مشکلات پیش روی شهردار جدید تهران

سید محمود میریان، کارشناس شهرسازی تهران جهان شهری با بیش از هشت میلیون نفر جمعیت و 70 هزار هکتار وسعت، پایتخت و کانون فعالیت های سیاسی- اقتصادی و اجتماعی کشور است که با مشکلات عدیده روزگار سختی را می گذراند. این شهر در بیش از نیمی از اوقات شبانه روز گرفتار شلوغی و ترافیک سنگین در شبکه معابر خود است، ترافیک بغرنجی که زندگی و آسایش مردم را تحت الشعاع قرار داده است. ساختار کالبدی آن نیز عاری از استانداردها و ضوابط قابل قبول به لحاظ اصول مهندسی ترافیک و شهرسازی است. این مشکلات و مشکلات متعدد دیگر در طول چند دهه گذشته روزبه روز بیشتر شده است و در این میان مردم هر آن نگران بروز حادثه ای ناگوار بوده و سرنوشتی مبهم و تاریک از آینده را چشم انتظارند. از سوی دیگر اندک پتانسیل های زیست محیطی شهر نیز در حال حاضر سیر نزولی را طی می کنند و شهرنشینان در شرایطی نامناسب دست به گریبان کاستی های شهرنشینی هستند. از منظر اجتماعی بیکاری و نداشتن اشتغال خصوصا در شهروندان جوان توان تأمین هزینه های زندگی را طاقت فرسا کرده است و به لحاظ ترکیب جمعیتی با قومیت های گوناگون ساکن در آن، گو اینکه یک ایران کوچک است با گویش ها و فرهنگ ها و سنت های متفاوت. در این میان نهاد مدیریت شهری تهران بیش از ده ها هزار میلیارد تومان بدهی با انبوهی از پروژه های نیمه تمام و مبالغ سنگین از تراکم های پیش فروش شده و... را در کارنامه خود دارد. حال این جهان شهر پرمسئله که در مقایسه با سایر جهان شهرهای دنیا در مرتبه های پایین جهانی قرار دارد را شورای شهر جدیدی تحویل گرفته است و این شورای شهر در آغاز فعالیت خود آزمون بزرگی را در پیش دارد، انتخاب شهرداری که بتواند فرصت های ازدست رفته و امکانات بربادرفته و شرایط غیرقابل قبول وضع حاضر را دگرگون ساخته و تغییر دهد که به نظر در نگاه اول این کار مشکل یا ناشدنی است. اما چاره چیست و چه باید کرد؟ 1 اشاره چند نکته به اعضای محترم شورای شهر تهران ضروری است: ادامه روند مدیریت های گذشته، تهران را به سوی پرتگاه عمیق و بی بازگشتی پیش خواهد برد و مردم شاهد بدترین اوضاع واحوال شهرشان خواهند بود. مردم عموما ناامید شده اند. ضرورت دارد امید و اعتماد مردم به شورای شهر جدید که کاری بس دشوار است به نحو مطلوبی محقق شود، که خمیرمایه آن راست اندیشی/ درک درست مشکلات شهروندان و شهر اعم از کالبدی، اقتصادی و اجتماعی/ صداقت در حرف و عمل/ مشارکت با مردم در حل مشکلات است. انتظار مردم از شورا تغییر و تحول است، آیا شورا برای چنین مأموریتی اندیشه و راهبردی دارد؟ اغلب اعضای محترم شورای شهر را شهروندان شریف تهران به خوبی نمی شناسند، ضرورت دارد خود را با طرح و برنامه به مردم بشناسانند. 2- شهردار تهران واجد چه شرایطی باید باشد؟ تهران را به لحاظ جایگاه منطقه ای و جهانی خوب درک کرده و با مشکلات آن آشنا باشد. سابقه مدیریتی خلاقانه و موفق در امر برنامه ریزی و مدیریت بر توسعه و شهرسازی داشته باشد. بداند پولی در کار نیست و هرچه هست بدهی است و بدهی. بنابراین باید بتواند با مدیریت بدون پول ولی با شهری سرشار از منابع پنهان راهکارهای موفق مدیریتی خود را پیشاپیش ارائه کند. دوران آزمون وخطا در مدیریت دیرزمانی است که گذشته و تکرار آن یعنی شکست. بنابراین شهردار تهران باید بتواند صدر مسائل را درست تعریف و برای آن ها راه حل ارائه دهد و بگوید برای بازه زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت چه برنامه هایی دارد. حتی الامکان خطا نکند و جسارت تصمیمات خلاقانه را داشته باشد. قانون فروشی و شهر فروشی اعم از فروش تراکم، کاربری و در نگاه کلان فروش حق شهروندان که خود از همه بدتر فقر فرهنگ است و اشاعه دهنده همه مفاسد را ریشه کن کند. بنابراین شهردار آینده تهران باید این نوع سوء مدیریت را کنار گذارد و از شیوه های پایدار تأمین منابع مالی استفاده کند. با دستگاه های نظارتی کمال هماهنگی را داشته باشد تا با نگاهی یگانه و همسو اصل توجه خود را معطوف به جلوگیری از خطاهای شهر فروشی و شهرسازی کند. مطمئنا توجه اعضای شورای شهر به موارد 8 گانه فوق در انتخاب شهردار موفق برای شهر تهران اجتناب ناپذیر و عدم توجه به آن مشکل ساز و به بیراهه رفتن است.