امید عبور از گردنه سخت 1397

روزهای پایانی سال 1396 در حالی به سرعت سپری می شود که بهار سال 1397 برای پایان دادن به انتظار میلیون ها منتظر عید نوروز، همچنان در کارش عشوه گری می کند. سال نو، از از روزگاران قدیم برای ایرانیان چه حاضر در خود ایران و چه در هر کجای دنیا که باشند، جایگاه و اهمیت خاص و ویژه ای داشته است. ایرانیان همه ساله با نو شدن سال جدید دل های خود را هم نو نوار می کنند و با راه اندازی مراسم «دید و بازدید » از اقوام و آشنایان روزهای خاطره انگیز و به یادماندنی را به یادگار می گذارند. مردم با دید و بازدیدهای ایام عید کدورت های سال گذشته را از دل هایشان زدوده و مهر و محبت و صفا و صمیمیت و و امید را جایگزین آن می کنند تا با حال نکو سال نکویی را آغاز کنند. اگر تک تک مردم حال نکو داشته باشند به تبع کل جامعه به حال نکو نایل خواهد آمد، اما تحقق سال نکو با حال نکو برای جامعه و کشور الزاماتی دارد که از آن جمله است نکو شدن حال و روزگار صنایع و اشتغال درکشور. از جمله صنایع کشوری که می تواند با نکو شدن حال و روزش وضعیت سایر صنایع را نیز نکو کند، صنعت پر افت و خیز ساختمان است. صنعت ساختمان، علیرغم نو شدن سال، طی سنوات گذشته، حال و روز قابل تعریفی نداشته است. گل سرسبد صنعت ساختمان یعنی «مسکن» طی پنج سال گذشته در میان سیاست های بلاتکلیف از «برنامه» تا «اجرا» همچنان بلاتکلیف مانده است. در این سال ها آنچه در بازار پر نوسان و دامنه دار صنعت ساختمان و مسکن اتفاق افتاده و به منصه ظهور رسیده با آنچه که در برنامه های توسعه پنج ساله و سالانه، پیش بینی و برنامه ریزی شده است، تفاوت معناداری دارد. نتیجه تفاوت معنادار و فاصله از «برنامه تا اجرا»ی صنعت ساختمان تنها به رکود و سقوط بازار این صنعت محدود نشده، بلکه آثار و تبعات آن سایر صنایع و مشاغل وابسته را نیز تحت تاثیر قرار داده است، اما برای اینکه در آستانه آماده شدن برای ورود به سال نو با اشاره به آن و برشمردن آثارسوء آنها به جای کدورت زدایی به کدورت افزایی دامن نزنیم، از بازگویی آنها صرف نظر می کنیم. سال 1397، بر اساس برآوردهای منابع و مراکز بین المللی اقتصادی مانند صندوق بی المللی پول و بانک جهانی، برای کشورهای جهان سال سختی خواهد بود. علاوه بر وجود معادلات چند مجهولی و پیچیده اقتصادی در معاملات بین المللی، که به تنهایی برای بروز بحران های طولانی مدت اقتصادی کفایت می کند، متاسفانه رفتارهای معنادار سیاسی خارجی و داخلی نیز به پیچیدگی اوضاع کمک می کند. نمونه بارز رفتارسیاسی کمک کننده و دامن زننده به پیچیدگی معادلات اقتصادی حضور زیاده خواهانه وزیر امورخارجه فرانسه در ایران بود. ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه، که برای مذاکره درباره برنامه موشکی و سیاست ایران در کشورهایی مثل یمن و سوریه به تهران سفر کرده بود، از ادامه شکاف بین مواضع دو طرف خبر داده و گفته «کار زیادی» باقی مانده است. او در آستانه این سفر هشدار داده بود که اگر جمهوری اسلامی به نگرانی های آمریکا و متحدان اروپایی واشنگتن درباره برنامه موشک های بالستیک ایران توجه نکند، ممکن است با تحریم های تازه ای روبه رو بشود. هر چند لودریان در ورود به ایران با استقبال معنادار دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با لباس نظامی مواجه شد، اما پس از دیدار با وزیر امورخارجه و رئیس جمهور کشورمان نیز از ادامه دار بودن گفتگوهای دو طرف سخن به میان آورد و گفت ضرورت دارد که ثبات به منطقه بازگردد. این در حالی است که امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه نیز در تماس تلفنی با آقای روحانی از او خواسته بود حکومت بشار اسد را برای پایان دادن به حملات هوایی مرگبار حکومت سوریه به منطقه غوطه شرقی در حوالی دمشق تحت فشار قرار بدهد. نمونه فوق یک گواه روشن از اثرگذاری و اثرپذیری معادلات اقتصادی و سیاسی «از» و «بر» هم است و به خوبی نشان می دهد که مشکل جهان و ایران در سال 1397 صرفا اقتصادی نیست. هر چند در نگاه کلی، ایران در میان کشورهای جهان قرار دارد، اما از آنجایی که از یک سو، به لطف! تحریم های پیشین و از سوی دیگر عدم ایفای نقش موثر از طرف ایران در میان اقتصادهای جهانی، وابستگی از نوع وابستگی دیگر کشورها میان ایران و آنها آنطور که باید و شاید وجود ندارد، باز جای این امیدواری وجود دارد که مثل آنها در سال سخت جهان گرفتار نشود. یکی از دلخوشی های تحلیلی اقتصاددانان داخلی و کارشناسان حوزه ساختمان و مسکن نیز همین تحت تاثیر قرار نگرفتن صنعت ساختمان ایران از سال سخت 97 به علت عدم وابستگی از نوع در هم تنیدگی با اقتصادهای قدر جهانی است. تحلیلگران اقتصادی، معتقدند با وجود در پیش بودن سال سخت 97 برای جهان، دولت و مسئولان اجرایی کشور می توانند با تدبیر و مدیریت صحیح، صنعت ساختمان و اقتصاد کشور را با استفاده از ظرفیت عدم وابستگی تولیدات داخلی صنایع ساختمانی به روابط خارجی از گردنه سخت 97 عبور دهند.