مجتبی ریاحی فرد، چهارمین نسل از خانواده ای است که بنیانگذار صنعت تولید شیرآلات صنعتی در ایران است. پدر وی که در سال 1350 خورشیدی شرکت تولیدی شیرآلات بهداشتی را با نام ریسکو تاسیس کرد در واقع فعالیت پدربزرگ خود را دنبال می کرد.
مجتبی ریاحی فرد که هم اکنون مدیرعامل شرکت شیر آلات بهداشتی ریسکو است، از تلاشی می گوید که او و هم صنفی هایش در صنعت ایران انجام می دهند تا به دنیای بیرون از مرزها تفهیم کنند که ایران فقط تولید کننده نفت و گاز نیست و از توان صنعتی قابل ستایشی برخوردار است .
به گفته این تولید کننده، وقتی در نمایشگاههای خارجی شرکت می کنیم، بازدید کنندگان و بازرگانان کشورهای دیگر به ما می گویند چطور ممکن است چنین کالایی با این اندازه کیفیت و نوآوری در ایران تولید شود مگر شما غیر از نفت و گاز تولید و صادرات دیگری هم دارید؟!
شرکت تولیدی شیرآلات بهداشتی ریسکو از سال 1350 فعالیت خود را با تولیدات در زمینه شیرآلات برنجی و چدنی برای سازمان های آبرسانی کشور آغاز کرد. این واحد تولیدی در حال حاضر تولید کننده شیرهای بهداشتی کیفی و مرغوبی است که سالها(به مدت هشت سال) تنها برای بازارهای کشورهای منطقه ساخته و عرضه می شد.
مجتبی ریاحی فرد مدیرعامل شرکت شیرآلات بهداشتی ریسکو، در گفتگویی صمیمانه با نشریه پیام ساختمان ضمن تاکید بر ظرفیت بالای علمی و فنی تولید صنعتی در ایران گفت: طیف بزرگی از تولیدات ایرانی با برخورداری از کیفیت و نوآوری، اقبال زیادی برای فروش در بازارهای صادراتی دارد ولی متاسفانه نوسان نرخ ها از نرخ مواد اولیه گرفته تا نرخ ارز اجازه نمی دهد که کالاهای وطنی با قیمت ثابتی عرضه شود و دائما قیمت نهایی محصولات داخلی تغییر می کند.
وی افزود: به طور مثال چندی قبل توانستیم با رایزنی و بازاریابی دقیق، مشتری خوبی را در روسیه برای محصولاتمان پیداکنیم و ایشان قرار بود بخشی از نیاز بازار روسیه به شیرآلات بهداشتی را با محصولات ریسکو تامین کند. این در حالی بود که وقتی به یک قدمی صادرات و عقد قرارداد با طرف روسی رسیدیم، به دلیل بی ثباتی قیمت ها در کشور نتوانستیم نرخ ثابتی را برای تولیداتمان ارائه بدهیم و همین مسئله منجربه از دست مشتریمان شد.
به گفته ریاحی، بازرگان روسی در واکنش به شرایط نوسان نرخ ها در ایران به وی گفته بود: ممکن است در کشور شما مردم به بی ثباتی قیمت ها عادت داشته باشند ولی در کشور من، مردم نه به چنین چیزی عادت می کنند و نه با آن کنار می آیند.
تولید کننده شیرآلات بهداشتی ریسکو با بیان اینکه بی ثباتی قیمت ها، بزرگ ترین آفت برای تولید است، اظهار داشت: تولید می تواند با افزایش نرخ ارز وبالارفتن قیمت ها به فعالیت خود ادامه دهد ولی نوسان نرخ ها برنامه ریزی را غیرممکن و حیات صنعت را به خط می اندازد.
