حاشیه نشینی در شهرها دو برابر می شود

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، گفت: بر اساس اعلام سازمان ملل، جمعیت آلونک نشینی و حاشیه نشینی در شهرها تا سال 2050 دوبرابر می شود.

به گزارش خبرنگارپیام ساختمان، سید محسن طباطبایی مزدآبادی اظهار داشت: تمامی پیش بینی ها حاکی از افزایش جمعیت شهرنشین در آینده است و برنامه ریزان و تصمیم سازان شهری باید خود را مهیای این مهم کنند که در آینده نزدیک با شهرهای متراکم تر و پرجمعیت تری رو به رو خواهد شد.

وی افزود: از طرفی دیگر سازمان ملل از گسترش دو برابری آلونک نشینی و حاشیه نشینی در شهرها تا سال 2050 خبر می دهد و این امر اهمیت این موضوع را دو چندان می کند چراکه برنامه ریزی شهری آینده باید صدای تمامی اقشار شهر نشین را بشنود.

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری با بیان اینکه در هر شهر بیش از 50 درصد مساحت آن به مسکن و ساختمان های مسکونی اختصاص می یابد ادامه داد: فضاهای مسکونی از نظر وسعت و اهمیت، بیشتر از دیگر کاربری ها مانند کاربری های تجاری، فضای سبز و فضای ارتباطی در حیات شهری ایفای نقش می کنند.

وی با بیان اینکه مسکن به طور کلی بین 35 تا 40 درصد مخارج خانوار را به خود اختصاص می دهد و حدود 15 درصد کل اشتغال کشور در بخش مسکن است خاطرنشان کرد: سازنده مسکن نه تنها یک دارایی اقتصادی یعنی واحد مسکونی را تولید می کند، بلکه تمام انواع فعالیت های ثانوی را ایجاد می کند؛ بخشی از نیروی کار در این بخش شاغل می شوند و از این فعالیت کسب درآمد می کنند.

طباطبایی افزود: از سوی دیگر با توجه به اینکه این بخش با بیش از 300 صنعت رابطه پسینی و پیشینی دارد، خرید و فروش نهاده های مورد نیاز مسکن، صنعت و تجارت را رونق می دهد. از طرفی دیگر بحران مسکن تا 5 سال باقی می ماند و تا 8 درصد افت GDP را در پی خواهد داشت.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: یکی از مشکلات فقیران شهری این است که اگر بین ارزش بالقوه سکونت گاه و درآمدشان تناسبی وجود نداشته باشد سکونت گاه خود را به گروه های درآمدی بالاتر فروخته و به مساکنی با سطح پایین تر می روند.

به گفته وی مطالعات نشان می دهد که افزایش جمعیت شهرها، کاهش مسکن عمومی و درنتیجه پدیدار شدن سکونت گاه های غیررسمی را به دنبال داشته است این سکونت گاه ها همه جای جهان رو به توسعه به چشم می خورند و افراد ساکن در چنین سکونت گاه هایی با نام های مختلفی خوانده می شوند. ماسکوتا در آفریقای شرقی، چتربازان در مکزیک، اشغالگران در اسپانیا، شیلی و آرژانتین، فاولادو در برزیل که بیشتر این اسامی در فرهنگ محلی لکه ننگ تلقی می شوند.

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تاکید بر اینکه مسکن اصلی ترین کاربری شهر و نقش مهمی در اقتصاد شهری دارد خاطرنشان کرد: تحقیقات نشان می دهد که ارتباط معناداری بین افزایش قیمت زمین و لغزش فقیران شهری به حاشیه ها وجود دارد. زمانی که عرضه زمین برای توسعه و گسترش شهرها محدود باشد طبقات متوسط نیز به سمت سکونت گاههای غیر رسمی و حاشیه ها نزول می کنند.

به گفته طباطبایی امروزه بیشتر دولت ها به این باور رسیده اند که اگر بازار زمین شهری به حال خود رها شود، با آسیب های فراوانی همراه است که از آن جمله می توان عدم تخصیص زمین به کاربری های موثر نام برد. به عبارتی نابرابری در کاربری اراضی شهری خود منشاء نابرابری های اجتماعی و اقتصادی در سطح شهر می شود که این امر از آسیب های جدی توسعه شهری در غیاب قوانین و مقررات است.