ارتقای بهره وری، جذب سرمایه بخش غیردولتی و توسعه انرژی های تجدیدپذیر

با توجه به آنکه سال 95 با عنوان سال اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل توسط مقام معظم رهبری اعلام شده است یک الگوی اقتصادی را پیش روی مدیران دستگاه های خدمت رسان کشور قرا داده تا توسط آن به تدوین برنامه و استراتژی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی بپردازند. به گزارش پیام ساختمان، بر این اساس شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به عنوان بخشی از وزارت نیرو به منظور تحقق سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری، برنامه های عملیاتی اقتصاد مقاومتی را در این بخش در 4 عنوان مدیریت تقاضای آب، اصلاح ساختار تأمین منابع آب، اصلاح الگوی مصارف آب، توسعه بازار آب و ارتقای بهره وری آب اعلام کرده است تا مدیران سازمان ها جهت ارتقای سطح خدمات در کشور و حوزه های تخصصی آب و فاضلاب برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت خود را تنظیم نمایند. بدین ترتیب شرکت فاضلاب تهران اقداماتی به انجام رسانده است که اثرات روشنی بر اصلاح ساختار تأمین منابع آب و افزایش سهم انرژی های تجدید پذیر در بخش انرژی کشور داشته است ازجمله این اقدامات را می توان به شرح ذیل عنوان کرد. توسعه نیروگاه های بیو گاز یکی از بزرگ ترین نیروگاه های بیوگاز حاصل از تصفیه فاضلاب در جهان در محل تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران در حال حاضر سالیانه در حدود 60 گیگاوات انرژی الکتریکی و 200 تراژول انرژی حرارتی تولید می گردد که این مقدار معادل تأمین برق مصرفی یک شهرک مسکونی 80 هزارنفری است. بزرگ ترین نیروگاه بیوگاز کشور 80 درصد برق مصرفی و 100 درصد حرارت موردنیاز بهره برداری از تأسیسات تصفیه خانه را تأمین و صرفه جویی انرژی فسیلی در حدود 150 هزار بشکه نفت خام (400 هزار مترمکعب گاز) را به دنبال دارد. با توجه به نیروگاه های بیوگاز در حال بهره برداری، نیروگاه بیوگاز تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران به عنوان بزرگ ترین نیروگاه بیوگاز کشور با ظرفیت 7.4 مگاوات در ساعت معادل 60 درصد ظرفیت نیروگاه های بیوگاز در حال بهره برداری کشور است. به منظور افزایش درآمدهای شرکت و استفاده حداکثری از امکانات و قابلیت های موجود و بر اساس ماده 62 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و بر اساس بند (ب) ماده (133) قانون برنامه پنج ساله پنجم، اولین و بزرگ ترین قرارداد خرید تضمینی برق تجدید پذیر در صنعت آب و فاضلاب با ظرفیت اتصال به شبکه 4 مگاوات با شرکت توانیر مبادله شد. پس از تفویض کلیه اقدامات مربوط به قراردادهای برق تجدید پذیر از شرکت توانیر به سانا و آغاز روند پرداخت صورتحساب ها، از ابتدای بهره برداری تجاری نیروگاه تا پایان سال 1394 بالغ بر 60 میلیارد ریال از محل فروش برق نیروگاه عاید شرکت شده است و از ابتدای بهره برداری تجاری نیروگاه در حدود 9 هزار مگاوات تولید برق داشته است. فروش پساب تصفیه خانه های فاضلاب باهدف جذب سرمایه و مشارکت بخش غیردولتی به عنوان یکی از سیاست های وزارت نیرو و با توجه به کیفیت مناسب پساب تصفیه شده جهت مصارف کشاورزی و آبیاری فضای سبز مطابق با استانداردهای محیط زیست ایران شرکت فاضلاب تهران موضوع تنظیم قراردادهای فروش پساب و یا مشارکت شهرداری ها در طرح جامع فاضلاب تهران را به اجرا گذاشته است. امضای موافقت نامه مشارکت شهرداری منطقه 22 در طرح فاضلاب تهران، موافقت نامه خرید تضمینی پساب تصفیه شده تصفیه خانه های فاضلاب شمال شرق تهران توسط شهرداری منطقه 4 تهران، موافقت نامه خرید تضمینی بخشی از پساب تصفیه شده تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران توسط شرکت پالایش نفت تهران ازجمله قراردادهای مشارکتی است. بهره برداری از پساب و لجن تولیدی تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران پساب حاصل از تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران برای آبیاری حدود 90 هزار هکتار زمین کشاورزی مورداستفاده قرار می گیرد. در حال حاضر برای آبیاری حدود 68000 