازرسی و نظارت خواهد بود، جای خرسندی است. تصور کنید اگر چنین طرحی وجود نداشت، چه کسی می توانست بگوید شهرداری در فلان پهنه یا ملک قانون را رعایت نکرده یا تخلف کرده است؟! شهرداری همان است که بود ارباب رجوع دیگر در پاسخ به سؤال ما در مورد عملکرد شهرداری در سال 95 به پیام ساختمان گفت: شهرداری در سال 95 هیچ تفاوتی با سال های قبل از آن نداشته است. از شما سؤال می پرسم. تاکنون شهرداری را سراغ دارید که اعلام کند هرگونه تراکم فروشی و یا تغییر کاربری که منافات با آینده شهر ها دارد، ممنوع است؟! قطعاً جواب خیر است. چون بقای شهرداری ها با این موضوع گره خورده است. شهرداری ها در بخش ساخت وسازهای شهرداری درآمد کسب می کنند تا در بخش عمران هزینه کنند. تنها اتفاقی که افتاده کلید نزدن پروژه های غیرضروری به دلیل نداشتن بودجه است. شهرداری در سال آینده باید چه رویکردی را در پیش بگیرد؟ وی در پاسخ به این سؤال اظهار داشت: به نظرم شهرداری تهران در سال 96 در مقوله ترافیک می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد، چراکه در هر منطقه یک شهرداری و چندین ناحیه وجود دارند. به هرحال بخش زیادی از جرائم ناشی از تخلفات به حساب شهرداری واریز می شود. البته در این راه لازم است، اختیارات شهرداری بیشتر شود. شهرداری نفت ندارد علیرضا، ارباب رجوعی بود که می گفت برای گرفتن پروانه ساخت وساز به شهرداری مراجعه کرده است. سال آینده قطعاً پروانه ساخت گران تر می شود و تقریباً همه سازندگان به این موضوع واقف هستند. وی در مورد شهرداری 95 گفت: شهرداری کلان شهرها در تمام کشور به دلیل رکود ساخت وساز تمرکز را بر بلندمرتبه سازی گذاشته اند و سعی دارند از این راه درآمدزایی کنند. اتفاقاً شرایط را هم برای سازندگان در این زمینه تسهیل می کنند؛ ضمن اینکه نباید از عملکرد بسیار مثبت شهرداری در بخش عمرانی گذشت. کافی است شهرداری را با دولتی که نفت می فروشد مقایسه کنید. شهرداری نفت ندارد و مجبور است گاهی دست به اقداماتی بزند که در بلندمدت مشکل ساز باشد. هم نفت خام فروشی کار اشتباهی است و هم تراکم فروشی. شما جای شهرداری بودید، چه کار می کردید؟! شهرام، ارباب رجوع دیگر شهرداری معتقد است نباید عملکرد شهرداری را جدا از سایر نهاد های مسئول دید. شهردار محترم تهران بهتر از هرکسی می داند که تراکم فروشی، تغییر کاربری، بلندمرتبه سازی بی ضابطه چقدر به شهر آسیب وارد می کند اما واقعیت این است که شهر تهران با هزار و یک مشکل و از طرفی نهاد عریض و طویل شهرداری باآن همه نیروی انسانی باید اداره شود. کافی است در همین ایام عید شهرداری حقوق کارکنان را پرداخت نکند. آن وقت همین کسانی که از تراکم فروشی انتقاد می کنند، شهرداری را محکوم می کنند. دفع پسماند ها، خطوط مترو و ... هم در این دسته قرار می گیرند. شما جای شهرداری بودید، چه کار می کردید؟ بنابراین دولت و نهاد های مسئول باید به شهرداری ها کمک کنند. شهرداری باید در قبال کیفیت مسئول باشد آخرین ارباب رجوعی که پاسخگوی خبرنگار ما بود، در مورد عملکرد شهرداری در سال 95 و بایدها و نباید ها در سال آینده اظهار داشت: متأسفانه شهرداری تهران ساختمان ها را جزئی از محیط شهر نمی داند و در برنامه هایی که برای ارتقای کیفیت زندگی در تهران دارد، ساختمان ها را به مردم سپرده است و این در حالی است که ساختمان سازی در کشور ما خارج از قاعده و قانون صورت می گیرد؛ همچنان که هرکسی به خود اجازه ساخت وساز می دهد. علت اصلی این بی تفاوتی هم عدم کسب درآمد از کیفیت ساخت وسازهاست، درصورتی که شهرداری می تواند علاوه بر کسب درآمد از تخلفات مالکان در متراژ ساختمان، تغییر کاربری ها، ساخت وساز خلاف نقشه و ...، از نظارت بر کیفیت ساخت هم درآمد زایی کند. همین حالا ساختمان های بسیاری نظیر پلاسکو هستند که در صورت بروز مشکل باید شهرداری برای مهار بحران آن ها هزینه کند. پس اگر در قبال آتش سوزی و ریزش آن ها مسئولیت دارد، باید در قبال نحوه ساخت هم مسئولیت داشته باشد و البته کسب درآمد کند.