وی در پاسخ به این پرسش که افزایش قیمتها تا چه اندازه بر کاهش صادرات کالای ایرانی تاثیر گذار بوده، اظهار داشت: به طور مثال شرکت ریسکو تا قبل از سال 1389 هر چه تولید می کرد را صادر می کرد و هیچ کالایی برای عرضه در بازار داخلی نداشت. ولی متاسفانه با ورود کالاهای چینی که بسیار ارزانتر از تولیدات ریسکو بودند، محصولات ما تا حد زیادی بازارهای خود در امارات، لبنان و سوریه از دست داد.
این فعال صنعتی در پاسخ به این پرسش که چه عواملی غیر از بی ثباتی نرخ ها، منجر به ایجاد مزاحمت برای تولید و صادرات کالای ایرانی شده است، گفت: برورکراسی اداری و قوانین متغیر، از دیگر دلایل رشد نکردن تولید و صادرات محصولات وطنی است.
وی در خصوص بروکراسی اداری در کشور گفت: متاسفانه برخی از کارکنان ادرات دولتی به جای اینکه مشکل تولید کننده را در همان مرحله اول و بدون اتلاف وقت از سر راه بردارند، سعی می کنند در یک پروسه زمانی طولانی، بعد از کلی بردن و آوردن و نیز هزینه تراشی های بی مورد ، کار شخص را راه بیندازند.
ریاحی فرد با اشاره به سوابق خانوادگی ریاحی ها در تولید شیرآلات صنعتی و بهداشتی گفت: در سال 1324 ریاحی بزرگ( پدربزرگ) برای نخستین بار در ایران کارخانه تولید شیرآلات صنعتی را تاسیس کرد که با نام شرکت درستی و آرم عقاب، شیرآلات آبرسانی صنعتی و توزیع آب که در زیر زمین کار گذاشته می شد، را تولید می کرد.
وی ادامه داد: بعد از انقلاب همزمان با توقف واردات بسیاری از محصولات، محمود ریاحی فرد(پدر) با گسترش دامنه تولیدات شرکت ریسکو شروع به ساخت قطعات دایکاست کرد. این قطعات به شکل سیفون های زیر دستشویی و شیرآلات بهداشتی آب و از جنس فلزی تولیدمی شد.
به گفته این کارآفرین، با فراگیر شدن پلاستیک، تولید شیرآلات بهداشتی غیر فلزی هم رونق گرفت و شرکت ریسکو تاکنون تولیدات متنوعی در این زمینه به بازار عرضه کرده است.
ریاحی فرد با بیان اینکه از همان ابتدا یکی از برنامه های ریسکو تولید شیرآلاتی با هدف کمک به صرفه جویی در مصرف آب بوده و هست، اظهار داشت: ریسکوبا صرف هزینه ده تا پانزده برابری، قطعات کاهنده آلمانی را خریداری و بر محصولات تولیدی خود قرارمی دهد.
وی افزود: همچنین در شیرهای تولیدی ریسکو کارتریج های اتریشی استفاده می شود که جلوی چکه و نشت آب را می گیرد و طول عمر بالایی هم دارد.
ریاحی فرد با اشاره به اینکه ظرفیت اسمی تولید در شرکت ریسکو، 260 تن انواع شیرآلات در سال است، تصریح کرد: در حال حاضر با توجه به مشکلات مربوط به صادرات و نیز رکود بازار داخلی، تنها با 30 درصد ظرفیت کار می کنیم.
وی گفت: چنانچه با ظرفیت کامل تولید کنیم توانایی پاسخگویی به 8 درصد از نیاز بازار داخلی را داریم.
به گفته این تولید کننده، مسئله حمل و نقل ارزان و ایمن، از جمله مشکلات آزاردهنده در مسیر صادرات کالاهای ایرانی است چرا که به طور نمونه در حالی که قیمت جابجایی یک کانتیر جنس، از بندر شرق چین به ایران 700 تا800 دلاراست، نرخ انتقال همان کانتینراز ایران به مقصد روسیه 4 هزار دلار و از ایران به امارات 700 دلار است! که به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد.
وی گفت: در چنین شرایطی چگونه می شود تولید صادراتی داشت و نسبت به توسعه آن کوشا و فعال بود؟.