هکتار زمین کشاورزی می تواند مورداستفاده قرارداد. در تصفیه خانه فاضلاب به روش لجن فعال از دو منبع تصفیه اولیه و ثانویه فاضلاب لجن تولیدی داریم که می توان این لجن را با استفاده از فرآیندهای تثبیت و هضم لجن در کلاس های مختلف به کود کشاورزی تبدیل نمود و این امر بستر سرمایه گذاری بسیار مناسبی برای بخش خصوصی نیز می تواند باشد که با ورود به این بخش و سرمایه گذاری در بخش فراوری و بازاریابی، بازار جدید و سودآوری را در صنعت کشاورزی ایران ایجاد نمایند. مدیریت مصرف و بهینه سازی مصرف انرژی شرکت فاضلاب تهران با شناسایی و جلب تکنولوژی های جدید درزمینهٔ تصفیه فاضلاب کمک به توسعه پایدار و همچنین جذب درآمدهای حاصل از فروش گواهی کاهش انتشار (CER) بهره گیری از مزایای اجرای بزرگ ترین پروژه مکانیسم توسعه پاک (CDM) در بخش فاضلاب جهان را در واحدهای مختلف تصفیه خانه های فاضلاب در دستور کار خود قرارداده است. در گام نخست اقدامات لازم به منظور اجرای پروژه های مکانیسم توسعه پاک در واحدهای 5 و 6 تصفیه خانه فاضلاب جنوب و واحدهای 1 و 2 تصفیه خانه فاضلاب غرب تهران (فیروز بهرام) صورت پذیرفته که پس از تأیید اعتبار توسط مرجع صلاحیت دار ملی (سازمان حفاظت محیط زیست) و همچنین نهاد عملیاتی منتخب- DOE سازمان ملل متحد، ثبت نهایی پروژه CDM واحدهای مذکور توسط هیئت اجرایی سازمان ملل (EB) در حال انجام می باشد. با اجرای پروژه های مذکور از انتشار 150 هزار تن دی اکسید کربن (برای هر پروژه 75 هزار تن) در فضا جلوگیری می شود که با توجه به پروژه های اجراشده در صنعت فاضلاب دنیا، پروژه ای در حجم پروژه CDM فاضلاب تهران در دبیرخانه کنوانسیون تغییرات اقلیمی سازمان ملل ثبت نگردیده و این پروژه بزرگ ترین پروژه CDM بخش فاضلاب شهری جهان می باشد. با اجرای کل تصفیه خانه های فاضلاب شهر تهران از انتشار در حدود 750 هزار تن دی اکسید کربن (معادل 11 هزار هکتار فضای سبز برای جذب دی اکسید کربن) در فضا جلوگیری می شود. امتیاز این عدم انتشار در قالب گواهی های کاهش نشر CER به کشورهای عضو کنوانسیون تغییرات آب وهوا و عضو پروتکل کیوتو فروخته می شود که درآمدهای ارزی برای هر پروژه عاید شرکت خواهد شد. جهت استفاده بهینه از ظرفیت موجود در تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران و بهره گیری از انرژی های پاک و تجدید پذیر در تولید برق، طرح احداث نیروگاه برق خورشیدی با ظرفیت 400 کیلووات در سایت تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران در دست مطالعه و بررسی است. ارزآوری از فروش گواهی کاهش گازهای گل خانه ای، تسهیلات بین المللی زیست محیطی، اجرای نیروگاه بیو گازسوز، تولید برق از شبکه، مدیریت تهدیدات اقتصادی، تولید فرآورده های گازی از نیروگاه ها، بازنگری در قراردادها، حمایت از تولیدکنندگان داخلی، حمایت از پژوهشگران و ارائه خدمات فنی ازجمله برنامه های آتی شرکت فاضلاب تهران برای حرکت در مسیر سیاست اقتصاد مقاومتی خواهد بود. بومی سازی احداث تصفیه خانه ها و صرفه جویی ارزی در راستای به کارگیری تمهیدات لازم برای جذب مشارکت بخش غیردولتی در صنعت آب و آبفا به عنوان یکی از برنامه های متناظر باسیاست اصلاح ساختار تأمین منابع آب ، شرکت فاضلاب تهران طرح احداث و بهره برداری واحدهای 5 و 6 تصفیه خانه جنوب تهران با ظرفیت تحت پوشش قرار دادن یک میلیون و 50 هزار نفر و بیش از فاضلاب 207 هزار مترمکعب در شبانه روز تصفیه می شود که توسط پیمانکاران و مشاوران ایرانی طراحی و اجراشده است. تکنولوژی به کاررفته در مدول های 5 و 6 از نوع Oxidation Ditch بوده و در حال حاضر به عنوان بروزترین روش تصفیه لجن فعال در این حجم از فاضلاب ورودی (2.4 مترمکعب در ثانیه) است. تکنولوژی ساخت این نوع از تصفیه خانه ها به صورت کامل به کشور واردشده و ساخت و راه اندازی آن را در کشور با حجم بالای یک میلیون نفر امکان پذیر نموده است. باید به طورکلی اشاره کرد، طرح فاضلاب تهران با توجه به ابعاد اجرایی زمینه اشتغال 3 هزار نفر نیروی کار را به طور مستقیم و چندین هزار نفر را به صورت غیرمستقیم از طریق بخش های کارخانه ها به صورت تمام وقت فراهم کرده است.