وضعیت بازار مسکن در سال 96

رکود صنعت ساختمان که از سال 92 آغاز شد، کماکان ادامه دارد. شرکت های تولیدی و خدماتی بسیاری درنتیجه این رکود دچار ورشکستگی شدند که نتیجه آن بیکاری بسیاری از نیرو های شاغل بود؛ بنابراین صنعتی که در دوران مختلف بار اشتغال کشور را بر دوش می کشید، بیکاران زیادی را تحویل اقتصاد کشور داد. در چنین شرایطی سازندگان خانه های آماده روی دستشان مانده و از طرفی مردم توانایی خرید خانه ندارند. متأسفانه دولت یازدهم هم برنامه مشخصی برای خروج مسکن از رکود ندارد و تنها اقدام قابل ذکر صندوق پس انداز مسکن یکم می باشد که آن هم به دلیل مسائلی مانند سود بالای تسهیلات، سپرده گذاری 40 میلیون تومانی و محدود بودن تعداد وام ها نمی تواند تغییر چشم گیری در بازار به وجود بیاورد. سال 95 با تمام مشکلاتی که برای ساختمانی ها داشت رو به پایان است و آن ها امیدوارند در سال 96، صنعت ساختمان روی خوش رونق را ببیند. چقدر این آرزو محقق خواهد شد؟! در این رابطه پیام ساختمان سراغ چند تن از کارشناسان رفته و نظرات آن ها را جویا شده است. رکود برقرار است بهروز سرابندی، رئیس مرکز توسعه صنعتی ساختمان و استاد دانشگاه به پیام ساختمان گفت: اگر اتفاق غیرمترقبه ای نیفتد، رکود فعلی در سال آینده برقرار خواهد بود و افق روشنی را نمی توان پیش بینی کرد. وی در مورد اینکه لیزینگ مسکن چه کمکی می تواند به بهبود اوضاع کند، اظهار داشت: این طرح در هر دوره ای که مطرح شد عواقب مثبتی از خود به جا نگذاشت این بار هم تصور نمی رود برای خروج مسکن از رکود اثرگذار باشد. این مدرس دانشگاه ادامه داد: سیکل رونق و رکود در دوران گذشته از یک تناسب قابل درک برخوردار بوده است. بدین معنی که با ساخت وساز و رونق بازار مسکن، افزایش عرضه به وجود می آمد و متعاقباً با تمام شدن موجودی بازار رکود پدیدار می شد اما این بار عوامل بسیاری تأثیرگذار بوده و تا برطرف نشدن این عوامل در اقتصاد کلان رکود مسکن و ساختمان سازی پابرجا بوده و این بحران هرلحظه بیشتر می گردد. عرضه املاک تجاری در بازار اجاره سرابندی در مورد وضعیت املاک تجاری در سال 96 عنوان کرد: همان طور که پیش بینی می شد بعد از رکود مسکن، رکود و عدم معامله و نزول قیمت ها شامل املاک تجاری نیز شده است. در سه سال گذشته گسترش بی منطق ساخت وساز در این بخش باعث شده تا این املاک هم در تنگنا قرار بگیرند و وضعیت متفاوتی نسبت به مسکونی ها ندارند. نهایتاً اینکه در حال حاضر بسیاری از مالکان به اجاره این املاک روی آورده اند. رئیس مرکز توسعه صنعتی ساختمان اضافه کرد: متأسفانه به دلیل اینکه بانک ها در رقابت با یکدیگر هرروز بهره را افزایش داده و به اشکال مختلف ازجمله تأسیس صندوق های بانکی نسبت به پرداخت بهره های بالا حتی تا 23 درصد اقدام می نمایند. مردم سرمایه های خود را به جای آنکه در ساخت وساز و یا بورس به کار بگیرند، در این گونه صندوق ها پنهان کرده و درنتیجه ساخت وساز از رونق افتاده است. مسکونی ها به رونق نزدیک ترند علی عندلیبی، عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه سازان کشور نیز به پیام ساختمان گفت: نشانه هایی از رونق در بازار مشاهده می شود و مراجعات برای خرید املاک بیشتر از چند ماه گذشته