ساخت وساز نمی صرفد

ساخت وساز رکود بسیار عمیقی را تجربه می کند؛ ازیک طرف مردم قدرت خرید ندارند و از طرفی دولت منهای ارائه وام های 80 میلیون تومانی آن هم در مقیاس کوچک، برنامه مشخصی برای خروج مسکن از رکود ارائه نمی دهد؛ طرح هایی مانند مسکن اجتماعی هم که از طرف دولت به عنوان جایگزین مسکن مهر از همان ابتدای شروع به کار معرفی شد، کماکان وارد فاز اجرایی نشده اند و در این گیرودار سازنده هم که نمی تواند واحد های آماده اش را به فروش برساند، توان مالی اجرای پروژه های جدید را ندارد و به تبع آن تولیدکنندگان مصالح ساختمانی هم فعالیتشان را به حداقل رسانده اند. البته علاوه بر دولت یازدهم، تمامی دولت های گذشته در به وجود آمدن این رکود هم سهیم هستند چراکه بر اساس آمار هایی که ارائه می شود. در فاصله سال های 70 تا 90 قیمت مسکن بیش از 90 برابر شد و این مسئله سبب شد تا امروز مسکن از قدرت خرید مردم فاصله بگیرد؛ به گونه ای که حتی ارزان شدن آن نسبت به چهار سال گذشته هم مردم را ترغیب به خرید نمی کند. در این میان همان طور که در شماره گذشته نشریه هم نوشتیم، نباید از نقش شهرداری ها به ویژه در کلان شهرها در تعمیق رکود به سادگی گذشت؛ شهرداری هایی که بدون توجه به وضعیت بازار مسکن به طرز سرسام آوری هزینه های صدور پروانه را افزایش داده اند. به هرحال سال 95 با تمام تلخی هایی که برای صنعت ساختمان داشت، رو به اتمام است و حال باید پرسید که آیا سال آینده می تواند آغازی بر پایان رکود باشد یا خیر؟! در این رابطه سراغ چند نفر از سازندگان می رویم و نظرات آن ها را در این خصوص جویا می شویم. رونق در سال 97 می آید حوالی میدان شوش ساختمانی 5 طبقه در حال ساخت است. سازنده ساختمان با روی باز ما را می پذیرد. وی درباره آینده مسکن می گوید: اگرچه در سال96 وام های صندوق پس انداز مسکن یکم به بازار می آیند و قطعاً درحرکت بازار مؤثر خواهند بود اما معتقدم سال آینده هم رکود صنعت ساختمان رفع نخواهد شد اما رونق در سال 97 خواهد آمد بازار مسکن کشش افزایش قیمت ندارد وی بابیان اینکه همچون تمام دوره های گذشته پیروزی رئیس جمهوری دولت حاکم در انتخابات 4 سال دوم محتمل به نظر می رسد، می افزاید: دولت در چهارساله دوم همچون چند ماه اخیر و پس از برجام دنبال مهار تورم به هر قیمتی نیست و بیشتر سراغ رونق خواهد رفت. ازآنجایی که صنعت ساختمان نزدیک ترین مسیر به رونق اقتصاد است، دولت رونق را از این بخش آغاز خواهد کرد. مسکن ارزان شده است این سازنده معتقد است: علیرغم رونق مسکن در سال 97، با توجه به فقدان کشش بازار، افزایش قیمت ها اتفاق نمی افتد، اما تعداد معاملات افزایش خواهد یافت. اینکه آمار هایی از طرف مرکز آمار و بانک مرکزی در خصوص افزایش قیمت ها ارائه می شود هم چندان واقعی به نظر نمی رسد چراکه زمانی می توان گفت افزایش قیمت ها اتفاق افتاده که فراتر از نرخ تورم باشد. به عبارتی در شرایطی که تورم حداقل 12 درصد است، افزایش چنددرصدی قیمت ها به معنای گرانی نیست بلکه گویای ارزان شدن مسکن است. ساخت مسکن سود ندارد چند خیابان آن طرف تر سراغ سازنده دیگری می رویم که معتقد است مسکن هیچ گاه به مانند گذشته رونق نمی گیرد چراکه اولاً هم اکنون در بخش مسکن مصرفی تعداد واحد های مسکونی از تعداد خانوار ها اندکی بیشتر است و دوم اینکه بخش سوداگری هم که اغلب معاملات همواره در این بخش اتفاق افتاده ، به دلیل سود اندک، جذابیتی برای سازندگان ندارد. امروز ساخت مسکن کمتر از 10 درصد بیشتر از سپرده گذاری در بانک ها سودآور است و با توجه به هفت خوان ساخت وساز، کسی خودش را درگیر این سختی ها نمی کند. هزینه های ساخت باید کاهش پیدا کند وی ادامه می دهد: تنها راه رونق بازار مسکن، ارائه تسهیلات با بهره کم و زمان بازپرداخت طولانی مدت است. ضمن اینکه باید برای احداث مسکن های جدید در آینده سیاست ها حول کاهش هزینه های ساخت متمرکز شود. متأسفانه روزبه روز هزینه های ساخت مانند صدور پروانه، سند گرفتن، مالیات ها و ... افزایش می یابد. پس اندازهای چندساله وارد مسکن می شوند احمدرضا، سازنده دیگری است که می گوید در تمام دوران 30 ساله ای که ساختمان ساخته چنین رکودی را تجربه نکرده است. وی می گوید: با توجه به اینکه چند سالی است مردم به دلیل بی پولی برای خرید اقدام نکرده اند، می توان امیدوار بود که با توجه به راکد ماندن قیمت ها، پس انداز چندساله آن ها وارد مسکن شود. او بابیان اینکه رونق واحد های کوچک متراژ تا اواسط سال آینده یا نهایتاً اوایل سال 97 اتفاق می افتد، می افزاید: معتقدم اقتصاد تا حدود زیادی از بلاتکلیفی ناشی از اجرایی شدن برجام خارج شده و بعد از انتخابات تقریباً آینده بخش های مختلف اقتصادی روشن خواهد شد. این وضعیت به بازار مسکن کمک می کند. روحانی چاره ای جز ارائه برنامه مسکنی ندارد این سازنده هم مانند سازنده نخست مورد گزارش ما پیروزی رئیس جمهوری کنونی را در انتخابات بر اساس روال دوره های گذشته محتمل می داند و معتقد است: قطعاً حجه الاسلام و المسلمین روحانی در مناظره های انتخابات به واسطه عملکرد نه چندان مطلوب در بخش مسکن مورد سؤال واقع خواهد شد و چاره ای جز ارائه برنامه هایی برای رونق مسکن نخواهد داشت. سرازیر شدن پول دولت به مسکن وی ادامه می دهد: موضوع مهم تر در مورد آینده مسکن این است که مسکن مهر که بخش زیادی از بودجه دولت را می بلعید در دولت آینده به اتمام رسیده و دولت می تواند منابع بیشتری را به بخش مسکن تزریق کند. در کنار این موضوع می توان به بحث افزایش فروش و قیمت نفت اشاره کرد که هرگاه در این بخش درآمد دولت افزایش یافته رونق را در بخش مسکن شاهد بوده ایم.