آسبادهای شرق ایران در راه جهانی شدن

کارشناسان میراث فرهنگی اعلام کردند که آسبادهای ایران هم اکنون در فهرست پیشنهادی ایران در آثار میراث جهانی یونسکو قرار دارند و قرار است در آینده در فهرست جهانی قرار گیرند. در پهنه وسیعی از خراسان بزرگ تاریخی از شمال هرات تا جنوب سیستان با بهره گیری از بادهای 120 روزه، درست در فصلی که مقارن با برداشت غلات است (اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور) آسبادها به کار می افتند. محمد علی بزرگمهر کارشناس ارشد مرمت بناها و بافت های تاریخی اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی گفت: آسبادها در معیشت مردم اهمیت زیادی داشته ، نمودی از ترکیب معماری سنتی با نیازهای زیست بوم بوده و بهره گیری مناسب از انرژی های پاک به شمار می آیند. او افزود: با توجه به اینکه شدت بادهای 120 روزه در مناطق مختلف یکسان نیست و از طرفی نیاز به نیروی باد برای تولید آرد از غلات تابع نیازهای جامعه هدف و یا تولید غلات در محل بوده است، تعدد و پراکندگی آسیادها در خراسان جنوبی بسیار است. در طبس مسینا به خاطر وجود دشتی حاصلخیز که خود تولیدکننده غلات فراوانی بوده است تعدد آسبادها بالاست. به نحوی که برخی طبس مسینا را انبار غله قاینات نوشته اند. بزرگمهر تأکید دارد: اما در نهبندان که نقطه مهمی در مسیرهای تجاری در جاده ادویه و تجارت با هند قرار داشته نیز تعداد آسبادها زیاد است چراکه گندم موردنیاز کاروانیان عبوری را که از سیستان به آنجا حمل می شد در آسبادهای نهبندان به آرد تبدیل می کردند و در اختیار کاروانیان قرار می دادند. این در حالی است که منطقه درح نیز از مناطقی است که تعدد و تکثر آسبادها در آن ها مشهود است. در حال حاضر آسبادهای ایرانی به شماره 6192 در فهرست پیشنهادی دولت جمهوری اسلامی ایران در آثار میراث جهانی یونسکو قرارگرفته است.