آیا رونق مسکن، شاه کلید تحقق شعار سال است؟

سال 96 از طرف مقام معظم رهبری با عنوان اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال نام گذاری شده و امیدواریم دولت یازدهم و دوازدهم عمده تلاش خود را برای تحقق این شعار مصروف دارند. اما سؤال اساسی این است که برای ایجاد اشتغال و افزایش تولید چه راهی را باید در پیش گرفت؟ بسیاری از کارشناسان معتقدند رونق بخش مسکن بهترین راه برای دست یابی به اهداف می باشد. این گروه معتقدند بخش مسکن در مقایسه با 10 بخش مهم اقتصادی، این قابلیت را دارد که با کمترین میزان سرمایه گذاری، بیشترین سهم را در ایجاد شغل داشته باشد. در بخش مسکن به ازای 20 میلیارد ریال سرمایه گذاری امکان اشتغال برای 100 نفر به وجود می آید، اما برای همین میزان اشتغال زایی در بخش نفت و گاز و معدن به 300 میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز است که در بخش حمل ونقل و ارتباطات نیز این رقم حدود 30 میلیارد ریال برآورد می شود. موضوعی که اهمیت رونق بخشی به مسکن را نمایان تر می کند، نقش اثربخش مسکن در رونق بخشیدن به سایر بخش ها است. به طوری که وقتی یک واحد مسکونی ساخته می شود علاوه بر مصالح ساختمانی، برای تجهیز آن نیاز به مبل، ماشین لباسشویی، گاز و تجهیزات ریزودرشت بسیاری از این قبیل است که این خود مستلزم ساخت بسیاری محصولات دیگر صنعتی در کشور است. پرداخت پول به صنایع درجه دوم سید مجید نیک نژاد، بازرس کانون سراسری انبوه سازان به خبرنگار پیام ساختمان می گوید: ساختمان و مسکن پیشران اقتصاد مقاومتی، اشتغال و تولید است و بسیاری از صنایع خرد و کلان ازجمله فولاد و سیمان به تولید مسکن مرتبط هستند. وی بابیان اینکه مسکن در تولید اشتغال زودبازده است، می افزاید : حدود 17 هزار میلیارد تومان به صنایع نیمه تعطیل که ازنظر بهره وری قابل مقایسه با صنعت ساختمان نیستند، از طرف دولت تخصیص داده شده درحالی که این صنعت مورد غفلت واقع شده است. غده سرطانی نظام بانکی وی بابیان اینکه فروش قسطی در وضعیت حاضر تنها راه رونق مسکن است، ادامه می دهد: متأسفانه سیستم بانکی تبدیل به غده سرطانی برای تولید و اشتغال کشور شده است و در ماجرای درخواست انبوه سازان برای اجرای مسکن قسطی هم این معضل را شاهد بودیم و امروز پس از سه سال موفق به اجرای طرح نشده ایم. مسکن بدون پول دولتی اقتصاد را رونق می دهد این انبوه ساز بابیان اینکه قوانین دست وپا گیری مانند قانون پیش فروش، ماده 77 قانون مالیات ها، مالیات بر ارزش افزوده، بیمه کارگران ساختمانی و قانون نظام مهندسی موانع بسیاری برای ساخت وساز و رونق مسکن ایجاد کرده اند، معتقد است: رفع این موانع و همچنین اجرایی کردن مسکن قسطی در شرایطی که دولت پولی برای تزریق به بخش مسکن ندارد، می تواند علاوه بر تولید مسکن و برآوردن نیاز مردم، رونق و اشتغال را به بخش های دیگر تسری دهد. طرح خانه های خالی انحرافی است نیک نژاد در پاسخ به این سؤال که با توجه به 2 میلیون و 600 هزار واحد خالی در کشور آیا ساخت وساز توجیه اقتصادی دارد، می گوید: طرح این موضوع انحرافی است. اگر چند برابر این میزان در کشور مسکن تولید شود، بازهم پاسخگوی نیاز مردم نخواهد بود. در غیر این صورت نهایتاً بعد از دو، سه سال دیگر این واحد ها هم به فروش می رسد و دیگر خانه ای برای فروش وجود نخواهد داشت، چراکه ساختمان سازی عملاً صرفه اقتصادی خود را ازدست داده است. داروسازی توانایی بیشتری نسبت به مسکن دارد فردین یزدانی، کارشناس مسکن نیز در رابطه با نقش مسکن در تحقق شعار سال به پیام ساختمان می گوید: مسکن سهم عمده ای در اقتصاد دارد اما واقعیت این است که در میان 78 بخش اقتصادی در رده 14 قرار دارد. از این نظر صنایعی مانند خودروسازی و داروسازی توانایی بیشتری برای تکان دادن سایر بخش های اقتصادی دارند. بااین وجود طبیعی است که مسکن باید رونق پیدا کند. اقتصاد باید مسکن را به حرکت دربیاورد نه بالعکس وی بابیان اینکه مسکن برخلاف برخی از تولیدات علیرغم اشتغال زایی سریع و زودبازده بودن، قابلیت صادرات ندارد، معتقد است: در درجه اول باید بخش های باقابلیت صادرات به حرکت دربیایند و افزایش توان اقتصادی به وجود بیاید و در مرحله بعد مسکن به حرکت دربیاید. مسکن تا حدودی رونق می یابد یزدانی ادامه می دهد: رشد اقتصادی که از سال 95 آغاز شد با توجه به تسهیلات 80 میلیون تومانی می تواند تا حدودی رونق را به بخش مسکن بیاورد اما یادمان باشد که نباید دنبال رونق به هر قیمتی باشیم. مثلاً تقویت جریانات سوداگری می تواند باعث رونق باشد اما اتفاق مطلوبی در میان مدت و بلندمدت نیست. بنابراین رونق در بستر تقاضای مصرفی مطلوب خواهد بود. تردید در آمار خانه های خالی یزدانی در مورد آمار 2 میلیون و 600 هزار واحد خانه های خالی هم معتقد است: در مورد آمار ارائه شده بحث های زیادی وجود دارد. به طور مثال احتمالاً بخشی از این آمار مربوط به واحد های آماده مسکن مهر فاقد متقاضی یا خانه های ویلایی است که تنها در برخی مواقع به منظور تفریح و گذران اوقات مورداستفاده مالکان قرار می گیرند. تجلی فروش نفت در مسکن امین بیدی، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان سازه های فولادی استان تهران نیز در گفتگو با پیام ساختمان عنوان می کند: سال 95 اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل را داشتیم که حاصل آن در بخش افزایش فروش نفت نمودار شد اما منجر به تولید و اشتغال نشد و امسال این مهم از طرف مقام معظم رهبری مورد تأکید قرارگرفته است. وی ادامه می دهد: فرهنگ مردم ما از سال های گذشته تاکنون به سمت خرید خانه متمایل بوده و امروز صنعت ساختمان و مسکن تنها بخشی است که می تواند اشتغال و تولید را به حرکت دربیاورد. قطعاً چنانچه دولت بر صنعت ساختمان تمرکز کند، در تحقق شعار سال بسیار مؤثر خواهد بود. بیدی بابیان اینکه مردم نگرانی بیکار شدن هستند، اضافه می کند: ایجاد اشتغال به واسطه رونق صنعت ساختمان از بروز بسیاری از معضلات اجتماعی و ناهنجاری های جلوگیری می کند و مقام معظم رهبری هم به روال سال گذشته اقتصاد را در اولویت امور دولت قرار داده اند.