زلزله یکی از حوادث طبیعی است که نمی توان زمان و مکان وقوع آن را بصورت دقیق پیش بینی کرد.
به همین دلیل اکثر افراد در هنگام وقوع زلزله نمی دانند که باید چه واکنشی از خود نشان دهند؛ حتی بسیاری از افراد تا چند دقیقه پس از وقوع زلزله هنوز نمی دانند که زلزله رخ داده است! زلزله در آپارتمان ها خطر بیشتری نسبت به خانه های غیر آپارتمانی دارد؛ زیرا در یک مجتمع آپارتمانی تراکم جمعیت بالا است و با خراب شدن یک سقف یا دیوار، مقاومت کل مجتمع آپارتمانی مورد تهدید قرار می گیرد.
دانستن نکات ایمنی هنگام زلزله یکی از مواردی است که می تواند در کاهش آسیب های جانی تأثیر بسزایی داشته باشد.
قسمت های بیرونی ساختمان
منظور از قسمت های بیرونی ساختمان نقاطی است که بالکن و نمای بیرونی قرار دارند.
نماهای ساختمان و دیواره مربوط به بالکن جزو اولین قسمت هایی هستند که در هنگام زلزله خراب می شوند و فرو می ریزند. به همین دلیل تا حد امکان در هنگام خواب از این قسمت ها فاصله بگیرید و در هنگام وقوع زلزله نیز سریعاً از آنجا دوری کنید.
درها، پنجره ها و قفسه ها
درها و پنجره ها جزو نقاط نا امن ساختمان هنگام وقوع زلزله محسوب می شوند. حرکت درها و شکستن شیشه ی پنجره ها ممکن است به شما آسیب برساند و تعادل شما را نیز برهم بزند.
بهتر است از قبل بر روی شیشه ی پنجره ها چسب بزنید تا در هنگام هرگونه اتفاقی که منجر به شکستن آن ها شود، خطر به کمترین میزان ممکن کاهش پیدا کند. همچنین نقاط نزدیک به کمدها و کتابخانه ها به هیچ وجه نقاط امنی محسوب نمی شوند و ممکن است سقوط آن ها بر روی فرد باعث آسیب های شدید و گاه حتی مرگ شود.
آشپزخانه
آشپزخانه یکی از نقاط نا امن ساختمان در هنگام زلزله است که اگر در هنگام حادثه در آن هستید، باید سریعاً خارج شوید و بیش ترین فاصله را از آن بگیرید.
این نا امنی بدلیل وجود شیر گاز و تعداد زیاد وسایل برقی است که قرار گرفتن آن ها در کنار هم می تواند منجر به اتفاق بسیار خطرناکی شود.
این مسئله درباره ی موتورخانه هم صدق می کند. اگر در نزدیکی موتورخانه یا داخل آن هستید، بهتر است سریعاً از آن فاصله بگیرید؛ زیرا احتمال ایجاد انفجار در آن بسیار بالا است.
میزهای غیر مقاوم
بارها گفته شده که در هنگام زلزله پناه گرفتن در زیر میز یکی از ایمن ترین راه ها است. این نکته اگرچه در حالت کلی درست است، اما باید میزان مقاومت میز را نیز در نظر گرفت.
میزهای فلزی نسبت به میزهای چوبی مقاومت بالاتری دارند و به همین خاطر زیر آن ها نقاط امن تری به شمار می رود. اگر می خواهید زیر میز چوبی پناه بگیرید، ابتدا مطمئن شوید که میز در مقابل حجم آوار و مصالحی که در هنگام زلزله بر روی آن فرو خواهد ریخت، از خود مقاومت خوبی نشان خواهد داد؛ چون در غیر اینصورت یکی از نقاط نا امن ساختمان شما خواهد بود.
یکی دیگر از روش های پناه گرفتن در کنار میزها و مبل ها توجه به مثلث امن است. البته امنیت این نقطه به چگونگی ریزش آوار بستگی دارد و بیشتر برای زمان هایی که کل سقف به یکباره فرو می ریزد، امنیت دارد.
آسانسور
عملکرد آسانسورها از طریق حرکت یک کابل بر روی یک قرقره انجام می شود و در هنگام زلزله ممکن است این کابل پاره شود و آسانسور سقوط کند.
همچنین دیوارهای اطراف آسانسور ممکن است تخریب شوند و باعث سقوط آسانسور شوند. از آنجایی که در هنگام زلزله در آپارتمان برق ساختمان به احتمال زیاد قطع می شود، اگر در آسانسور باشید، برای مدتی نامعلوم در آن زندانی خواهید شد.
به همین دلیل؛ به هیچ عنوان در آسانسور پناه نگیرید و اگر در هنگام زلزله در آن هستید، در نزدیک ترین طبقه توقف نموده و از آن خارج شوید.
دیوارهای میانی
به طور کلی در یک خانه دیوارها فاصله ی بین دو ستون را می پوشانند و از آنجایی که در زمان زلزله ستون ها به لرزش در می آیند، احتمال بالایی وجود دارد که فشارهای وارده به دیوار آن را تخریب کند.
بهترین نقاط پناه گیری هنگام زلزله گوشه ی دیوارهای داخلی منتهی به ستون ها است که معمولاً در زلزله سالم می ماند.
راه پله ها
ایستادن روی پله ها و یا حرکت کردن از طریق آن ها یکی از کارهایی است که باعث عدم تعادل شده و باعث سقوط فرد شود. به همین خاطر اگر در هنگام وقوع زلزله در راه پله هستید و امکان خروج ندارید، سریعاً خود را به پاگرد برسانید و در گوشه ای امن پناه بگیرید.
وسط اتاق
به طور کلی در یک خانه در قسمت های میانی اتاق ها و سالن، احتمال فرو ریختن سقف بالاتر است؛ بنابراین به هیچ عنوان در قسمت میانی اتاق ها قرار نگیرید و اگر در آنجا هستید، سریعاً به گوشه ها پناه ببرید.
همچنین در زیر قسمت هایی از سقف که لوستر یا پنکه سقفی نصب شده، قرار نگیرید؛ زیرا این وسایل احتمال سقوط دارند که در این صورت سبب ایجاد آسیب های جدی خواهند شد.
به طور کلی حفظ آرامش و خونسردی در هنگام زلزله مهم ترین کاری است که باید از عهده ی انجام آن به خوبی برآیید.
بسیاری از افراد به محض وقوع زلزله سعی می کنند به هر قیمتی خود را از ساختمان خارج کنند؛ اما باید توجه داشت که مدیریت زمان در هنگام زلزله بسیار اهمیت دارد و معمولاً فرار از ساختمان خود باعث آسیب های دیگری خواهد شد.
به همین خاطر با شناخت نقاط نا امن ساختمان و پناه گیری هنگام زلزله می توان از وقوع بسیاری از حوادث ناگوار جلوگیری کرد. نکات بالا شاید در ظاهر نکات ساده ای به نظر برسند، اما رعایت آن ها در هنگام وقوع زلزله می تواند تا 70 درصد پیامدهای منفی زلزله را خنثی کند؛ بنابراین آن ها را به خوبی به خاطر بسپارید و خانواده، دوستان و اطرافیانتان را نیز از آن ها آگاه کنید.