مهندسان و آنچه باید باشند

تعداد نیروی انسانی مهندس و توسعه مهندسی در ایران همواره روبه رشد بوده است. سازمان های نظام مهندسی هم در این راستا تأسیس شدند تا شرایطی فراهم کنند که مهندسان امکان بالندگی بیشتری پیدا کنند. طبیعتاً جامعه نیز در مقابل، انتظاراتی دارد، تا جایی که ارائه مناسب خدمات نظام مهندسی در ساخت وسازها را مهم ترین رسالت این تشکل صنفی، حرفه ای دانسته و پیش از آنکه از حق وحقوق اعضای خود دفاع کنند، دفاع از صنعت ساختمان را ضرورت می دانند. در این میان، فعال کردن تمام ظرفیت های قانونی این سازمان و حضور فعال مهندسان در بزرگ ترین تشکل صنفی یکی از برجسته ترین مطالبات این جامعه است تا استفاده از تمامی ظرفیت این صنف و پتانسیل اعضا به پیشبرد سازمان و جامعه کمک کند. دو وظیفه مهم جامعه مهندسی یک عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، در این زمینه بابیان اینکه ما به عنوان اعضای سازمان نظام مهندسی دو وظیفه و مسئولیت حرفه ای و صنفی داریم، به خبرنگار پیام ساختمان گفت: طبیعتاً یکسری انتظارات و اختیارات هم متقابل این مسئولیت هایی که برعهده گرفته ایم وجود دارد. مهدی روانشاد نیا با اشاره به اینکه هم اکنون وضعیت امروز ساخت وسازها به هیچ عنوان قابل مقایسه با قانون تدوین شده در 20 سال گذشته نیست، گفت: از زمان تأسیس سازمان نظام مهندسی تاکنون حدود یک ونیم میلیارد مترمربع ساختمان در کل کشور تحت نظارت مهندسان ساخته شده و کیفیت ساخت وسازها نسبت به گذشته ارتقا یافته است. وی افزود: از میان چهار گروه طراح، ناظر، سازنده ذیصلاح و بهره بردار(تعمیر و نگهداری) در حوزه های مهندسی، گروه مهندسان طراح و ناظر باوجود تمام مشکلات، به لحاظ جایگاه قانونی طی این دو دهه تثبیت شده اند، اما متأسفانه جایگاه مهندسان مجری ذیصلاح و مهندسان تعمیر و نگهداری، بعد از 20 سال هنوز تثبیت نشده است. روانشاد نیا اظهار امیدواری کرد که در دهه سوم اجرای قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، جایگاه دو گروه مجری ذیصلاح و مهندسان تعمیر و نگهداری که متضمن سلامت و ایمنی بناست و تاکنون مغفول مانده نیز تثبیت شود. این عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران یکی دیگر از دغدغه های این صنف را تعداد مهندسان فارغ التحصیل دانشگاه های کشور عنوان کرد و گفت: امروز در رده بندی سالانه تعداد فارغ التحصیلان رشته مهندسی دنیا، ایران بعد از کشورهای چین، هند و روسیه در رتبه چهارم قرار دارد، حال آنکه این تعداد مهندس با ظرفیت اشتغال کشور هیچ همخوانی ندارد، علاوه بر آن، ما با یک رکود بی سابقه در صنعت ساختمان، کاهش اجرای طرح ها و پروژه های عمرانی و ساخت وسازهای شهری توسط بخش خصوصی روبه رو هستیم. راهکارهایی برای حضور حداکثری مهندسان وی با اشاره به راهکارهای جدید حل این مسائل، اظهار داشت: امروز لزوم بازنگری در حوزه مکانیزم های تأمین مالی و سرمایه گذاری یک ضرورت است، کشور با ظرفیت بالایی، نیازمند توسعه و زیرساخت های اجرایی است و نیروی متخصص آن نیز وجود دارد، حلقه وصل این دو، تأمین سرمایه لازم در جهت اجرای طرح های زیرساختی و ساختمانی است و تا این اتفاق نیفتد ما بهره وری لازم را در صنعت ساختمان نخواهیم داشت. روانشاد نیا افزود: منابع تأمین مالی نیز می تواند از مسیر بخش های خصوصی، دولتی، مشارکت های دولتی - خصوصی و سرمایه گذاری خارجی تقویت شود. وی همچنین گفت: توان دولت در بحث تقویت صادرات و درآمدهای ناشی از آن محدود است، اما توان بخش خصوصی کم نیست و باید مکانیزم هایی پیش بینی شود تا زمینه های ورود بخش خصوصی به این عرصه فراهم شود، همچنین باید بسترها را برای ورود سرمایه های خارجی نیز فراهم کرد. عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران همچنین با تأکید بر لزوم توسعه و تقویت صادرات خدمات مهندسی و امکان جذب هر چه بیشتری نیروهای ماهر به سایر کشورها، گفت: باید فضایی فراهم کنیم تا مهندسان ماهر بتوانند در سایر کشورها خدمات فنی و مهندسی ارائه دهند. روانشاد نیا تصریح کرد: طبق برآوردها تا 20 سال آینده حدود 57 هزار میلیارد دلار ظرفیت زیرساختی در دنیا وجود دارد، این رقم نیازمند سرمایه و منابع مالی، ماشین آلات و نیروی انسانی متخصص است که خوشبختانه کشور ما درزمینهٔ نیروهای فنی و تخصصی کمبودی ندارد و یک نقطه قوت برای فعالیت بین المللی مهندسان محسوب می شود. مهندسان چقدر دغدغه صنفی دارند؟ وی معتقد است: امروز حوزه صنف مهندسی، نیازمند اقدامات جدی است، صنف ما باید دغدغه ارتقاء ساخت وسازهای فعلی را داشته و در حوزه تدوین، پیاده سازی و ترویج مسائل اصولی ساخت وساز حرفه ای به خوبی نقش آفرینی کند. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه بسیاری از سرمایه گذاران و ذی نفعان با مزایای خدمات فنی و مهندسی آشنا نیستند، ادامه داد: متأسفانه از خدمات مهندسان سازنده ذیصلاح و مهندسان خدمات تعمیر و نگهداری در ساخت وسازها استفاده بسیار ناچیزی می شود حال آنکه، تحقق این امر نه تنها بخش زیادی از اشتغال مهندسان را پوشش می دهد بلکه منجر به افزایش کیفیت ساخت وساز می شود. عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران همچنین با تأکید بر تشخیص صلاحیت اشخاص حقوقی، گفت: ما در مباحثی همچون ترویج مقررات ملی، کارآموزی فارغ التحصیلان مشکلات جدی داریم و در این زمینه باید بازنگری هایی صورت بگیرد، چراکه مبنای آموزش ها مهارت آموزی نیست. او در پایان بابیان اینکه مشارکت عمومی درزمینهٔ فعالیت های صنفی، هرچند بهتر از سایر اصناف است اما در حد مطلوب نیست، اظهار داشت: تأکید بر ماده 29 قانون نظام مهندسی تحت عنوان آئین نامه نظام صنفی کارهای ساختمانی که بیش از هرروز دیگری احساس می شود تا در این راستا ارتباط سازمانی و مدون اصناف ساختمانی تقویت شود.