ایران؛ از امپراتوری بزرگ پارسه تا انقلاب اسلامی

تیتر بزرگ جلد شماره اکتبر و نوامبر 2017 مجله ژئوهیستوری (GEOHISTOIRE) چشم هر بیننده ایرانی را جذب می کند؛ «ایران؛ از امپراتوری بزرگ پارسه تا انقلاب اسلامی، 2500 سال تمدن». این عنوان به تنهایی اجازه می دهد تمام آنچه را که قرار است در این شماره از مجله با آن مواجه شویم، تصور کنیم؛ 2500 سال تاریخ تمدن ایران از هخامنشیان تا عصر حاضر. مجله با بخش «پانوراما» آغاز می شود و می نویسد: فلات ایران موفقیت های امپراتوری های باشکوهی را به چشم دیده است. علم، هنر، معماری و… شکوه و جلالی که تا دنیای غرب هم پیش رفت. در بخش «از پارسه تا ایران»، 2500 سال تاریخ کشورمان در قالب نقشه هایی معرفی و تغییرات سرزمین ایران از اولین امپراتوری بزرگ جهان تا جمهوری اسلامی در پنج مرحله بررسی می شوند. ژئوهیستوری با توضیح اینکه این پنج مرحله درواقع لحظاتی کلیدی و سرنوشت ساز از این کشور خاورمیانه ای هستند، وارد مرحله نخست می شود؛ 559 تا 330 پیش از میلاد. کوروش، داریوش و خشایارشا. سه پادشاهی که سبب شدند سلسله هخامنشیان به مدت 2 قرن بر دنیا حکومت کند. این مجله در ادامه، معماری پرسپولیس را بررسی می کند و می نویسد که این پایتخت تشریفات هخامنشیان در 521 پیش از میلاد ساخته شد. داریوش می خواست پرسپولیس را نماد ابرقدرتیِ امپراتوری پارسه کند و تقریباً هم موفق شد. البته تا قبل از آنکه اسکندر مقدونی آن را به خاکستر تبدیل کند. ژئوهیستوری، پیش از جلو رفتن در تاریخ، نگاهی هم به زندگی زرتشت می اندازد. شاعری که حدود سال 1000 پیش از میلاد می زیست. سلسله صفویان بین سال های 1501 تا 1736 میلادی و شکوه و جلال اصفهان از دیگر بخش های تاریخی است که از سوی مجله ژئوهیستوری روایت می شود. این مجله می نویسد: شاه عباس اول در قرن هفدهم میلادی روستای کوچک اصفهان را به جواهری تبدیل کرد. در ادامه سلسله قاجاریه بین سال های 1786 تا 1925 و 150 سال تاریخ این سلسله را ورق می زند. سلسله ای که به نوشته این مجله، کشور را مدرنیزه کرد اما بدهی های فراوان، شکست های نظامی و سرزمین های واگذارشده برجای گذاشت. پس از قاجاریه به سال های 1919 تا 1979 می رسیم. دوران حکومت پهلوی های اول و دوم فرامی رسد و ژئوهیستوری می نویسد که محمدرضا در 1941 بر کرسی پدر تکیه زد و کم کم به شاه نفت تبدیل شد. آخرین بخش از صفحات 2500 سال تاریخ ایران بین سال های 1978 تا 1979 است؛ یک سال پرالتهاب پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، پس از فرار شاه در 1979، برخی از تشکیل یک دولت نظامی واهمه داشتند، برخی دیگر پیروزی چپ گراها یا میانه روها را تصور می کردند اما این روحانیت بود که قدرت را در دست گرفت.