است. بانک ها هم پرداخت وام ها را آرام آرام آغاز کرده اند که علیرغم سود بالا می تواند تأثیراتی را به وجود بیاورد. وی بابیان این مطلب که املاک تجاری به رونق تجارت مرتبط است، افزود: درصورتی که اقتصاد کشور رونق را تجربه کند، قطعاً خریدوفروش املاک تجاری هم افزایش می یابد اما در وضعیت کنونی به دلیل ساخت وساز بالای املاک تجاری به نظر می رسد، چشم انداز مسکونی ها به رونق نزدیک تر باشد. کاهش اجاره درگرو رونق خرید عندلیبی در مورد وضعیت اجاره بها در سال 96 گفت: در طول سه سال گذشته صدور پروانه ساختمانی 50 درصد کاهش داشته است و این یعنی کاهش 50 درصدی ساخت. با توجه به اینکه نیاز متقاضی در بازار خرید برآورده نشده است، تقاضا به سمت اجاره خواهد رفت. بنابراین اگر خریدوفروش در سال 96 رونق پیدا نکند، میزان تورم اجاره بها بیشتر از امسال می شود. نگاهی به وضعیت املاک در 15 سال اخیر هم این مدعا را ثابت می کند که هرگاه خریدوفروش رونق داشته اجاره بها افزایش چشمگیری نداشته است. دبیر انجمن انبوه سازان استان همدان ادامه داد: اگرچه املاک افزایش قیمت چنددرصدی را تجربه کرده اند اما هزینه ساخت وساز ازجمله صدور پروانه و انشعابات به شدت افزایش یافته است. بنابراین کسانی که درگذشته ساختمانشان را کامل کرده اند، می توانند به این چند درصد افزایش قیمت امیدوار باشند، اما سازندگانی که اخیراً شروع به ساخت وساز کرده اند، این چند درصد رشد به دلیل افزایش هزینه های پروانه و خدمات می تواند راهگشا باشد. تا انتخابات خبری نیست احمدرضا سرحدی، کارشناس مسکن نیز به پیام ساختمان گفت: سال 96 به دلیل برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و همچنین مشخص شدن تأثیر سیاست های ترامپ بر اقتصاد بین المللی سالی پر از بیم و امید است و باید منتظر بمانیم. به استثنای پایان سال که تحرکات اندکی هرساله در بخش مسکن به دلیل ترس از گرانی و تغییر قوانین به وجود می آید، به طورکلی تا انتخابات ریاست جمهوری اتفاق خاصی نمی افتد. تفاوت رکود اخیر با رکود های گذشته وی افزود: رکود دوره اخیر با دوره های گذشته تفاوت ماهوی دارد. رکود دوره های گذشته به دلیل به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا به وجود می آمد اما در دوره اخیر عامل رکود صرفاً در درون خود صنعت ساختمان نیست بلکه رکود فرابخشی است و تا اقتصاد تغییر نکند، تغییر در صنعت ساختمان ایجاد نخواهد شد. سرحدی در مورد املاک تجاری هم گفت: با حجم ساخت وسازهای تجاری شاهد مازاد عرضه هستیم و مشکل می توان گفت بازار این املاک در آینده نزدیک رونق پیدا کند. متأسفانه علاوه بر نیاز امروز کشور، نیاز سال های آینده هم باوجود فقدان خریدار تأمین شده است. اجاره جهشی نخواهد داشت این کارشناس مسکن در مورد اجاره بها هم گفت: به دلیل اینکه همواره تقاضا ها در زمان رکود خریدوفروش به این سمت خواهد رفت و از طرفی صاحبان املاک مجبورند املاکشان را در این بخش هم عرضه کنند؛ بنابراین نرخ اجاره در سال آینده چندان افزایش نمی یابد و کاهشی هم تجربه نمی کند. سرحدی در پایان گفت: در حال حاضر بیشترین هجوم سرمایه ها علاوه بر ارز به سمت ارزاق عمومی رفته است چون با توجه به نزدیک بودن عید، تورم بیشتری را تجربه خواهد کرد.