صادرات غیرنفتی در سیطره خام فروشی

سهم ایران از صادرات جهانی با احتساب نفت34صدم درصد و بدون نفت24صدم درصد است؛ ارزش صادراتی کالای ما341 دلار و کالاهای وارداتی 1308دلار است. این در حالی است که روز 29 مهرماه همچون سال های گذشته مسئولان و فعالان اقتصادی در حوزه های مختلف صنعتی و خدماتی به بهانه روز صادرات گرد هم آمده و به بیان مشکلات و چالش های پیش روی خود پرداخته و همچنین از اهداف و آرزوهای خود سخن گفتند. بحث داغ صادرات غیرنفتی ایران که از دیرباز محفل اقتصاددانان و فعالان اقتصادی را جلا می بخشید همچنان با اشاره به خام فروشی و مضرات آن که گریبان گیر اقتصاد کشور است به تولید در ایران منتج می شود. همان طور که می دانید در کشور ما تولید باهدف تأمین نیاز بازار داخلی شکل گرفته و نگاه صادرات و ورود به بازار جهانی افقی نیست که تولیدکنندگان هم وطن ما را ترغیب به ایجاد ارزش افزوده و برندسازی کند. از سوی دیگر سودهای سرشار ناشی از واردات و واسطه گری، تجار ایرانی را تشویق به فعالیت های غیر مولد می کند. بی شک عدم ثبات نرخ ارز نیز می تواند تأثیر بسزایی در روند و میزان واردات داشته و به تولیدکننده کمک شایانی کند، حال آنکه تولید محصولاتی که مواد اولیه آن ها با ارز وارد می شود، قیمت تمام شده محصول را گران تر از نمونه خارجی کرده و در بازار تقاضایی نخواهد داشت. از سوی دیگر بخش زیرساختی و ناوگان های حمل ونقل، همچنین قوانین بازدارنده گمرکی، ریسمانی است پیش پای تجار به ویژه صادرکنندگان که نه تنها سرعت تولیدکننده را کاهش می دهد بلکه به افزایش واردات و خام فروشی نیز دامن می زند. برای رقابت در بازار جهانی و صادرات باید به کیفیت مطلوب و استاندارد جهانی توجه داشت و همچنین تعامل با کشورهای مختلف بازار هدف را تعیین خواهد کرد. استفاده از ماشین آلات و فناوری روز دنیا یکی از عوامل توسعه و برند سازی است؛ این مهم وقتی محقق می شود که صنعتگر فقط به بازار داخلی فکر نکند و استانداردهای خود را با بازار جهانی تطبیق دهد. حال آنکه تولیدکنندگان و صاحبان کارخانه ها در کشور ما تنها به بقا و حیات خود در بازار می اندیشند و با کمتر از نیمی از ظرفیت خود به تولید می پردازند. متأسفانه باید گفت صادرات غیرنفتی ایران همچنان در سیطره خام فروشی و صادرات کالاهای وابسته به نفت باقی مانده و صنعت ایرانی نتوانسته سهمی از بازار صادراتی ایران را از آن خود کند.